De elegante wijnen van Gavi DOCG worden al lang beschouwd als enkele van de meest iconische witte wijnen van Italië. Ze staan bekend om hun verouderingspotentieel dat, volgens de voorzitter van het Consorzio Tutela del Gavi, maar liefst meer dan een decennia beslaat. Naar mate de wijn ouder is, verkrijgt ze meer diepgang en nadruk. Dit draagt bij aan de veelzijdigheid van Gavi DOCG, omdat een jonge wijn met andere gerechten te combineren valt dan een wijn van een oudere jaargang.
Gavi, waar ligt het eigenlijk?
Om even ons geheugen op te frissen. Gavi is een DOCG in Piemonte, het ligt ten oosten van het welbekende Barolo en even ten noorden van Genoa. Het ligt op 30km afstand van de Middellandse Zee en klimt langzaam tot in de Ligurische Apennijnen. De wijn is gemaakt van de druif Cortese. Naast Piemonte is deze druif ook te vinden in Lombardia en Veneto. De eerste vermelding van Cortese dateert uit 1659 als aanplanting in een wijngaard in Piemonte.
Geologie
Er is een diverse bodemgesteldheid, wat ook terug te vinden is in de hoogteverschillen. Op de vlakte in het noordoosten bestaat deze uit een meer alluviale rode kleiachtige substantie. De heuvels zijn zacht glooiend en bossen wisselen wijngaarden af. Hier heersen de hoogste temperaturen en de rode kleigrond draagt bij aan wijnen van opmerkelijke body en structuur.
In het midden van de regio, rondom de berg Mesina, vinden we meer mergel en zandsteen. Dit levert Gavi-wijnen op met een elegante balans tussen structuur en smaak. In het zuiden wordt het steiler door de nabij gelegen Apennijnen en vinden we wijngaarden tot ongeveer 450m hoogte. Hier bestaat de bodem vooral uit witte kleiachtige mergel en metamorf gesteente waarvan de mariene oorsprong duidelijk terug te leiden is. Dit gebeid maakt onderdeel uit van het Piemonte-Liguriëbekken. De opbrengst is hier lager waardoor de wijnen intenser zijn.
Door het verschil in bodem en hoogte brengt de wijn een grote verscheidenheid met zich mee. Maar een andere belangrijke reden voor de creatie van dit bijzondere microklimaat is waarbij de zeewind over de Ligurische Zee de Apennijnen inblaast. De zeewind draagt bij aan de verkoeling en ventilatie en garandeert een lange rijpingsperiode. Gedurende de winter valt er veel sneeuw, gevolgd door een vochtige lente wat belangrijk is voor de daarop volgende lange warme zonnige dagen. Gevolgd door koele nachten wat de diurnal range vergroot en dus een positief impact heeft op de zuurgraad.
Wijnstijlen voor elegante Gavi wijn
Binnen de DOCG Gavi zijn vier wijnstijlen toegestaan: stille wijn, de mousserende frizzante, spumante en spumante methode classico en tenslotte de Riserva. Waarbij de Riserva wijnen de wijnen zijn die groot verouderingspotentieel bezitten. Zolang de wijn jong is, kenmerkt de wijn zich door een strogele kleur met groene glinstering. Het aroma neigt naar vers fruit en witte bloemen, met tonen van citrus en amandelen. Het is vaak een droge, maar volle wijn met frisse, harmonieus palet.
Oogstjaar 2024
Oogstjaar 2024 begon met een periode van weinig regen en goede temperaturen. vanaf half februari tot eind maart viel er 550mm regen. Het ontluiken van de wijnstok was iets eerder dan vorig jaar. De maand april kwamen aanvankelijk abnormale hoge temperaturen waardoor de groei versnelde. Maar vervolgens brak er een koude periode aan waarin lokaal temperaturen in de buurt van 0°C werden geregistreerd. Dit bracht vanzelfsprekend schade met zich mee. Het weer in mei was wisselvallig met wijdverspreide regenval en soms onweer. Deze situaties droegen bij aan een uitdagend wijnjaar.
Vervolgens verbeterde de weersituatie in juni. De bloei begon rond de eerste week, terwijl het einde van de maand meer regen bracht. Juli kenmerkende zich door een geleidelijke temperatuurstijging, vergezeld van zonnige dagen met een heldere hemel. Na de droge jaren 2022 en 2023 hebben de regens eindelijk de waterreserves hersteld en vooral de jonge wijnstokken in de wijngaarden nieuw leven ingeblazen. De beschikbaarheid van water in de bodem bevorderde het vormen van de bessen. De hitte, in de eerste helft van augustus, leidde tot temperaturen de 20 en 33°C. Rond half augustus begon véraison.
Vandaar dat de oogst in de derde week van september begon en duurde tot in oktober. Helaas viel in de eerste weken van september regen en gingen temperaturen naar beneden. Dit leverde wat complicaties op voor de oogst. Echter dankzij de veerkrachtigheid van de Cortese-druif en het vele werk in de wijngaarden, is de kwaliteit van de wijn op peil gebleven.
Verkoop cijfers 2023
Dat Gavi onvermindert populair blijft is ook wel te zien aan de verkoopstatistieken van 2023: maar liefst een productie van 14 miljoen flessen, waarvan 92% geëxporteerd werd. Hierbij zijn het Verenigd Koninkrijk (62%), Amerika (13%) en Duitsland (6%) de belangrijkste markten. Gavi DOCG produceert frisse en elegante wijnen en dankzij haar veelzijdige en verfijnde karakter staat ze wereldwijd bekend als de grote witte wijn uit Piemonte.
Wijnspijs
Cortese-wijnen hebben de neiging om medium body te hebben met tonen van limoenen. De wijnen kunnen agressief zuur en mager zijn in bijzonder koele jaargangen, maar wijnbereidingstechnieken zoals malolactische gisting en fermentatie op eikenhouten vaten kunnen dat temperen. Maar uit goede jaren, is kent de wijn een matige zuurgraad en lichte, knapperige smaken van de wijn passen goed bij de delicate smaken van sommige vissoorten. Het is niet voor niets dat de edelen uit Genoa deze wijn al in de 17e eeuw hebben ontdekt. De pairing is fantastisch!
Maar denk ook aan sushi, lichte salades, gegrilde groente of past met lichte fruitige sauzen.