Blog - Pagina 9 van 20

4 oktober 202210 oktober 2022

Weelderig mooi Griekenland

Nadat we de grootste regio’s als Frankrijk, Italië, Duitsland en het Iberisch schiereiland met Spanje en Portugal achter ons laten, gaan we het verderop naar het oosten zoeken. Vanzelfsprekend komen we in Griekenland uit. Griekenland is relatief een onbekend wijnland, op Samos na die mooi weelderig kan zijn, maar wordt wel gezien als één van de landen waar wijn haar oorsprong vandaan heeft. We gaan in de komende serie ons verder verdiepen in wat Griekenland nog meer te bieden heeft!

Rijke Griekse geschiedenis

Griekenland met haar bergachtige mediterrane zonovergoten landschap wordt vaak gezien als de bakermat van de westerse beschaving. Tevens zijn het de Grieken en Feniciërs (het huidige Lebanon) geweest die de wijn naar de omringende landen rond de Middellandse Zee hebben geïntroduceerd.

Archeologisch bewijs heeft aangetoond dat men 4.000 jaar voor Christus reeds wijn maakte in Griekenland. Het belang van wijn is ook te herleiden in de Griekse mythologie. Dionysus, de Griekse god van de wijn, verschijnt in legendes over het gehele schiereiland.

Echter vanaf de 4^e eeuw na Christus belandde Griekenland, als onderdeel van het grote Byzantijnse rijk, in vele twisten verwikkeld. Hierdoor kon de wijncultuur zich niet ontwikkelen zoals in Italië. Later in de Middeleeuwen kende de Griekse wijnindustrie een gouden eeuw dankzij de Malvasia-handel. Deze wijn werd een belangrijk export product naar Constantinopol (Istanbul). Echter vanaf de 15^e eeuw heerste het Ottomaanse Rijk over Griekenland. De strenge islamitische wetgeving verbood alcohol. Dus dit betekende een neergang van de Griekse wijnindustrie. Wijnstokken werden gerooid, verboden, vergeten of vervangen voor andere gewassen. Dit zijn de redenen waarom de hedendaagse Griekse wijncultuur zich niet hetzelfde heeft ontwikkeld als in de andere landen.

Pas laat in de 19^e eeuw, na de Griekse onafhankelijkheid, werd de wijnbouw opnieuw opgepakt. Doordat West-Europa in de greep was van de phylloxera-uitbraak, kwam de Griekse wijn in de belangstelling te staan. Helaas dankzij de twee Wereldoorlogen én de lokale phylloxera uitbraak in midden 20^e eeuw, werd deze wederopstanding teniet gedaan. Pas in de jaren 1960 begon de industrie zich te herstellen dankzij moderne wijnmaaktechnieken en -technologieën. In 1971 werd de appellatiesysteem in het leven geroepen naar voorbeeld van Frankrijk en Italië.

Vandaag de dag kent Griekenland ongeveer 67.000ha aan wijnbouwgebieden waarvan 29.000ha een beschermende oorsprongsbenaming heeft. Zo’n 26% vinden we op de eilanden.

Grieks classificatie systeem

Aan de voet van de pyramide van het appellatie systeem staat de tafelwijn (Epitrapezios Inos). Binnen deze appellatie is veel meer toegestaan, qua gebied, scale van wijnstijlen en druivensoorten.

Hierboven staat de BGA ofwel landwijn genaamd Topikos Inos. De hoogste kwalificaties zijn Onomasia Proelefseos Anoteras Piotitos (OPAP) voor droge wijn en Onomasia Proelefseos Eleghomeni (OPE) voor zoete wijn.

Ondertussen blijven de wijngebieden van Naoussa, Nemea, Mantinia, Samos en het eiland Santorini een benchmark bieden voor de rest van het land om naar te streven.

Klimaat

Dankzij de ligging van Griekenland ten zuiden van de Balkan en de verspreide eilanden in de Middellandse Zee, kent het land veel verschillende meso klimaten. In het noorden is het continentaal terwijl op de eilanden en de kustlijn het klimaat meer gematigd maritiem is.

Grofweg kan je Griekenland in vier klimaatzones opdelen;

Het natte Noord Griekenland
De warme en droge Egeïsche eilanden
Het gematigde centraal Griekenland
Het mediterraan zuid Griekenland

By Pitichinaccio (talk) – Own work, CC BY 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=4288608

Noord Griekenland

Het noorden van Griekenland omvat de gebieden Epirus, Macedonië en Thracië. De regio heeft slechts beperkte invloed van het Middellandse Zee gebied en kent een meer continentaal klimaat met koude winters en veel regen in sneeuwval in de bergen. Gelet op het koelere klimaat is het niet verwonderlijk dat je hier mousserende wijnen tegen komt, vooral in Zitsa.

De belangrijkste druiven die je hier tegenkomt zijn Malagousia en Assyrtiko geblend met Chardonnay of Sauvignon Blanc voor witte wijn. En voor rode wijn is het Xinomavro met in mindere mate Merlot, Limnio, Cabernet Sauvignon en Syrah.

Egeïsche Eilanden

De eilanden in de Egeïsche Zee zoals het welbekende Santorini, Samos en Limnos zijn verzonken vulkanische eilanden. En brengen zeer mooie wijnen voort met overwegend hoge zuurgraad die je mag verwachten van dit soort bodems.

Santorini is dan ook het thuis(ei)land van de beroemde Assyrtiko wijnen, terwijl op Samos juist de weelderig zoete wijnen van Muscat Blanc te vinden zijn. Voor rode wijn vinden we vooral Limnio en Mavrotragano.

Centraal Griekenland

Ten oosten van het Pindus- en Agrafagebergte vinden we het grote gebied van Centraal Griekenland met Thessalië en Attica. Het is een stuk droger dan in Noord-Griekenland en je kan de regio vergelijken met Napa Valley in de US. In het noordelijke bergrijke deel ligt de focus op rode wijn van vooral Xinomavro druif. De beste wijngaarden liggen op meer dan 250m hoogte. Verder naar het zuiden vinden we vooral witte wijn van de meest aangeplante (en gehate) Savatiano druif. Het is een druif met weinig aroma, maar wanneer we bedenken dat Griekenland in 50 jaar tijd 6 oorlogen en een militaire dictatuur heeft doorstaan begrijpen we waarom er een overproductie is van een goedkope witte wijn. Nu verlegt men de focus op kwaliteitswijnen en dan kan ook deze druivensoort verrassende wijnen voortbrengent!

Zuid Griekenland

Het zuiden van Griekenland met Kreta, Peloponesse en Kefalonia kent een warm mediterraan klimaat. Hier vinden we mooie volle wijnen van Agiorgitiko druif. Verder vinden we hier de witte Moschofilero en zoete rode wijnen van de Mavrodaphne druif.

Kortom

We zullen in de komende weken de regio’s verder uitwerken en ontdekken dat het Griekenland, ondanks haar oorsprong en veelzijdigheid aan onuitspreekbare lokale druivenrassen, ook zeer veel overeenkomsten vertoont met heerlijk weelderige wijnen uit West Europa!

27 september 202210 oktober 2022

Eeuwenoude wijnen van Portugese eilanden

Naast mainland beschikt het land ook over de Portugese eilanden Azoren en Madeira die vooral bekend zijn om haar eeuwenoude versterkte wijnen.

Strategisch Azoren

De Azoren is een vulkanisch archipel 1.600km ten westen van Portugal en bestaat uit 9 eilanden. Ze zijn in 1427 ontdekt en in hetzelfde jaar kwamen de eerste kolonisten. Een document uit 1702 maakt melding van 34.100 pipas (houten vaten van 240 liter wijn) – ruim 800.000 liter wijn – van de eilanden Santa Maria, São Miguel, Terceira, Graciosa, São Jorge en Pico. Maar waarschijnlijk ook al eerder. De kolonisten legden wijngaarden aan voor hun eigen communie wijn. Maar ook voor de zeelieden die de Azoren gebruikten als tussenstop voor de oversteek naar Amerika. Vooral Verdelho staat ruim aangeplant op de Azoren. Men neemt aan dat deze druivensoort afkomstig is uit Sicilië of Cyprus en op de Azoren is geïntroduceerd door de Franciscaner broeders. De meeldauw eind 19^e eeuw verwoestte de meeste wijngaarden. En pas in de jaren 50 van de 20^e eeuw werd dit in ere hersteld.

Op het eiland Pico vinden de hoogste wijnproductie. Het is een flinke uitdaging om wijngaarden aan te leggen op het vulkanisch gesteente. De wortelstokken worden geplant in kieren en barsten van het vulkanisch gesteente. Of men boort gaten in de bodem. Net als op de Canarische Eilanden vinden we hier ook wijngaarden die ommuurt zijn.

Klimaat

De martieme invloeden zijn duidelijk aanwezig door de hoge regenval en milde temperatuur gedurende het jaar. De ommuring van de wijngaarden (ook wel currais genaamd) geeft 2 belangrijke voordelen. Het beschermt de wijnstokken tegen de harde winden en bijkomende zoute nevel maar absorbeert ook de warmte gedurende de dag die het vulkanisch gesteente vervolgens afgeeft in de nacht. Tevens dient men de basaltblokken te verwijderen om tot de vruchtbare ondergrond te komen om wijnstokken te planten!

Hoewel je mogelijk tropische temperaturen verwacht, is de gemiddelde temperatuur in augustus slechts 25C. In combinatie met de vulkanische bodem, kan je heerlijk frisse wijnen krijgen van ongeveer 12% alcohol met een mineraalachtige afdronk die te vergelijken is met Duitse Riesling! Qua aroma’s moet je denken aan bloemige, citrusfruitachtige wijnen van verbluffende kwaliteit!

De keerzijde echter is dat door de lage dagelijkse temperatuurvariatie het lastiger is voor druivenvariëteiten om hun fenolische rijpheid te verkrijgen, zonder haar frisheid en zuren te verliezen. Daarom vind je hier ook een grote verscheidenheid aan versterkte wijnen. Net als op het nabijgelegen eiland Madeira is fortificatie zeer populair.

Omdat de blauwe druif niet goed gedijt omdat de mist van zee het zonlicht tempert, is de aanplant vooral wit van Arinto dos Açores (ook bekend als Sercial), Verdelho en Terrantez do Pico. Deze mist is natuurlijk ook een risico op schimmelziektes. Er zijn maar liefst 33 verschillende druivensoorten toegestaan, waarvan 18 voor witte wijn. Vooral lokale Portugese soorten, maar ook internationale zoals Gewürztraminer, Chardonnay, Cabernet Sauvignon en Pinot Noir.

Interessant details is dat de naam Arinto dos Açores pas in 2012 is geïntroduceerd. De traditionele naam is Terrantez da Teicera. DNA profilering toont aan dat de Verdelho een voorouder is, maar het is niet bekend met welke andere druif deze gekruist is.

Subregio’s

De wijn op de Azoren komt op de markt als Açores Vinho Regional. Slechts 265ha wijngaarden valt onder deze VR. Maar er zijn ook drie DOC’s.

DOC Biscoitos

Op het eiland Terceira vinden we welgeteld de 24ha wijngaarden die de DOC Biscoitos mogen dragen. De naam is afgeleid van “koekje” (biscoito in het Portugees) omdat de zwarte vulkanische rotsen op koekjes lijken. Hier maakt men vooral versterkte wijnen van Verdelho. Dit is dezelfde druivensoort die Madeira zo groot gemaakt heeft. De vulkanisch bodem levert wijnen op met hoge zuurgraad waardoor versterkte wijn zo goed kan uitdijen. Hierdoor profiteren de Biscoitos-wijnen zuur/suiker balans die men niet op de andere eilanden behaald.

DOC Graciosa

Het gelijknamige eiland Graciosa staat beter bekend als Ilha Branca vanwege de karakteristieke witgekalkte huizen. Hier vinden we de 14ha wijngaarden van DOC Graaciosa. De Verdelho-wijngaarden produceren overwegend droge witte wijnen. Andere toegestane druivensoorten zijn Arinto (Pedernã), Terrantez, Malvasia Fina (lokaal ook vaak Boal genaamd), Fernão Pires en Verdelho.

DOC Pico

Op het eiland Pico valt ongeveer 700ha onder de DOC Pico regeling. De wijngaarden liggen vooral langs de kust op maximaal 100m hoogte, omdat op het vulkanische binnenland simpelweg geen landbouw mogelijk is. De wijngaarden liggen op overwegend rotsachtige bodems. De Pico-wijnen zijn overwegend versterkte wijnen van Verdelho druif. Maar ook de Arinto, Fernao Pires en Terrantez staan aangeplant.

Eeuwenoude Madeira wijn

Een 1.000km ten zuiden van de Azoren ligt voor de kust van Afrika de eilandengroep Madeira. Madeira is gelegen op een strategische locatie voor schepen die op weg waren naar Oost-Indië. De versterkte wijnen van Madeira werden eigenlijk per toeval ontdekt. Vaten waren ingeladen en het schip zette koers naar Oost-Indië waarbij de wijnen werden blootgesteld aan temperatuurschommelingen. Deze hitte en beweging veranderen de smaak van de wijn. Toen een onverkochte lading retour kwam op de eilanden, werd deze ontwikkeling ontdekt door de Madeirese handelaren, en zo werd de versterkte wijn geboren. Zodoende kreeg de wijn de naam Vinho da roda – wijn die een rondreis maakt. Het gevolg was dat de wijnmakers de wijn begonnen op te slaan op schagen in kamers die bekend stonden onder de naam Estufas. Hier zijn de eeuwenoude tradities voor het maken van wijnen van de Portugese eilanden nog steeds actueel.

Wijnmaak methode

De druiven worden veel eerder dan hun fenolische rijpheid geplukt. Hierdoor kent het sap een veel hogere zuurgraad dan bij reguliere wijn. Het verouderingsproces zorgt ervoor dat de wijn zolang behouden blijft.

Jonge blends, van 3 tot 5 jaar oud, worden gedurende 3 maanden in met kunstmatig verhit waardoor het verouderingsproces versnelt. Hierdoor karamelliseert de suiker sneller. Dit is de Estufagem-methode.

Bij de Canteiro-methode daarentegen wordt de wijn opgeslagen in houten vaten in verhitte ruimtes of in de zon. Hierdoor gaat het proces van karamelliseren langzamer waardoor de wijn zich beter ontwikkeld. Deze wijnen zijn bijzonder lang levend.

Let op, sommige wijnen uit de Krim (Oekraïne), Californië en Texas (US) worden ook Madeira genoemd.

Wat is Madeira wijn?

Madeira wijn is een versterkte wijn die varieert van droog tot zoete stijlen. De unieke smaak is afkomstig van het regelmatig verhitten van de wijn. Dit proces waarbij de wijn regelmatig wordt verhit creëert fascinerende aroma’s van geroosterde noten, gestoofd fruit, karamel en koffie.

Er zijn twee wijnstijlen te weten Blended Madeira wat een gemiddelde kwaliteitswijn is en Single Varietal Madeira. Dit is de hoogste kwaliteitswijn die vooral wordt gemaakt van vier verschillende druivensoorten.

Blended Madeira

Deze is vaak goedkoper, maar er zijn verschillende hoge kwaliteitswijnen en dragen vaak leeftijdsaanduiding.

Finest Madeira is zeker niet de meest bijzondere wijn maar een blend met onder andere Tinta Negra die 3 jaar heeft gerijpt. Rainwater Madeira is een fruitige blend die minimaal 3 jaar moet rijpen. Het is een goede wijn om bij het koken te gebruiken. Reserve hoewel deze aanduiding vaak misbruikt wordt, heeft deze aanduiding op Madeira verschillende betekenissen. Reserve-wijnen hebben 5 tot 10 jaar gerijpt. Special Reserve rijpen 10 tot 15 jaar en Extra Reserve zelfs 15 tot 20 jaar. Tenslotte zijn er wijnen met specifieke aanduiding van de rijping. Dit zijn blends van verschillende jaargangen (multi-vintage blends) die door een panel gekeurd worden op hub leeftijd (20, 30 of 40 jaar). Hier zie je veel parallellen met port.

Single Varietal Madeira

Dit representeert de eeuwenoude kwaliteit wijnen van de Portugese eilanden. Perfect als aperitief of dessertwijn. Ze zijn beschikbaar als non-vintage blend en single-vintage wijn. Sercial is de frisse lichte stijl van Madeira. Heerlijk als aperitief of bij een lichte vismaaltijd. Het toont aroma’s van limoen, kruiden en vaak een steenachtig mineraal karakter. Verdelho is gerookter en meer geconcentreerd. Je kan zeggen dat deze rijker is dan een Sercial. De droogheid van de Verdelho en de intense aroma’s maken dit een wijn die makkelijk naast verschillende gerechten te zetten is. Denk aan soep en vegetarische gerechten.

De Boal is een zoete Madeira met ongelooflijke complexiteit. De wijn heeft aroma’s van toffee, koffie, gezouten karamel, bittere chocolade en dadels. Daarom past deze ook perfect bij zoete nagerechten of rijke kazen. Tenslotte de Malmsey. Dit is de zoetste en rijkste Madeira. Heerlijk bij desserts met chocolade, ijs of kaas. Maar ook geweldig om gewoon ’s avonds van te genieten. Vooral de Boal en Malmsey kunnen eeuwenoude wijnen zijn van deze prachtige Portugese eilanden.

Tenslotte zijn er twee bijzondere stijlen, de Colheita Madeira welke een single variety wijn is die minimaal vijf jaar moet rijpen voor deze vrijgegeven wordt. En de Frasqueira Madeira die minimaal 20 jaar op vat moet rijpen. Vanzelfsprekend zijn dit wijnen die meestal met de Canteiro-methode geproduceerd worden.

20 september 202220 september 2022

Kwaliteit in ontwikkeling in Algarve

Gelegen in het zuiden van Portugal ligt de Algarve. De naam is afkomstig van het Arabische Al-Garb Andalus. Onder de Moorse heerschappij was dit de naam van het gebied. Al-Garb betekent “van het westen” en Andalus was de Moorse naam voor het Moorse Iberië. Deze naam komt natuurlijk nog terug in Andalusië. Dit gebied is gescheiden van Alentejo-vlakte door een ononderbroken bergketen die van de Atlantische kust tot aan de Spaanse grens loopt. De Algarve is een gebied waar de kwaliteit van wijn nog steeds in ontwikkeling is.

Wijnbouw in de Algarve is sinds halverwege de 20^e eeuw dramatisch gedaald, vooral vanwege de opgang van citrusplantages, resorts en golfbanen. Daarom zijn de wijnbouwcommissie van de Algarve en de wijnbouwers gaan samenwerken om nieuwe wijngaarden aan te planten en de wijnkelders en productiemethoden te verbeteren.

Je kan het gebied in tweeën delen. Ten westen van Faro ligt de Barlavento. Hier is de invloed van de Atlantische Oceaan het grootst en is het koelen en natter dan ten oosten van Faro. Dit gebied noemt men Sotavento.

Klimaat en geologie

De bodem is redelijk heterogeen en verdeeld tussen zanderige bodems dichtbij de kust, kalksteenrijke klei grond en kalkstenen bodems. Op de berghellingen vinden we ook nog zones bedekt met schist. Die profiteren ook van de hogere ligging en daarmee bijbehorende grotere temperatuurvariatie gedurende de dag. Dit komt de zuurgraad juist ten goede. De wijngebieden zijn beschermt tegen de hete droge noordelijke invloeden dankzij de bergketen. Maar profiteert van maar liefst 3.000 zonuren per jaar. Ter vergelijking, in Nederland hebben we gemiddeld 1.500 tot 1.550 zonuren per jaar.

Door het warme klimaat versnelt het groeiseizoen, waardoor de druiven een sappige zoete potentieel bereiken voordat de diepere, meer complexe smaken zich kunnen ontwikkelen. Vanwege de temperaturen zie je ook dat de druiven de natuurlijke zuren inruilen voor suikers. En suikers zetten zich vervolgens om in alcohol. Wat de hoog alcoholische wijnen verklaart.

Hierdoor zijn de traditionele wijnen hoog in alcohol met een lage zuurgraad en gestoofde fruitsmaken.

Subregio’s

De meeste wijnen worden op de markt gebracht onder Vinho Regional Algarve. Een grotere hoeveelheid druivensoorten zijn toegestaan onder de generieke appellatie. Tevens zijn ook mousserende en late harvest (ofwel Vendange Tardive) wijnen beschikbaar.

De Algarve heeft vier sub-regio’s met DOC classificatie die van west naar oost langs de kust. Binnen deze classificatie dient het alcohol percentage voor rode wijn minimaal 12% bedragen terwijl dit voor witte wijn 11.5% is. Verder dient rode wijn minimaal 8 maanden opgeslagen te zijn voordat men de wijn mag verkopen. Terwijl witte wijnen 6 maanden moeten rijpen voordat ze op fles gaan.

De belangrijkste witte wijnen worden geproduceerd van Arinto, Malvasia Fino, Maneúdo en Síria (ook bekend als Crato Branco). En voor rode wijn zijn dit Negra Mole en Castelão. Hoewel internationale druivenrassen als Syrah aan een opkomst bezig zijn. De nadruk ligt op rode wijn, terwijl men ook een kleine hoeveelheid frisse aromatische witte wijnen maakt. De wijnproductie is overwegend in handen van coöperaties. Maar de kleinschalige wijnproductie om zich te onderscheiden is in opkomst.

De rode wijn, hoewel de grootste productie, is weinig bijzonder. Ze zijn robijnrood van kleur en hebben weinig kleur, body, tannine en boeket, bezitten veel alcohol en missen zuur. De witte wijnen zijn fris, zacht en strogeel van kleur. Ze bevatten een lage zuurgraad. Hieraan bemerk je dat de wijn kwaliteit in de Algarve zeker nog een flinke ontwikkeling mag maken.

DOC Lagos

Lagos ligt in de zuidwestelijke punt van de Algarve, omgeven door de Atlantische Oceaan. Hier zijn vooral de (rode) wijnen van Negra Mole en Castelão (ofwel Periquita) bekend.

De rode wijnen zijn fluweelachtig en fruitig met een robijnrode kleur. Ze zijn laag in zuurgraad en hoger in alcoohol. De witte wijnen citroenkleurig en delicaat met een gemiddelde afdronk.

DOC Portimão

Ten oosten van DOC Lagos ligt de DOC Portimão, rondom de gelijknamige plaats. De rode blend moet voor minimaal 75% te bestaan uit Negra Mole en Castelão. Dat resulteert in zijdezachte fruitige wijnen met alcohol percentages aan de onderkant van de minimum voorgeschreven percentages. De wijnen hebben een vol mondgevoel.

De witte wijnen zijn strokleurig en minder uitgesproken. Belangrijkste witte druivensoort is Síria. De blend moet minimaal voor 75% te bestaan uit deze druivensoort.

DOC Lagoa

Ten oosten van Portimão ligt Lagoa. Dit omvat de gemeenten Albufeira, Lago, Loulé, Silves en Lagoa. Net als in DOC Portimão dienen de wijnen uit DOC Lagoa ook voor minimaal 75% te bestaan uit Negra Mole en Castelão voor rode wijn en 75% uit Síria voor witte wijn. Hoewel we hier de beste rode wijnen uit de Algarve vinden, hebben deze nog wel enige tijd van flesrijping nodig om zich goed te ontwikkelen. De rode wijn is fruitig maar met een merkbaar hoog alcoholpercentage.

De witte wijnen zijn droge maar robuuste en fruitige wijnen. Ze verbeteren na enkele maanden rijping.

DOC Tavira

Geheel in het oosten, grenzend aan Spanje ligt DOC Tavira. De gelijknamige stad wordt ook wel het “Venetië van het zuiden” genoemd. Het is bekend dat reeds in de 16^e eeuw wijnen vanuit Tavira geëxporteerd werden.

De witte wijnen die in deze subregio worden geproduceerd, zijn complex, aromatisch, met een licht body en de karakteristieke lage zuurgraad van warme gebieden. De rode wijnen worden gekenmerkt als fruitige, medium bodied wijnen met een laag tanninegehalte en gemakkelijk te drinken.

Kortom

Het klimaat is eigenlijk te warm voor echt goede wijnen. Hoewel de lokale druiven zich hier natuurlijk wel deels op hebben aangepast. Veel van de wijnen zijn niet voorhanden buiten Portugal. Dat de Algarve een fantastisch toeristisch gebied is, staat niet ter discussie. Maar de wijn kwaliteit in de Algarve daarentegen is nog veel in te bereiken deze ondergaat zeker nog een positieve ontwikkeling.

13 september 202213 september 2022

Verrassend revolutionair Alentejo

In het oosten van Portugal vinden we revolutionair Alentejo met als gevolg wijnen die zeer verrassend zijn. Dit gebied is heet en droog en neemt ongeveer 1/3^e van Portugal voor zijn rekening. Het staat ook bekend voor haar krachtige rode wijnen. Voor Alentejo wijnen maakt men gebruik van Aragones (Tempranillo), Castelão en Trincadeira (Malvasia) druiven. Vaak ook in een blend. De Antao Vaz druivensoort gebruikt men voor witte wijn omdat deze een hoge zuurgraad en mooie tropisch fruit aroma’s kent. Verder vind je hier ook internationale druivenrassen.

Gezien de omvang van Alentejo is hier ook een verscheidenheid aan subzones te vinden. Verder kent het een zacht glooiend landschap dat een groot deel van de regio beschermd tegen de afkoelende effecten van de Atlantische Oceaan. In deze omstandigheden kunnen druiven optimaal rijpen waardoor je makkelijk drinkbare, rijke wijnen kan verkrijgen.

Wat is er gebeurd

De regio kent een rijke wijn historie, dat terug gaat naar tijden voor het grote Romeinse Rijk. De roerige tijden die volgden met ook de inname door de Moren, deden de wijngaarden niet veel goeds. In het midden van de 17^e eeuw waren de Alentejo wijnen, samen met Beira en Estremadura de beroemdste en meest gewilde Portugese wijnen. Een tweede crisis voor Alentejo ontstond doordat markies van Pompal een organisatie oprichtte om de Douro-wijnen te beschermen. Gevolg was dat wijngaarden in andere regio’s gerooid dienden te worden. Pas halverwege de 19^e eeuw werd de glorie hersteld. Helaas deed de phylloxera haar intrede en de wereldoorlogen volgden.

In de afgelopen decennia heeft Alentejo een metamorfose ondergaan door een verrassend revolutionair verandering in de wijn bereiding. Mede door verschillende programma’s van de Europese Unie vond er een ommekeer plaats van door overheid gesubsidieerde coöperaties naar kleine onafhankelijke wijnbouw producenten. Die produceren nu dankzij deze revolutie een premium wijn die heerlijk en verrassend is. Mede hierdoor kunnen de wijnen uit Alentejo zich meteen met de grand cru’s uit Frankrijk of de DOCG’s uit Italië.

De rode wijnen zijn jong, zeer fruitig en zijn al snel drinkbaar. Ze hebben een donkere robijn tot granaatrode kleur, bezitten veel aroma’s (rijpe vruchten) en ze zijn vol met een relatief hoog alcoholgehalte. De wijn vereist vaak houtrijping om de tannine structuur zachter te maken.

De witte wijnen gisten zonder schil en moeten jong gedronken worden. Dit betekent binnen één jaar. Ze zijn strogeel tot citroenkleurig, licht en aromatisch, fruitig en fris met een relatief hoog alcoholgehalte.

Alentejo sub regio’s

Er zijn acht sub regio’s in Alentejo. Dit waren voorheen eigen DOC’s of IPR’s, maar zijn in 2003 opgenomen in het grote Alentejo DOC. Echter de regio’s mogen nog steeds worden vermeld op het etiket. Sommige zones overlappen elkaar en geeft de wijnmaker de flexibiliteit om voor de ene of andere zone te kiezen. Dit is afhankelijk van de wijn wetgeving en de beperkingen die er gelden.

Complex en rijk Portalegre

In het noordoosten tegen de Spaanse grens vinden we Portalegre sub zone rondom de gelijknamige plaats. Dit is de meest unieke regio. Hier vinden we vooral granieten onderbodem en soms leisteen met verkoelende invloeden van de Serra de São Mamede. De wijngaarden met overwegend oude wijnstokken staan aangeplant op steile hellingen van het gebergte. Dit waarborgt de frisse wijnen met veel complexiteit.

De toegestane druivenrassen voor rode wijn dient te bestaan uit minimaal 75% Aragones, Grand Noir, Trincadeira of Castelão, aangevuld met andere lokale rassen. Hierbij speelt Trincadeira een hoofdrol. Voor witte wijn is dit minimaal 75% Arinto, Fernão Pires, Malvasia, Siria of Trincadeira das Pratas.

Dynamisch Borba

Ten zuiden van Portalegre vinden we Borba. Dit is de eerste subregio die internationaal bekend kwam te staan met haar rode wijnen met kersen bouquet. De bodem bestaat vooral uit kalksteen en klei en een enkele plaats bedekt met leisteen. De marmer afzetting hebben een enorme stempel gedrukt op de wijnbouw en het karakter van de wijn. Aanzienlijke stukken rode leisteen verspreid over sobere en arme grond vormen een duidelijk andere typologie in Borba, wat meteen deze zone dynamisch maakt.

De toegestane druivenrassen voor rode wijn dient te bestaan uit minimaal 75% Aragones, Trincadeira of Castelão, aangevuld met andere lokale rassen. En witte wijn dient minimaal voor 75% te bestaan uit Arinto, Rabo de Ovelha, Siria of Trincadeira das Pratas.

Historisch Évora

Évora was reeds in de middeleeuwen een bekend wijngebied. Door de phyloxera in 1880 kampte de zone met een sterke terugval. Terwijl later in 1974, ten tijde van de Anjerrevolutie, de wijnstokken plaats moesten maken voor graan. De zone heeft zich nu langzaam hersteld. Het hete, droge landschap wordt gedomineerd door niet-kalkhoudende grijze mediterrane grond, die enkele van de meest prestigieuze wijnen van de Alentejo produceert.

De toegestane druivenrassen voor rode wijn dient te bestaan uit minimaal 75% Aragones, Trincadeira of Castelão, aangevuld met andere lokale rassen. Voor witte wijn is dit minimaal 75% Antão Vaz, Arinto, Siria of Perrum.

Redondo

De zone Redondo omvat de gemeenten Redondo, Évora en Alandroal. De heuvels van Serra d’Ossa beschermen de wijngaarden tegen de noordelijke en oostelijke winden. Tevens geven deze heuvels de nodige koude droge winters als tegenhang van de hete zomers. De wijngaarden liggen vooral op de zuidelijke hellingen. De bodem bestaat vooral uit graniet en soms leisteen of rode kalksteen.

De toegelaten druivenrassen voor de rode wijnen zijn voor minimum 75% Alfrocheira Preto, Aragonez, Moreto, Trincadeira en Castelão. En de witte wijnen zijn voor minimum 75% Arinto, Fernão Pires, Rabo de Ovelha, Síria en Trincadeira das Pratas. Daarnaast moet de witte wijn voor minstens 50% uit de Rabo de Ovelha en/of Síria.

Groot en arm Reguengos

Ten zuiden van Redondo ligt Reguengos, grenzend aan Granja Amareleja in het oosten. Het omvat de gemeenten Reguengos en delen van Évora en Redondo. Dit is de grootste subzone in Alentejo. Het is een arm, steenachtig terrein. Soms treft men er ook leisteen of rode kalksteen aan in de bodem. De bodem en klimaat leveren volle krachtige wijnen met goed bewaarpotentieel.

De toegelaten druivenrassen voor de rode wijnen zijn Aragonez (minstens 5%), Moreto (minimaal 20%), Trincadeira (minimaal 20%), Castelão en Tinta Amarela (minstens 20%). Deze blend moet minimaal 75% omvatten.

Voor de witte wijnen zijn Antão Vaz, arinto, Perrum, Roupeiro, Rabo de Ovelha (minstens 20%), Síria (minstens 20%) en Diagalves (maximum 5%) toegestaan. Deze blend dient ook minimaal 75% te omvatten.

Rode Moreto uit Granja-Amareleja

Grenzend aan Reguengos en de rivieren Guadiana en Ardila ligt Granja Amareleja. Dit gebied staat vooral bekend om haar rode wijnen met hoog alcohol percentage dankzij het druivenras Ras Moreto. Door de weinige regenval, afwezigheid van organisch materiaal en schaarse plantengroei is de opbrengst hier overwegend laag. De bodem bestaat uit graniet en leisteen. Daarnaast dragen de hete zomers bij aan vroege rijping en zachte warme wijnen met hoog alcohol percentage.

Voor minimaal 75% bestaan de rode wijnen uit de Moreto, Trincadeira en Castelão druivenrassen. De witte wijnen zijn voor minimum 65% Manéudo, Rabo de Ovelha en Síria.

Witte wijn uit Vidigueira

De herkomst van de naam Vidigueira komt van het Portugese woord “videira” wat “wijn” betekent. Vidigueira ligt westelijk van Grande Amareleja. Net als in Grand Amareleja, bestaat de bodem vooral uit graniet en leisteen. Echter de Vidiqueira-breuk die van oost naar west loopt beïnvloedt het klimaat. De heuvels maakt de zuidelijk gelegen zone gematigd waardoor witte wijn hier kan domineren. Maar liefst 80% van de productie is witte wijn. De toegestane witte druiven zijn Antão Vaz, Arinto, Fernão Pires, Perrum en Síria. En de wijn moet voor minimaal 75% uit deze rassen bestaan. Ook vind je hier rode wijn.

We vinden hier Talha-wijn, een bereidingsmethode die 2.000 jaar terug gaat naar de Romeinse tijd. Deze techniek waarbij kleipotten of amfora’s (ofwel “talha’s”) gebruikt worden voor de (schil)vergisting, heeft een cult status gekregen. Elke boer, hoe klein de wijngaard ook is, kon niet zonder zijn eigen “talhinha” (kleine kleipot) om wijn te maken voor persoonlijke consumptie.

Het resultaat is verbluffend. In de geur rijpe mandarijn, kanaal, zwarte thee, rijpe ananas en kruiden gecombineerd met mineralen. En in de mond rijp en complex.

Moura

In het zuidelijk en warm gelegen Moura vinden we de wijngaarden in koele, op rode klei gebaseerde bodems. De bodem is bijzonder arm, afwisselend klei en kalksteen. De bovengrond is ondiep, hard gebakken en moeilijk voor wijnstokken om te wortelen. Maar het houdt wel goed het weinige water vast. Dit ondersteunt de verlenging van de rijpingsperiode van de druif en voegt finesse toe aan de wijnen.

De rode wijn dient voor minimaal 75% te bestaan uit Alfrocheiro Preto, Moreto, Trincadeira en Castelão druivensoorten. Terwijl witte wijn voor minimaal 65% afkomstig moet zijn van Antão Vaz, Fernão Pires, Rabo de Ovelha en Síria.

Moura wijnen vertonen een zacht warm profiel met gematigd alcohol percentage.

Conclusie

Hoewel verrassend genoeg coöperaties nog steeds een grote rol spelen in Alentejo, waaruit blijkt dat de revolutionair strategische wijziging nog niet helemaal voltooid is, zijn de wijnen toch wel van beduidend betere kwaliteit. De regio is hard aan de weg aan het timmeren met interessante, makkelijk drinkbare wijnen. Zeker de moeite waard om te gaan ontdekken.

6 september 202216 december 2023

Mooi Tejo en versterkte Setúbal

Na een aantal interessante feitjes en update over de wijnen van Bordeaux en Duitsland, gaan we weer verder met de verdieping van Portugal. Na Lissabon gaan we naar het oosten en zuiden en komen we in mooi Tejo en Setúbal terecht waar interessante versterkte wijn vandaan komt.

Veelzijdig Tejo

Tejo ligt in centraal Portugal en draagt de naam Vinho Regional (VR) Tejo sinds 2009. Daarvoor was het bekend onder de naam Ribatejo. Overigens VR staat gelijk aan het Franse IGP ofwel Vin de France. De betere wijnen mogen ook de classificatie Do Tejo DOC dragen.

In tegenstelling tot alle andere wijngebieden van Portugal, is Tejo de enige die niet aan de oceaan grenst. Echter de rivier de Tejo (de Taag) waar de regio haar naam aan dankt, heeft grote invloeden. De wijngaarden vinden we dan ook langs de rivier. De alluviale bodem is bijzonder vruchtbaar en lange tijd belangrijk voor de groente en fruit opbrengsten voor de lokale bevolking. Overigens gaat wijnbouw terug naar de Romeinse tijd. Echter pas vanaf 1170 wordt melding gemaakt van wijn uit deze regio. De wijn heeft zich lange tijd gekenmerkt door geen invloeden van buiten de regio. Tot de toetreding van Portugal tot de EU, waarna met name Franse invloeden hun intrede deden.

Klimaat en geologie

Mede omdat de rivier een verbinding is tussen Madrid en Lissabon, is deze regio altijd al één rijke regio’s van Portugal geweest. Hierdoor ontstond er reeds vroeg een levendige handel in onder andere wijn. Maar ook is Tejo bij uitstek de regio waar veel kurkeiken staan aangeplant, belangrijk voor de kurken op de wijnflessen.

Door het droge klimaat kent de regio weinig last van plagen en schimmels. Zoals reeds aangegeven, matigt de rivier het klimaat en levert de broodnodige irrigatie.

Charneca

Ook Charneca, ten zuiden van de rivier dat Chamusca, Almeirim en Coruche omvat, is een droog vlak gebied op arme zandgrond. Doordat de wijnstokken diep moeten reiken, levert het prestigeuze wijnen op. De hogere temperaturen stimuleren de druiven om sneller te rijpen dan in de rest van de Tejo regio. De subregio’s omvatten vooral witte druivensoorten.

Bairra

De kwaliteitswijnen vinden we in de iets hoger gelegen gebieden in de regio Bairro ten noorden van de rivier de Tejo. Dit omvat de subregio’s Tomar, Santarem, Cartaxo en het noordelijke deel van Chamusca. De hooglanden bestaan uit glooiende hellingen en uitgestrekte vlaktes die rijk zijn aan kalksteen en kleigrond die goed water doorlaten. Verder naar het noorden vertoont de bodem schist zodat de wijnstokken dieper moeten rijken. Deze wijnen tonen gelijkenissen met de wijnen uit Lissabon.

Campo

De lager gelegen wijngaarden in de regio Campo, profiteren van deze irrigatie wat vervolgens ook overvloedige opbrengsten kan opleveren. Campo strekt zich uit in een smalle strook langs beide zijden van de rivier. Tejo neemt daarom plek 2 in van de gebieden in Portugal die de hoogste opbrengsten opleveren. Dit zijn de wijnen waar het draait om kwantiteit en niet kwaliteit. De wijngaarden zijn vooral in handen van coöperaties.

Wijnen

In Tejo vinden we vooral rode wijnen van traditionele rassen als Touriga Nacional, Trincadeira, Castelão en Aragonês. De enkele witte wijnen zijn gemaakt van Fernão Pires en Arinto. Echter internationale rassen als Syrah en Cabernet Sauvignon nemen een toevlucht. Deze worden vooral in blends toegepast. Hoewel er maar liefst 90 verschillende druivenrassen zijn toegestaan, ligt de nadruk op elegante wijnen en dus niet te zwaar.

In Tejo delen wijnhuizen het land met oude dorpjes, olijfgaarden en kurkbomen. Elk vertellen hun unieke verhaal en stijl, gecreëerd door het gemeenschappelijke doel om hoogwaardige wijnen vorot te brengen die uitdrukking aan het terroir geven. Één van de unieke eigenschappen zijn de voetstappen (druiven pletten en stampen met de voeten), gemeenschapsoogst (lokale vrouwen die de druiven met de hand plukken terwijl traditionele liederen gezongen worden) en de kurkafsluiting.

Quinta do Casal Monteiro

Quinta do Casal Monteiro is een wijnhuis dat reeds 150 jaar opereert als familiebedrijf. De druivenstokken staan aangeplant op zand- en kleibodem die geschikt is voor het voortbrengen van kwaliteitswijnen.

Zo ook deze rode veganistische blend van 40% Touriga Nacional, 30% Syrah en 30% Merlot. De wijn is zelfs bekroond met 85 punten Parker. De robijnrode wijn heeft een gemiddelde tot diepe kleurintensiteit. De wijn is heerlijk rond en vol van smaak. Met aroma’s van kersen en rood fruit. De wijn heeft een mooie balans en een structuur waardoor je deze wijn naast verschillende gerechten kan serveren. Tannine is mooi gerijpt en de afdronk is soepel en evenwichtig. Drink deze wijn bij vleesgerechten als lam, kalf. Maar ook vegetarische gerechten, vooral met paprika, salades.

Deze witte harmonieuze wijn van 50% Arinto en 50% Fernão Pires is ook een vegan wijn. Met aroma’s van appel en steenfruit zoals perzik. De prettige zuurgraad en gemiddeld alcohol levert een wijn op die een prettig balans en mondgevoel kent. De wijn heeft een lange afdronk.

Geniet van deze veelzijdige wijn bij visgerechten, (vis)pasta of salades. Maar ook gevogelte, of lamsvlees en zachte kazen is deze wijn bijzonder verrassend.

Quinta do Casal Monteiro Arinto Fernão Pires

Wanneer u interesse heeft in deze wijnen, neem even contact op en wij sturen u een offerte.

Setúbal

Direct ten zuidoosten van Lissabon vinden we het schiereiland Setúbal met haar versterkte wijn gelegen aan de overkant van de monding van de Tejo die mooi de Atlantische Oceaan opzoekt. Het terroir varieert van zanderige kustvlakte tot de steile kalkrijke Serra Arribida heuvels. De belangrijkste rivier is de Sado. Er zijn twee DOC-titels en één IGP. In het noordelijke deel van de regio vinden we de twee DOC’s die beiden een andere wijnstijl hanteren.

Palmela DOC

In het noordoosten vinden we Palmela DOC, gelegen rondom de gelijknamige stad. De DOC gaat tot de stad Setúbal en overlapt dus de andere DOC grenzen. Palmela heeft eerst indruk gemaakt met haar licht zoete witte wijnen van Muscat druiven. Echter in recente jaren is de focus verschoven naar rode en droge witte tafelwijnen en ook naar kwaliteitswijnen.

De regio is een zacht glooiend gebied dat overwegend uit kalk, zandsteen en leem bestaat. Vooral de hoger gelegen wijngaarden produceren mooie kwaliteitswijnen. Terwijl de lager gelegen gebieden op vooral zandbodems de tafelwijnen voortbrengen.

De DOC mag alle soorten wijn voortbrengen, waarbij mousserende wijn 9 maanden moet rijpen. De rode druivenrassen zijn vooral Castelão (min 67%), Cabernet Sauvignon en Bastardo. De witte druivenrassen zijn onder andere Arinto, Fernão Pires en Moscatel de Setúbal. De Castelão Frances is de belangrijkste druivensoort en deze bevindt zich vooral op de diepe arme zandgronden. Aangezien dit de enige plaats is waar deze druivensoort tot goede rijping kan komen door het warme zeeklimaat. De rode wijnen uit Palmela DOC staan bekend om hun balans, rijpe tannine en kersen karakter.

Setúbal DOC

Setúbal DOC staat bekend om haar versterkte wijnen. Natuurlijk zijn deze wijnen niet vergelijkbaar met de port-wijnen. En een ander groot verschil zit in de gebruikte druivenrassen. Setúbal gebruikt bijna uitsluitend Moscatel de Setúbal (ofwel Muscat d’Alexandrie).

Het klimaat is mediterraan met warme droge zomers en regenval vooral in de koelere wintermaanden. De nabijheid van de Atlantische Oceaan levert de nodige vochtigheid op en ook de broodnodige luchtstroom om de wijngaarden te vrijwaren van meeldauw.

Zoals gebruikelijk bij het maken van versterkte wijn, voegt men alcohol toe om de vergisting voortijdig te stoppen om zo de suikers te behouden (Mutage). Vervolgens rijpt de wijn in houten vaten. In Setúbal voegen de wijnmakers de overgebleven druivenschillen van de zeer aromatische Moscatel toe. Om vervolgens de wijn met de schillen gedurende 6 maanden te laten weken. Dit geeft de Moscatel de Setúbal haar typerende intense bloemige aroma. Vervolgens rijpt de wijn nog 4 tot 5 jaar op vat. De wijn verkrijgt dan haar oranje tint en haar ingedroogde karakter.

Leuk weetje is dat Lodewijk XIV (de zonnekoning) een voorliefde had voor deze zoete wijnen. Daarnaast werden deze wijnen vroeger veelvuldig naar Brazilië geëxporteerd. De wijn die daar niet werd verkocht keerde terug. Doordat ze bloot werden gesteld aan de hoge temperaturen bemerkte men bij het lossen dat de wijn geconcentreerder en soepeler was geworden. Deze wijnen staan bekend als torna-viagem (“terugreis”).

VR Peninsula de Setúbal

Tot 2008 heette de regio VR Terras do Sado, wat Land van de Rivier de Sado betekent. Hier vinden we ongeveer 20.000ha aan wijngaarden. Het zijn vooral blends die hier domineren. De witte wijn moet tenminste voor 50% te bestaan uit Arinto, Chardonnay, Fernão Pires, Malvasia Fina, Moscatel de Setúbal of Roupeiro (Syrah). De rode wijn moet voor tenminste 50% te bestaan uit Aragonez (Tempranillo), Cabernet Sauvignon, Merlot, Moscatel Roxxo, Castelão Frances, Trincadeira Preta en Touriga Nacional.

30 augustus 202230 augustus 2022

Top Duitsland is dat zoet of droog

Wanneer je top wijn uit Duitsland zegt, denkt iedereen direct aan Riesling die zoet is maar ook droog is Riesling steeds beter. Met de trend dat we ons meer bewust worden van het gebruik van suiker, heerst al snel de opvatting dat zoete wijn niet zo goed is. Vergis je niet, ook in droge wijn zit voldoende suiker! Maar toch spelen wijnmakers in op deze trend. Ook kent Duitsland naast Riesling andere top druivensoorten waarvan de wijn zowel droog als zoet kan zijn. De Burgunder ofwel Pinot familie is ook van topkwaliteit. Wat deze wijnen gemeen hebben is de aromatische rijkdom in combinatie met mooie zuren. Vaak zijn Weissburgunder (Pinot Blanc) en Grauburgunder (Pinot Gris) ondergeschoven kindjes. Echter in Duitsland komen ze zeer goed tot uitdrukking. Ook Chardonnay komt steeds vaker voor, net als Spätburgunder (Pinot Noir). Eenmaal, veel van de Duitse wijngebieden liggen zeer dicht bij Bourgogne. Overigens vandaar ook de naam “burgunder”. Dus zijn dezelfde druivensoorten niet geheel vreemd.

Slank en aromatisch in 2021

Het jaar 2021 verschilt van voorgaande jaren. De koelere zomer vertraagde de groei en de overvloedige regen bezorgde wijnmakers kopzorgen in verband met de bestrijding van de valse meeldauw. Het stabiele mooie september weer kwam als geroepen; het bevorderde de rijpheid en gaf een goed mostgewicht (het suikergehalte in de druiven). Dit in tegenstelling tot de voorgaande zeer hete jaren die resulteerden in vroege oogst en hoog mostgewicht. Hierdoor zien we ook het verschil in alcohol. Waar deze in voorbijgaande jaren hoog was, is deze nu een stuk lager. Maar zeker niet ten kosten van de aroma’s! We laten de verschillende regio’s de revue passeren.

Ahr

We hebben het onlangs al over de verwoestende overstroming in de Ahr gehad. Vanzelfsprekend stond het water aan de lippen bij veel wijnboeren. Dus de wijngaarden op de steile hellingen en terrassen moest “veilig worden gesteld”. Gelukkig had het mooie september weer een positieve invloed op de wijngaarden die er nog goed bij stonden. De wijn kenmerkt zich door haar mooi ontwikkelde rode fruit aroma’s en zeer prettige zuurgraad.

Het is een veelzijdige wijn die zowel heel goed gaat bij vegetarische gerechten als wit vlees

Baden

Het zuidelijk gelegen Baden wordt vaak gezien als het warmste wijnbouwgebied van Duitsland. Echter in 2021 was daar in het voorjaar weinig van te merken was. De late vorst en ijzige wind veroorzaakte in sommige wijngaarden schade aan meer dan 80% van de knoppen en uitlopers. Om vervolgens te kampen met overvloedige regenval wat de nodige schimmeldruk opleverde. Gelukkig kwam er vervolgens een mooi zachte nazomer met koele nachten. Deze temperatuurverschillen tussen dag en nacht (diurnal range) bevorderden de aroma’s en zuurgraad. De opbrengst was uiteindelijk wel 11% minder dan vorig jaar (en 20% minder dan het gemiddelde van de afgelopen 10 jaar).

De opbrengst was daarentegen uitmuntend, vooral wanneer selectieve oogst werd toegepast. De witte wijn is frisser, fruitiger en lichter qua alcohol. Als gevolg van strenge selectie is de rode wijn beperkter verkrijgbaar. De droge Riesling is bloemig met geel fruit. De aroma’s zijn rijp en weelderig met mooie zuren. Terwijl de Weissburgunder vol van geel fruit is maar sappig en zacht aanvoelt met mild zuur.

De Chardonnay heeft het ook zeer goed gedaan. Deze heeft mooie diepgang en lengte met vaak het kenmerkende botertje van de MLF. Ook de Spätburgunder is van hoge kwaliteit; sappig vol van rood fruit, elegant met verfijnde zuren met een heerlijke structuur en lengte. Overigens ook vaak in combinatie met houtrijping.

Drink de Riesling, Chardonnay of ook de Pinot Noir bij gevogelte.

Franken

Na nat en koel mei hebben de druivenstokken in Franken een inhaalslag gemaakt in de herfst. De witte druivenrassen hebben goed kunnen rijpen. De opbrengst was maar liefst 79% hoger dan in 2020 die was beïnvloed door vorst. Door de koele herfst, zijn de aroma’s mooi uitgesproken en de zuurgraad intenser. De Weissburgunder is bloemig, kruidig en geel fruit. De wijn is zacht en sappig. Terwijl de Silvaner kruidig is met aroma’s van wit fruit. De wijn heeft een mooie structuur met een verfijnde balans.

Geniet van deze wijnen bij asperges, gevogelte of kalfsvlees.

Mosel

De zuidelijke topwijngaarden van de Mosel kunnen wederom hun successen vieren. Waar voorgaande jaren te warm en droog waren, was 2021 eindelijk weer natter en koeler. Daar kan de Riesling uitermate goed profiteren. Tevens door het natte weer en de daaropvolgende schimmeldruk is er ook weer geplukt voor de Beerenauslese wijnen.

Over het algemeen is de Riesling zeer expressief met frisse groen fruit en bloemige aroma’s. De wijn is sappig, rijk en met een heel aangename lengte.

Een goede Riesling misstaat zeker niet bij de Aziatische keuken!

Rheingau

Lange tijd waren er grote twijfels in de Rheingau. Ook hier was het de valse meeldauw die tot in september voor grote problemen zorgde. Het gevolg was onder andere dat de zuurgraad lange tijd te hoog bleef. Het bladerdek zorgt er onder andere voor dat de zuurgraad naar beneden kan gaan en ook natuurlijk de fotosynthese, die de rijping bevordert. Het vervolg in september was bijzonder zonnig. De Riesling werd 3 tot 4 weken later geplukt dan normaal. Het gevolg is dat het groene fruit soms in rijpe vorm goed aanwezig is. Veel nadruk op fruit dus met elegante body en mooie zuurgraad. Al met al een prachtige wijn.

Pfalz

In het op één na grootste wijnbouwgebied van Duitsland verliep de opbrengst zeer wisselend. Degenen die goed hadden ingegrepen in de meeldauw, profiteerden van goede oogsten. Echter wanneer er onvoldoende ingegrepen was in de wijngaard, herkent men zich in de grote verliezen. Uiteindelijk zijn de wijnen fris en levendig, met lage alcoholpercentage en goede geïntegreerde zuren. Vooral aroma’s van appel en peer komen in deze wijnen naar voren.

Heerlijk bij vegetarische gerechten, asperges maar ook bijvoorbeeld zuurkool.

Rheinhessen

Het toeval wil dat in Duitslands grootste wijnbouwgebied de stokken later uitliepen dan normaal. En dat was maar goed ook, zo ontweken ze de nachtvorst in april. Ook de late pluk in het tweede deel van september was een geluk. De druiven die koel konden rijpen leveren frisse fruitige wijnen. De Riesling kent een verfrissende aanzet met mooie aroma’s van wit fruit. Over het geheel genomen zijn het vaak lichtvoetige wijnen met fijne zuren en een prettige afdronk. De Weissburgunders zijn rond, sappig met een mooie structuur. De wijn kenmerkt zich door jaar witte fruit en kruidigheid. De Spätburgunder is zeer rijk en intens. Bordenvol fruit en krachtig. Heerlijk in balans met een fantastische lengte. Vooral heerlijk bij wild en in het bijzonder eend!

Kortom

Hoewel 2021 zo zijn uitdagingen had, hebben de Duitse wijnmakers goed kunnen profiteren van de lange nazomer. Wederom bewijst Duitsland dat het in staat is top wijn te maken, zowel zoet als droog. En van verschillende druivensoorten zoals Riesling, Chardonnay en Weissburgunder.

23 augustus 2022

Een vakantieproeverij met verrassingen

Veel mensen zijn weer terug van vakantie, en dat geldt ook voor ons. Vandaar dat het idee was ontstaan om met mijn vaste “wijn partner” onze wijn verrassingen in een vakantieproeverij met elkaar te delen. Natuurlijk deden we dit blind om te kunnen bepalen aan de hand van onze proefnotitie wat elkaars wijnen zijn. En zoals altijd is het een uitdaging. Natuurlijk is het proeven van de wijnen thuis een andere ervaring dan wanneer je te midden van de natuurlijke omgeving bent. Uiteindelijk doet beleving veel bij een mens! Niet dat de wijnen nu opeens tegenvallen, maar genieten van wijn met uitzicht op de wijngaard is toch anders dan wanneer je dit doet op een grijs-grauwe dag in Nederland.

Pascal Gonthier Colombard 2019

Ten tijde van mijn bezoek aan de wijngaard van Pascal Gonthier, kreeg ik ook een flesje Colombard mee. Deze druif is heel typerend voor de streek, maar dan vooral gebruikt om te destilleren tot cognac. Echter als witte wijn is deze druif als single variety niet heel bijzonder. In blends gebruikt men deze druif vooral om ruggengraat te bieden vanwege de hoge zuurgraad. De typerende aroma voor deze druif is die van guave en die bespeuren we dan ook zeker terug. Deze druivensoort is wereldwijd op meer locaties te vinden. Denk daarbij aan Afrika, Australië en Amerika. Maar hoort eigenlijk thuis in de Charente.

De goudgele wijn heeft een gemiddelde intensiteit. In de neus bespeur je de guave en citrusfruit. Het is een heel zuivere wijn in de neus. De droge wijn heeft een hoge zuurgraad, gemiddeld alcohol (13%) en body. Het is vooral een wijn met gemiddelde smaakintensiteit van vooral primaire aroma’s als citroen, grapefruit en guave. Met een kleine grasachtige en mineraalachtige hint. De afdronk wordt enorm gedragen door de zuurgraad, maar is zeker niet onaangenaam. Ik kan mij goed voorstellen dat deze wijn zeer prettig is naast een gerecht van (ziltige) zeevruchten. Het is geen complexe wijn, maar gewoon een “simpele” maar aangename wijn. Het is daarentegen niet een wijn om gewoon zo te drinken omdat dan de zuren teveel overheersen. Overigens was het erg verrassend hoe aangenaam deze wijn combineerde met een bruchetta met pittige knoflook. De wijn kwam meteen meer tot uitdrukking.

Vina Skaramuca Posip 2021

Dit is een Kroatische wijn en was om meerdere redenen onmogelijk te raden. Allereerst is dit mijn eerste ervaring met Kroatische wijn (wat een leuke verrassing!) en daarnaast zijn de lokale druiven ook niet wijd aangeplant. De druivensoort Posip is bijzonder aromatisch en wordt genoemd als het beste potentieel van Dalmatië. Het is zeer waarschijnlijk dat het een inheemse druivenvariëteit is, afkomstig van het eiland Korcula. Er worden slechts 25.000 flessen geproduceerd.

De wijn heeft een levendige strogele kleur met een gouden tint. Zoals gezegd is de wijn zeer aromatisch met de nadruk op perzik en nectarine. De droge wijn heeft een volle body met gemiddelde zuurgraad en alcohol. Ook de smaak intensiteit is bijzonder aanwezig; vol met primair steenfruit en citrus. De afdronk is licht romig en lang, gedragen door de prettige zuurgraad en mineralen. Kortom dit is een wijn van zeer goede kwaliteit die veelzijdig inzetbaar is. Denk aan zeevruchten, salades en wit vlees.

Pascal Gonthier Sauvignon Blanc-Chardonnay 2019

Deze wijn is natuurlijk al eerder beschreven. Maar ook thuis blijft deze wijn verrassen. Maar het blijft lastig om de druivensoorten van deze wijn blind te raden. Je wordt op het verkeerde been gezet door de fruitigheid van de Sauvignon Blanc en de houtrijping van de Chardonnay. Een blend van deze twee druivenrassen komt wel vaker voor, maar nou ook niet echt wijdverspreid.

De wijn heeft een strogele kleur met gemiddelde intensiteit. In de neus bespeur je eerst rijpe abrikoos en perzik waarbij de geurintensiteit goed aanwezig is. De volle body combineert met de 14% alcohol en vult elkaar goed aan. De meer dan gemiddelde zuurgraad wisselt zich goed af met de fruitaroma’s. Naast de bovengenoemde steenvruchten proef je ook exotisch fruit als ananas. En vanwege de houtrijping natuurlijk vanille en toast dat afgemaakt wordt met een vettig laagje. In de afdronk is de toast misschien een beetje dominant, maar wie daarvan houdt ergert zich daar zeker niet aan. Geniet van deze wijn bij een gerecht met roomsaus en (wit) vlees.

Gal Tibor Pinot Noir

Het is een onmiskenbare Pinot Noir. Maar Hongarije zou je deze wijn niet direct plaatsen. Deze wijn komt uit het noordelijk gelegen Eger. Tibor Gal is één van de nieuwe generatie wijnmakers met nogal wat invloed. En dat misstaat niet. Hoewel de regio bekend staat om haar Bikaver-wijnen (stierenbloed wijn), vinden we hier ook mooie andere wijnen. Zo stelde ook deze wijn ons voor verrassingen in de vakantieproeverij.

De robijnrode wijn heeft een gemiddelde kleurintensiteit. In de neus bespeur je rood fruit en kruidigheid met een gemiddelde geurintensiteit. De droge wijn heeft een prettig gemiddelde body en zuurgraad met licht ruwe tannine structuur. De smaakintensiteit is bijzonder prettig met tonen van rood fruit (kersen en pruimen), kruidnagel, vanille. In tegenstelling tot de Bourgondische Pinots is dit een warmere wijn die zeker lucht nodig heeft voordat deze wordt ingeschonken. Dit is mogelijk één van de best presterende Pinots uit Hongarije. Veel rijkdom en zachtheid en een heerlijk lange afdronk. Geniet van deze wijn bij wildgerechten als lamsvlees, eend, fazant of duif.

Sapiens 2020

Na de verrassingen met de witte blend van Pascal Gonthier hadden we ook de St Sornin Sapiens in deze vakantieproeverij. Natuurlijk is het al bijzonder dat dit de enige village-appellation in de Charente is. Maar dit is echt een goede wijn. We genoten hiervan naast een lekkere sparerib uit de oven. En we konden niet van zowel de wijn als de ribbetjes afblijven. Hoewel onmiskenbaar Cabernet Franc was er toch een kleine twijfeling. Ongetwijfeld ontstaan doordat de tannine nagenoeg achterwege lijken, iets waar Cabernet druiven toch vaak om bekend staan.

Verrassend Sapiens IGP Charentais-St Sornin

De Cabernet Franc-Gamay blend was onovertroffen. De wijn is robijnrood met diepe intensiteit. De geuren van rood en zwart fruit met vanille komen je tegemoet. Je kan echt zeggen dat de wijn een bovengemiddelde intensiteit heeft. Er is een mooi balans tussen de zuurgraad en de alcohol maar ook met het aroma palet. De tannine is helemaal opgegaan in de wijn en is ongelooflijk zacht en rond. Dit is echt een heel goede wijn waarbij je aan afwisseling hebt van primaire en secundaire aroma’s.

16 augustus 202216 augustus 2022

Verrassend Ahr Booming rosé Elzas revolutie

Deze week gaan we verder met een paar nieuwsfeitjes. Beginnend met verrassend Ahr na het dramatische 2021, verder booming rosé dat hard aan de weg aan het timmeren is, revolutie in de Elzas en meer.

Catastrofe in de Ahr

Één jaar na de catastrofe in de Ahr vroeg ik mij af hoe het er nu is. Daar waar half Europa zucht onder de hitte en droogte, zou je bijna vergeten dat vorig jaar juli het water door de rivieren in Duitsland en België (en natuurlijk Nederland) bulderde. Met als gevolg een enorme ravage in de rivierengebieden. Vooral de wijnbouwers in de Ahr waren zeer ernstig getroffen. Huizen en voertuigen spoelden weg, (wijn)kelders vulden zich met modderstromen. Machines waren onherstelbaar beschadigd. De kosten liepen op en zijn geschat op 150 miljoen euro. Van de 65 individuele wijnboeren zijn er 62 geconfronteerd met deze verwoesting. Daarnaast ook nog de honderden kleine wijnboeren die zich in een coöperatie hebben verenigd.

In de weken na de overstromingen was het al wel weer tijd voor werk in de wijngaarden, terwijl tegelijkertijd alles opgeruimd en schoongemaakt moest worden. Wijn in de kelders werden verkocht als “Flusswein” met alle moddersporen nog op de flessen.

Wijngaard uitdagingen

Alsof de overstroming nog niet voldoende was, doordat het wijngaardwerk een beetje genegeerd werd, sloeg ook de valse meeldauw toe. Deze schimmel infecteert de wijnstokken in tijden die zeer nat zijn. De schimmel kon zich vervolgens snel verspreiden. Remedies zijn de Bordeauxse pap, maar zeker zo belangrijk is voldoende luchtcirculatie. Helaas zorgde de aanzienlijke hoeveelheid water voor een weelderige onkruidgroei tussen de wijnstokken, waardoor de druiven onder de bladeren helemaal niet konden drogen. In totaal is ongeveer 10% van het wijngaardareaal verwoest of zwaar beschadigd. Toch heeft het koele maar zonnige september veel goed kunnen maken. Door de vele hulp is er toch een jaargang 2021 gekomen! Met als gevolg dat er toch 35.000hl wijn is gemaakt (in 2020 was dit 39.000hl).

Jaargang 2021

Elk jaar kiest men in de Ahr de beste Cult, Premium en Classic wijn. En ook 2021 ontbreekt gelukkig niet! Het jaar 2021 gaat te boek als een bijzonder wijnjaar. De uitdagende overstroming, de verrassende pluk en wijn waar je goed van zal genieten. De wijn kenmerkt zich door haar fruitigheid maar toch volle body terwijl het alcohol percentage lager ligt dan voorgaande jaren.

Helaas is er nog steeds veel hulp nodig in de Ahr. Heb je interesse, ben je ouder dan 16 jaar en in het beste geval heb je reeds ervaring op het gebied van fruitoogst? Meld je dan hier aan.

Rosé is booming

Daar waar de Provence jarenlang de toonaangevende producent voor rosé is geweest , zijn er inmiddels rosé wijnen vanuit de hele wereld beschikbaar. Hierdoor is de keuze voor de consument enorm gestegen. Vooralsnog blijft dit product gericht op fruitige lichtvoetige wijnen.

Echter er is mogelijk een grote verschuiving opkomst. Het grote luxe concern LVMH (Louis Vuitton Moët Hennessy), bekend van Moët, Veuve Clicquot en Ruinart in de Champagne en Hennessy in de Cognac, heeft zichzelf ingekocht in diverse domeinen in de Provence. Waaronder Château Galoupet en D’Esclans Het concern ziet rosé als een product waar goed geld mee te verdienen valt. Wat niet vreemd is gezien de prijzen van 60€ voor Château Galoupet Clos 19 en een stevige 120€ voor een Château d’Esclans Garrus. Maar, als een meester in marketing betaamt, brengen ze ook merknamen op de markt gemaakt met mooie aanlokkelijke namen als Whispering Angel. De druiven hiervan komen niet persé uit eigen wijngaard maar worden ook ingekocht bij andere wijnboeren in de streek. Door de merknaam te positioneren, versterkt LVMH haar reikwijdte. En zo is deze genoemde wijn een enorme hit in Amerika.

Ook “vergroent” Château Galoupet. Ze hebben berekend dat de verpakking 40% van hun CO2 voetafdruk is. Daarom gaat de Grand Cru Classé voortaan in groene flessen want die hebben een gewicht van slechts 500 gram. En de instap-rosé gaat in PET flessen van plastic zwerfafval van het project Prevented Ocean Plastic. De marketingmachine van LVMH is op volle toeren!

De streek daarentegen wacht af. Gaat de hele streek meeprofiteren van de marketingmachine van LVMH of gaat het concern haar wijnen apart positioneren. Dit laatste is een schrikbeeld voor de Provence waar de naam “Côtes de Provence” voor rosé heel belangrijk is.

Inmiddels online

Wil je eens wat vaker luisteren naar interessante podcasts over wijn? Probeer Le Club & SommelJJ of Wine for Normal People eens!

Revolutie in de Elzas

In de Elzas is het bekend dat de Grand Cru wijnen alleen afkomstig zijn van witte druiven.En alleen van de edele rassen Riesling, Gewürztraminer, Pinot Gris en Muscat waren toegestaan. Maar met ingang van 2022 ziet Alsace Grand Cru Pinot Noir het levenslicht. Alleen de Pinot Noir van Grand Cru Hengst en Grand Cru Kirchberg de Barr verkocht worden. Helaas heeft Grand Cru Vorbourg het net niet gered. Deze drie wijngaarden leveren al jarenlang uitmuntende kwaliteit Pinot Noir wijnen en eindelijk worden de eerste twee bekroond met het hoogst denkbare kwaliteitslabel.

Gekkenhuis in Calamandrana

Soms kan de herkomst van een wijn bijzonder ingewikkeld worden gemaakt. Het Italiaanse Calamandrana staat hiermee aan de top. Daar waar je je kan afvragen of DOC (Denominazione de Origine) al niet genoeg is om een herkomst te bepalen. Nee, de Italianen hebben ook nog DOCG – Denominazione di Origine è Garantita. Nu staat het in Calanmandrana, gelegen in Piemonte, helemaal op z’n kop want daar kan een wijnboer kiezen tussen maar liefst 7 verschillende DOCG’s en 6 DOC’s voor hun wijn… We lichten de DOCG’s voor u uit.

Nizza DOCG

Gelegen rondom de stad Nizza Monferrato in Asti is Nizza DOCG in 2014 opgericht. Het beslaat wijnen gemaakt van uitsluitend Barbera druif met maximale opbrengst van 7 ton per hectare in de 18 gemeenten die om de stad liggen. De alcohol moet minimaal 13% bedragen met een minimale rijping van 18 maanden waarvan 6 op hout (of voor Riserva 30 maanden waarvan 12 op hout).

De omgeving is meer heuvelachtig waardoor druivenstokken harder moeten werken om aan water en voedingsstoffen te komen. Wijnen zijn over het algemeen meer aromatisch. De kwaliteit ligt hier hoog terwijl de prijs nog redelijk acceptabel te noemen valt (wanneer je dit vergelijkt met Barolo of Barbaresco in ieder geval).

Barbera d’Asti DOCG

Deze DOCG beslaat maar liefst 160 gemeenten in de provincies Asti en Alessandria. De wijn moet uit minimaal 90% Barbera te bestaan. De maximale opbrengst per hectare is 9 ton en daardoor verschilt dit met Nizza. De minimale toegestane alcohol percentage is 12% en de wijn moet minimaal 4 maanden rijpen. Houtrijping is niet verplicht. Voor Barbera d’Asti DOCG Superiore is dit 14 maanden waarvan 6 op hout.

Asti DOCG

Binnen 52 gemeentegrenzen van de provincies Asti, Cuneo en Alessandria vinden we de mousserende zoete Asti-wijnen gemaakt van Moscato Bianco, ook wel Muscat Blanc à Petit Grains genaamd. De opbrengst mag maximaal 10ton per hectare zijn. Binnen de Asti DOCG hebben we Asti of Asti Spumante en Moscato d’Asti welke iets zoeter is dan de Asti en tevens minder mousse (bubbels) en lager alcohol percentage heeft. Drink deze wijn jong op 6-8 graden.

Canelli DOCG

Na bijna 20 jaar heeft de gemeente Canelli gelegen in het gebied van Asti DOCG haar eigen status gekregen. De wijngaarden mogen in 18 gemeenten staan binnen de provincies Asti en Cuneo. Er is 100ha aan wijnbouwgrond die gelegen moeten zijn op 165 tot 300m boven zeespiegel op heuvelachtige gronden. De druiven moeten handmatig geoogst worden en de maximale opbrengst is 9.5ton per hectare. De druivensoort mag uitsluitend Moscato Bianco zijn.

Barbera del Monteferrato Superiore DOCG

De Barbera del Monteferrato Superiore DOCG is een rode wijn gemaakt van minimaal 85% Barbera en niet meer dan 15% Freisa, Grignolino of Dolcetto druiven. De wijn moet minimaal 14 maanden rijpen waarvan 6 maanden in eiken vaten. En het alcohol percentage is minimaal 13%. De DOC variant hoeft niet te rijpen overigens.

Brachetto d’Acqui o Acqui DOCG

Wanneer de wijn van uitsluitend Brachetto gemaakt is, mag deze onder de naam Brachetto d’Acqui DOCG op de markt gebracht worden. Mits de maximale opbrengst 8ton per hectare is. De wijn kan stil of mousserend zijn en heeft meestal laag alcohol (5 tot 7%). Vaak vinden we dit bij een dessert gezien de verfrissende zoete afdronk.

Alto Langa DOCG

De laatste mousserende wijn vinden we in Alto Langa DOCG. Het is gemaakt van Pinot Noir en/of Chardonnay dus zowel wit als rosé uitvoering. Het is een vintage wijn, dus het plukjaar staat vermeldt op het etiket.

Kortom, voor de verschillende druivenrassen hebben ze in Calamandrana een eigen DOCG ontworpen, en dat zou het makkelijker moeten maken voor ons als consument? Kunt u het nog volgen?

9 augustus 20229 augustus 2022

Mooi Bordeaux nieuw Rioja en vreemd Rusland

Bordeaux 2021 een jaar vol hindernissen

Met de vorst in het late voorjaar en veel regen aan het begin van de zomer, was 2021 een jaar vol hindernissen voor Bordeaux. Desondanks valt het met de kwaliteit nog mee, maar dat is met name in het top segment van de wijn domeinen. Bordeaux bestaat uit twee regio’s. De linkeroever waar de later rijpende Cabernet Sauvignon domineert boven Merlot. En de rechteroever waar de vroeger rijpende Merlot domineert.

Impact in de wijngaard

Zo heeft de late vorst in veel knoppen doen bevriezen. Hierdoor is de druivengroei dus lager en dat heeft direct impact op de opbrengst per hectare. Daarnaast door late vorst kan een tweede uitloop niet de juiste tannine rijpheid verkrijgen. En dat heeft een negatieve impact op de balans van de wijn omdat de tannine niet goed kan integreren in de wijn.

Vervolgens door het natte voorjaar, tierde de meeldauw welig. Wanneer de planten niet op tijd werden behandeld met de Bordeauxse pap, een koper mengsel dat op de bladeren gesproeid wordt om de meeldauw tegen te gaan, kan de hele plant (en wijngaard) besmet raken. Het begint bij het aantasten van de bladeren waardoor fotosynthese vermindert. Vervolgens kunnen scheuten, bloesem en trossen besmet raken. Hierdoor raakt de oogst verloren.

In de biodynamische wijngaarden, zoals Pontet-Canet en Palmer, is de schade nog groter aangezien hier niet of nauwelijks met chemische bestrijdingsmiddelen gewerkt wordt. De opbrengsten liggen hierdoor ruim 20% lager dan normaal.

Door de grote regenval in de zomer, kregen de wijnranken onvoldoende waterstress om de juiste concentratie in de druiven te krijgen. Hierdoor kunnen wijnen “waterig” worden en dus aroma’s verliezen. Ook werd veel regen voorspelt in het eerste weekend van oktober, te midden van het plukseizoen. De producenten die zich haastten om de oogst voor die tijd binnen te hebben, hadden te maken met niet volledig rijpe druiven. En druiven waren “opgeblazen” door de vele regen. Wijnmakers konden dit met “saignee” weer corrigeren. Echter diegenen die de gok namen en later plukten, hadden geluk, omdat het slechte weer nooit kwam. De druiven die geoogst werden waren rijper. Toch was chaptilisatie soms van toepassing om de suiker waarden, en dus alcohol, te verhogen.

De linkeroever

Op de linkeroever heeft Pauillac traditioneel veel Cabernet aanplant en daardoor zijn de wijnen hier redelijk geslaagd. In Saint Estèphe is de opbrengst wisselvalliger. Omdat hier ook meer Merlot staat aangeplant. De wijngaarden die hoger op de heuvels liggen hebben nog redelijke wijnen voortgebracht. Echter veel Merlot was rijp op het verkeerde moment, waardoor het wegens dreigende rot geplukt moest worden. De wijnen uit Saint Julien bewijzen wederom hun vaste waarde aan de top. Hoewel de stijl iets anders is met lager alcohol percentage en iets “groener” (vegetale tonen zoals paprika) dan wat men gewend was in de afgelopen jaren. Op Château Margaux in de gelijknamige streek, ziet men over de breedte gelijkwaardige wijnen. Echter doordat de alcohol lager was, zijn de wijnen minder vol en krachtig met minder structuur. Tenslotte kent Pessac Léognan twee gezichten. De minder intense zonuren waren een uitkomst voor de productie van witte wijn. Deze wonnen in aromatische kracht en zuren. Echter de Merlot is hier geslachtofferd. Gelukkig is dit wel gecompenseerd door de Cabernet Franc.

De rechteroever

Op de rechteroever vinden we een heel andere Merlot. Hoewel de september regen tot minder geconcentreerde druiven leidde, hebben de wijnmakers kunnen profiteren door de druiven tot ver in oktober te laten hangen. Op de rechteroever viel minder regen dan op de linker. Verder zijn we ook hier een toename van het gebruik van Cabernet Franc ten koste van de Merlot. En de koele nachten eind september zorgden voor zeer aromatische rijpe Cabernet Franc.

We mogen concluderen dat de wijndomeinen die op de toplocaties van de Bordeaux zitten goede klassieke wijnen hebben kunnen maken in 2021. Niet altijd met de diepte en lengte van de goede jaren, maar alsnog een goed glas wijn. Ook door het gebruik van minder nieuw hout. Hierdoor zijn het frissere wijnen met minder alcohol maar helaas ook minder structuur. Hierdoor lijkt de balans anders zijn komen te liggen. Desondanks zullen prijzen niet gunstiger zijn, want de opbrengst per hectare en dus wat in de fles gaat ook minder!

Tweespalt in Rioja

Rioja is één van de meest bekende wijnregio’s uit Spanje. En traditioneel ligt de focus hier erg op houtrijping om de wijnen zachter en ronder te maken. Echter in de recente jaren is de trend ontstaan naar meer fruitige wijnen waarbij vooral wit en rosé een boventoon voeren. Dit staat haaks op de filosofie in de Rioja. Binnen de wijnmakers vindt er nog steeds een strijd gaande wat men nou vindt passen bij Rioja wijnen. De traditionele wijnmakers houden vanzelfsprekend vast aan de lange (hout)rijping. Terwijl jonge wijnmakers eerder kiezen voor frisse fruitige wijnen. Dit is sinds 2018 mogelijk onder de nieuwe classificatie. Het zal je mogelijk niet verbazen maar dit is opgezet naar Bourgondisch voorbeeld;

Vino de Zona

Alle druiven komen uit één subzone (Rioja Alta, Rioja Alavesa of Rioja Oriental) en de naam mag op het etiket vermeld worden. De vinificatie, rijping en botteling moet allemaal binnen de zone plaats vinden.

Vino de Municipio

De wijn komt uit één dorp of groep van vastgestelde dorpen. Ook hier moet alles van wijngaard tot botteling plaats vinden in het dorp. Op het etiket mag zowel het dorp als de zone van herkomst vermeld worden.

Viñedo singular

Alle druiven komen van één enkele wijngaard. Deze wijngaard dient gecertificeerd te worden en dient meer dan 10 jaar in eigen bezit te zijn, de stokken minstens 35 jaar oud zijn en de opbrengsten laag worden gehouden. Een proefpanel dient het uiteindelijke goedkeuring te geven.

Vanzelfsprekend zit niet iedereen hierop te wachten, dit maakt het toch al redelijk omvangrijke systeem van herkomst benaming nog ingewikkelder. Echter het is weldegelijk een mooi alternatief om aan te sluiten bij wat de markt op het moment wenst én zich te onderscheiden van de zware houtgerijpte traditionele wijnen.

Omgekeerde wereld in Rusland

Dat in Rusland niet altijd nauw met internationale afspraken rekening wordt gehouden is al langer bekend. Maar de welgestelde Russen zijn ook wijn minnend, en met de recente import restricties merken de grote Europese wijnregio’s dit ook. Maar liefst 60% van de wijnimport door Rusland komt uit Barolo, Bordeaux, Bourgogne en Champagne. De Russische importeurs zijn naargeestig op zoek naar alternatieven. Maar voor Champagne hoeven ze niet bang te zijn. Poetin heeft immers de lokale mousserende wijn het recht gegeven om Champagne naam te gebruiken. Terwijl wijn uit de Champagne “mousserende wijn” heet. Laten we spreken van een omgekeerde wereld in Rusland en een doorn in het oog voor de (echte) Champagne natuurlijk!

3 augustus 20229 augustus 2022

Verrassend IGP Charentais-St Sornin

Na de kennismaking met IGP Charentais vorige week, hebben we nogmaals kunnen genieten van een lokale wijnproeverij. Cave du St Sornin. Onder de rook van Angoulème aan de rand van het gebied waar Cognac vandaan komt, vinden we IGP Charentais. Maar hier vinden we ook IGP Charentais-St Sornin, wat uniek en verrassend te noemen valt. Omdat dit slechts één specifieke wijngaard betreft gelegen nabij het dorp Saint Sornin. De belangrijkste toegestane druivenrassen zijn Gamay Noir en Cabernet Franc die hier uitstekend tot rijping kunnen komen.

De oorsprong van deze IGP Charentais-St Sornin is heel verrassend. De wijnbouwers hadden zich verenigt in een coöperatie. Die op haar beurt aangekocht was door Océalia, een groep die zich heeft gespecialiseerd in wijnproductie in de regio’s Poitou-Charentes, Limousin en Dordogne. Toen deze de handdoek in de ring wilde gooien, veroorzaakte dat veel onrust in de streek. De wijnhandelaar M. Jacques Soulat wilde vervolgens het wijnhuis Saint Sornin overnemen in samenwerking met M. Olivier Puck die tevens wijnmaker van het domaine Maverlan is. Dit ligt iets noordoostelijker van Saint Sornin in Yvrac-et-Malleyrand.

Deze wijngaard was de enige die binnen de zonering van IGP Charentais-St Sornin valt en sinds 2020 brengt Cave du St Sornin weer wijn onder dit label op de markt, voor het eerst in 10 jaar. De wijngaard profiteert van een Aquitanisch zeeklimaat met een kleibodem bezaait met kalksteen. Dit levert daarom ook deze specifieke mineraalachtige wijnen op die je meer in de Charentais tegen komt.

Ik had de eer om kennis te maken met de heer Jacques Soulat en werd getrakteerd op een leuke leerzame wijnproeverij.

Le vin du Coin Sauvignon Blanc

Deze wijn van 100% Sauvignon Blanc is gelabeld als IGP Charentais. Het is een zuivere witte wijn, lichte intensiteit en bleekgeel van kleur met een groene tint. De neus is daarentegen expressief. Vol van witte bloesem, een beetje meloen op een ondertoon van grassen. De wijn is zeker nog in ontwikkeling.

In de mond bespeur je een verfijnde zuurgraad De body is prettig aangenaam, niet te zwaar ondanks haar 14% alcohol wat aan de hoge kant is. De intensiteit is gemiddeld waarbij het balans tussen zuur en fruit zeer prettig aanvoelt. De aroma’s zijn vooral primair fruit; witte bloesem, meloen en een beetje ananas. De afdronk is langer dan verwacht, gedragen door de zuren.

Kortom de wijn is van zeer goede kwaliteit met een verfijnd balans. De verfrissende lengte is aangenaam in de mond en intensiteit van de neus is expressief terwijl deze in de mond bijzonder aangenaam is. De wijn is niet complex, maar dat is ook zeker nooit de bedoeling geweest van deze fruitige wijn. Geniet van deze wijn op een zomers terras of als apéritief.

Le vin du Coin Rosé

De rosé van Soulat-Puck is één van 100% Merlot en komt ook als IGP Charentais op de markt. De zuiver zalmroze wijn heeft een gemiddelde kleurintensiteit. In de neus is de intensiteit gemiddeld met de nadruk op rood fruit (aardbeien en frambozen). Wanneer je een slok neemt blijft dit primaire fruit de overhand geven terwijl er een mineraalachtige toon in te bespeuren valt. Qua intensiteit valt dit echter reuze mee. De wijn is wat hoger in haar zuurgraad wat daarmee de wijn licht uit balans brengt. De tannine is nauwelijks te bespeuren terwijl de afdronk snel afvlakt. Het alcohol percentage is met 13% gemiddeld.

Zoals aangegeven is de wijn licht uit balans, de zuren nemen de overhand boven het fruit wat erg jammer is. De lengte is kort terwijl de intensiteit gemiddeld is. Het is zeker geen complexe wijn. Dit is echt een top borrelwijn op een warme zomerse middag.

Petit Sapiens 2020

De Petit Sapiens is een blend van Cabernet Franc en Gamay, ieder ongeveer 50%. Deze wordt gebotteld als IGP Charentais-St Sornin. De druiven worden met de hand geoogst. En rijpt ongeveer 12 maanden in op 3 jaar oude vaten. Er worden slechts 7.000 flessen geproduceerd.

De wijn is diep robijnrood. De neus is gemiddeld intens met primaire aroma’s van zwart fruit zoals bramen en zwarte bessen. Het is nog een jonge wijn die zeker nog verdere ontwikkeling behoeft. In de mond valt de stroeve tannine direct op. Het alcohol percentage en smaak intensiteit zijn gemiddeld. De body is bovengemiddeld. De primaire aroma’s concentreren zich rondom het zwarte fruit palet met een lichte vanille toon door de houtrijping. De afdronk is gemiddeld maar wordt ook overheerst door de tannine.

Het is een goede wijn die nog wat verdere flesrijping nodig heeft om de tannine verder te integreren. Dit is één van de eerste wijnen die onder IGP Charentais-St Sornin op de markt is gebracht en mag ook zeker het ruige, hoekige landschap en samenleving benadrukken. En is absoluut een wijn waarbij een stevig stuk vlees niet misstaat.

Verrassend Sapiens 2020 IGP Charentais-St Sornin

De eerste wijn is Sapiens. Een blend van Cabernet Franc en Gamay, maar dan 30/70 verhouding. En dat verschil proef je duidelijk! Verder is deze met de hand geplukte druiven gerijpt in 2 jaar oude vaten. Wat ook sterk naar voren komt in de structuur en het verouderingspotentieel. De productie is beperkt tot slechts 6.400 flessen.

De wijn is ook diep robijnrood. Wanneer je de wijn walst en ruikt, komen de geuren van vanille en rood en zwart fruit je reeds tegemoet. Qua intensiteit zou ik de wijn beoordelen als bovengemiddeld. De wijn is in ontwikkeling en kan zeker nog verder rijpen.

Bij de eerste slok valt het op hoe mooi de balans is tussen de frisse zuren, de tannine en de alcohol. Het grotere aandeel Gamay speelt een duidelijk rol om de wijn een meer ronde body te geven. Het primaire fruit van frambozen, bramen en zwarte bessen wordt ondersteund door een lichte houttoets en een beetje vettigheid van de malolactische vergisting. De afdronk is bijzonder aangenaam en langdurend.

Deze wijn is van zeer goede kwaliteit met een geweldige balans tussen de gemiddelde zuren, de afgeronde tannine en de gemiddelde alcohol percentage van 14%. De lengte is lang waarbij de zuren en het primaire fruit zich afwisselen. De intensiteit is gemiddeld en de wijn heeft een lichte complexiteit vanwege de houtrijping en malo-omzetting.

Conclusie

De Sauvignon is een erg mooie wijn. En in vergelijking met die van de 40km westelijk gelegen wijn van Pascal Gonthier, ervaar ik de wijn van Saint Sornin als een rijkere meer evenwichtige wijn. Waarschijnlijk brengt de meer oostelijke ligging toch net iets meer warmte wat tot uitdrukking komt in deze wijn.

De rennende mannen op de Sapiens serie is een leuke knipoog naar het rijke prehistorische verleden van de Tardoire-vallei. De Sapiens steekt duidelijk met kop en schouders boven de Petit Sapiens uit. Deze wijn moet echter wel even gedecanteerd (gelucht) worden voordat je de wijn inschenkt.

Al met al kan je wel stellen dat de Sauvignon een heerlijke aromatische wijn is. Maar de Sapien IGP Charentais-St Sornin is zeker verrassend te noemen. Een zeer goede kwaliteitswijn uit een relatief onbekende regio.