Categorie: achtergrond

Geplaatst op

One Grape & Wine plan: weg naar 2050

In Australië zijn ze kritisch aan het kijken hoe de wijnbouwindustrie vorm gegeven moet worden om toekomstbestendig en winstgevend te zijn. In 2020 creëerde de sector een visie naar een winstgevende, productieve en duurzame toekomst in 2050. Maar door voortdurende uitdagingen zijn deze doelstellingen lastig haalbaar tenzij de sector haar koers wijzigt. Vandaar het sectorplan One Grape & Wine Plan om met hernieuwde ideeën de weg naar de Visie 2050 te bewerkstelligen.

Een belangrijke stap is dat de belangenorganisaties Australian Grape & Wine en Wine Australia de handen ineen hebben geslagen met de regionale en staatsverenigingen om een breed gedragen strategie te ontwikkelen.

One Grape & Wine plan: weg naar 2050

Sector uitdagingen

Maar wat zijn dan deze uitdagingen waar de Australische wijnsector voor staat?

Allereerst blijft de winstgevendheid achter vanwege de significante investeringen waar de industrie steeds opnieuw voor staat. Denk hierbij aan de invloed van klimaatverandering. Maar ook de continue aanwezige overproductie drukt prijzen. Terwijl aan de andere kant andere landen steeds vaker import heffingen opleggen, waardoor de vraag afneemt. Vooral de Chinese heffingen hebben een dramatische impact gehad op Australische wijn. En tenslotte ook de problematiek in wereldwijde supply chain management. Containers die op 1 plaats nodig zijn, maar op een andere plaats liggen.

Wijzigingen in consumenten voorkeuren en, nog belangrijker, perceptie. Onder invloed van gezondheidsdiensten en overheidsbeleid ligt alcohol onder vuur. En de negatieve gevolgen van overmatig gebruik wordt enorm belicht. Daarnaast heeft Covid-19 ook een grote verandering in consumentengedrag bewerkstelligd.

De duurzame toekomst speelt een grote rol. Natuurlijk is intensieve landbouw waarbij d focus ligt op hoge opbrengsten niet goed en put de aarde uit.

Gezamenlijk actie nodig

De bedoeling van het One Grape & Wine Sector Plan is om de weg naar de ambities binnen Vision 2050 te opnieuw te definiëren. Het verwoordt de prioriteiten van de sector en schetst duidelijke acties die door alle delen van de sector moeten worden ondernomen om individueel, zakelijk en sectoraal succes te behalen.

Succes is natuurlijk niet gegarandeerd, maar meer dan ooit is dit afhankelijk van inzet en actie van iedereen. Inclusief het omarmen van innovatie en nieuw perspectief om een nieuwe weg in te slaan voor de sector.

Obstakels waar men rekening mee moet houden zijn heffingen, zoals Trump dit doet, importbeperkingen uit China, maar ook de grilligheid van consumenten. Vooral Australische wijnen staan bekend om hun krachtige volle rode wijnen. Maar tegenwoordig neigen consumenten juist naar meer lichtere wijnen vanuit een gezondheidsperspectief.

Doel van het plan

Het One Grape & Wine Sector Plan richt zich op de belangrijkste prioriteiten die de sector heeft geïdentificeerd om de weg naar Visie 2050 te realiseren. Dit omvat:

  • het in evenwicht brengen van vraag en aanbod
  • richt investeringen op gebieden om de grootste impact te hebben, en moedig de toepassing van innovatieve praktijken aan om de kwaliteit, efficiëntie en winstgevendheid te verbeteren
  • uitbreiden van de kwaliteit, waarde, imago en internationale beschikbaarheid van Australische wijn
  • verbeter de beschikbaarheid van Australische wijn op de lokale markt en stem het product af op de vraag van de consument.
  • maak gebruik van de brede ervaring, expertise en perspectieven binnen de sector om beslissingen te versterken en het succes van de sector te vergroten.
  • bevorder duurzame praktijken om de winstgevendheid van bedrijven te verbeteren en de ecologische en economische levensvatbaarheid op lange termijn te waarborgen.
  • Evalueer de financiering van de sector om deze te waarborgen in de toekomstige jaren
  • Zoek proactief het gesprek met de overheid en gemeenschappen om negatieve vooroordelen tegen te gaan.

Wat zijn de integrale acties?

Wanneer gekeken wordt naar het product wijn, denk dan bijvoorbeeld aan het overdenken van producten en verpakkingen. Hoe kan men dit lichter en duurzamer maken, zonder dat kwaliteit van de wijn inboet. Maar ook de vraag en aanbod naar een meer evenwicht brengen en kijken naar product innovatie.

Natuurlijk is Australische wijn niet alleen voor Australië weg gelegd. Daar speelt een grote rol voor belangenorganisaties om Australische wijn meer op de internationale kaart te zetten. Daarbij helpt wanneer wijnbedrijven natuurlijk hun product portefeuille differentiëren en een verhaal kunnen neerzetten. Een persoonlijk verhaal werkt altijd om je te onderscheiden van andere aanbieders!

Qua duurzaamheid draait het om emissie uitstoot verminderen, maar ook zeker het benadrukken en diversifiëren als wijn producent dat op een ecologische wijze wordt gewerkt bijvoorbeeld.

En, niet onbelangrijk, de sector is ernstig afhankelijk van seizoenarbeiders. En het is steeds lastiger om aan (goede) mensen te komen. Hoe kan de industrie zorg dragen dat er ook in de toekomst voldoende mensen bereid zijn om het (vaak toch zware werk) in de mooie wijnindustrie te blijven doen?  Denk hierbij training, carrière planning en dergelijke.

Conclusie

Australië neemt de aanpak zeer serieus. Een duidelijke visie waar ze naartoe willen werken, pakken ze aan door de hele keten erin te betrekken. De kracht van het plan ligt in het vermogen om de last te delen om de kansen te optimaliseren. Maar actie is noodzakelijk, samenwerking en gedeelde verantwoordelijkheid, om te leren van het verleden, om de uitdagingen van vandaag aan te gaan, om de koers uit te zetten voor succes in de sector.

Geplaatst op

Toekomst van wijn in Europa

We hebben er al eerder over geschreven, klimaatopwarming, vernietiging van wijngaarden maar ook de trend naar gezonder leven zonder alcohol die allemaal invloed hebben op de toekomst van het wijn maken in Europa.

Vanzelfsprekend wordt er ook binnen Europa gesproken over de wijn industrie, waarbij de AGRI (de landbouwcommissie van het Europees Parlement) naar hervormingen zoekt om de toekomst veilig te stellen.

Achtergrond

De wijnsector van de EU is een pijler van het cultureel erfgoed van de EU en levert een belangrijke bijdrage aan de economie, de samenleving en het buitengebied. Niet voor niets zijn veel wijngebieden ook uitgeroepen tot cultureel erfgoed. Denk hierbij aan Champagne, Bourgogne, Piemonte, Douro en Wachau. EU-wijn is verbonden met waarden als traditie, duurzaamheid, landschapsbescherming, cultuur, gastronomie en toerisme, en is van groot belang voor de economische duurzaamheid van plattelandsgebieden en de bevolking.

De AGRI heeft een werkgroep opgezet die de uitdagingen en kansen voor de wijnbouw onderzoeken. De EU is nog steeds wereldleider op het gebied van wijnproductie (~60%), consumptie (~48%) en exportwaarde (~60%). Maar maatschappelijke en demografische veranderingen laten hun sporen na. Productie is meer onvoorspelbaar geworden door klimatologische veranderingen. De wijnconsumptie ligt op het laagste niveau in de afgelopen drie decennia. Terwijl consumenten steeds meer de voorkeur geven aan frissere en lichtere wijnen of andere dranken die gemakkelijker te krijgen en te drinken zijn. Hierdoor ondervinden klassieke regio’s als Bordeaux, Rioja en Piemonte met hun zwaardere wijnen veel hinder. En de export wordt beïnvloed door geopolitieke en de-consumptie factoren.

Hoe het tij te keren

Deze werkgroep is daarom gekomen met een aantal aanbevelingen om de wijnindustrie meer toekomst bestendig te maken. De bestaande beleidsinstrumenten worden hierin herbevestigd. Maar ook benadrukt de groep om het productiepotentieel te beheren om de structurele overproductie aan te pakken. Belangrijke maatregelen zijn nodig op nationaal niveau om de concurrentiepositie te verbeteren, de duurzaamheid van de industrie te verbeteren en de veerkracht te versterken. Instrumenten omvatten

  • rooiregelingen, zoals reeds eerder besproken is,
  • een flexibeler beheerssysteem voor vergunningen om wijnstokken te (her)planten
  • mechanismen om de aanpassing van druivenopbrengst te vergemakkelijken.

Ook moet de weerbaarheid van wijnbouwers tegen markt- en klimaatrisico’s versterken door oneerlijke praktijken te bestrijden. Maar ook steun voor klimaatinvesteringen afstemmen voor verbeterde risicobeheersinstrumenten en innovatieve verzekeringsoplossingen. En daarnaast moet de begroting flexibiliteit bieden voor het financieel beheer en om de nationale steunprogramma’s voor wijn te wijzigen om sneller te kunnen reageren op markt- of klimaatgebeurtenissen.

Tenslotte zijn er aanpassingen aan de sector nodig om de veranderende consumenten voorkeuren en trends het hoofd te bieden. Dataverzameling, innovatie te ondersteunen en promotie op nieuwe smaken en eisen af te stemmen te vergemakkelijken, denk zoal aan duurzaamheid. Hierin zal ook alcoholvrije wijnen een belangrijke plaats innemen. Omdat in de meeste appellaties een alcohol percentage is voorgeschreven, zal de wetgeving hierover moeten veranderen.

Hoe verder?

Het Europees Parlement moet zich nu gaan buigen over deze voorstellen. Maar niet iedereen staat te juichen. Zo komt er vanuit de rechtse hoek in het parlement stevige kritiek tegen de promotie van alcoholvrije wijn. Zij vinden dat dit niet het juiste antwoord is op de problemen in de sector.

Desondanks staat de wijnsector open voor veranderingen. Want de vraag naar vol alcoholische producten is dalende. Overproductie is een feit, vandaar dat wijngaarden reeds opgekocht worden. De sector heeft moeilijkheden om zich aan te passen.

Geplaatst op

Waarheid of mythe: minerale wijn

Je hoort het vaak bij het proeven van wijnen “dit is een minerale wijn”. En voor beginners in de wondere wijnwereld is dit een heel moeilijk begrip. Dus wat betekent dit eigenlijk? Wat is nou minerale wijn, laten we de waarheid of mythe gaan onderzoeken.

Je hoort de referentie naar mineraliteit vooral bij witte wijnen. Het wordt te pas en onpas gebruikt. Vaak om juist frisse, zuur houdende wijnen zonder zoetigheid te beschrijven. Maar in werkelijkheid komt mineraliteit overeen met zeer specifieke smaakkenmerken.

En dat het van een opmars geniet mag duidelijk zijn. In maar liefst meer dan 10% van de wijnbeschrijvingen door Wine Spectator duikt dit woord op. Vooral bij wijn van Riesling, Chardonnay en Sauvignon Blanc.

Wat is mineraliteit in wijn

Mineraliteit is afkomstig van een aromatische familie. Het typeert een wijn met aroma’s van natte steen, vuursteen, ijzer, oesterschelpen of zelfs jodium. Mineraliteit kan dus slaan op bepaalde geuren en/of mondgevoel. In geval van geur kan een specifiekere omschrijving helpen. Zoals de stoffige geur van bordkrijt, omgewoelde aarde, natte kiezelstenen, rokerigheid van vuursteen of zilte geur van zee.

Maar het kan ook slaan op de textuur (ofwel mondgevoel), zoals kalkachtige of zanderige bodemstructuur heeft een invloed op de intensiteit van tannine (lichte, afgeronde tannine t.o.v. stevigere tannine).

En is hierdoor dus verbonden aan het terroir waar de wijn gemaakt wordt. Wijnen die vaak terroir gevoelige aroma’s bevatten zijn Chablis of Sancerre. Maar ook de wijn uit de Côte de Beaune zijn bekend om hun minerale wijn. Maar het is niet alleen wit, ook rode wijn kan sporen hebben van mineralen. Denk aan Mercurey in de Côte de Nuits of ook zelfs de Beaujolais Cru.

De rol van wijngaardbeheer

Vanzelfsprekend komen er mineralen voor in de bodem van de wijngaarden. In de bodem zitten velerlei mineralen, zoals calcium, natrium, magnesium, fosfor, zwavel, noem maar op. En elk van deze bodem mineralen geven een bepaalde toevoeging aan de wijn, maar is dit de waarheid of een mythe? Bedenk dat de wortelstok water en voedingsstoffen opneemt uit de bodem. Dus je zou zeggen, dit is waar. Echter de meeste minerale ionen hebben geen geur of smaakstof. En merendeel van de ionen komen uit organisch rottend materiaal, niet uit steen. Het bodemleven bepaalt dat de minerale ionen worden opgenomen in het grondwater. Daarom is een gezonde bodem van vitaal belang.
In de hedendaagse wijnbouw wereld zien we een verschuiving van traditionele landbouw (met gebruik van pesticiden, mest en geïndustrialiseerde massaproductie) naar terroirgebonden wijnbouw. Denk hierbij aan biologische en biodynamische wijnbouw. Hier ligt een veel grotere focus op een gezond bodembeheer. Deze wijnbouwer doet er alles aan om de grond terug zuiver te maken en om de natuur te respecteren. En daarnaast de biodiversiteit te stimuleren en in de kelder een zo puur mogelijke wijn te creëren, met zo min mogelijk interventies. Dit zou resulteren in een wijn met een grotere complexiteit, natuurlijkheid en een zuivere terroir-expressie. De term mineraal slaat hier op fris, levendig, authentiek en subtiel.

Hoe ontstaan minerale aroma’s in wijn?

Wanneer minerale opname uit de bodem een mythe is, wat is dan wel de waarheid van deze aroma’s in wijn? De waarheid moeten we zoeken in de richting van vergisting en opvoeding van wijn waarbij veel minerale stoffen ontstaan. De chemische samenstelling van de most heeft invloed op de manier waarop gisten en bacteriën de vergisting laten verlopen en geur- en smaakstoffen vrijkomen. Het zijn vaak vluchtige zwavelverbindingen in de geur die geassocieerd worden met minerale tonen, zoals bijvoorbeeld die van lucifers en vuursteen.

Producenten in de Bourgogne zijn vaak heel nadrukkelijk op zoek naar deze ‘reductie’ om hun wijn extra complexiteit en spanning te geven. Voor de minerale tonen in de smaak zijn veelal de zuren en de minerale zouten verantwoordelijk. In mineraalwater kan je dit effect ook proeven. Dus feitelijk associëren we mineraliteit met zuurgraad en ziltigheid. Hoe hoger de zuurgraad van de wijn, des te makkelijker linken we dat aan mineraliteit.

Ook kunnen bepaalde vinificatietechnieken meer minerale kenmerken aan de wijn geven. Bijvoorbeeld een lang contact met de ongefilterde gistneerslag, een zeer reductieve vinificatie op RVS tanks met veel sulfiet of zwavel gebruiken om echte meeldauw in de wijngaard te bestrijden zorgen allemaal voor een versterking van de zwavelcomponenten in de wijn. En juist dit kan men verkeerd interpreteren als mineraliteit.

Het zal u daarom ook niet verrassen dat laboratoria druk bezig zijn met gecultiveerde gist om bepaalde aroma’s te versterken.

Hieronder noemen we een aantal veel voorkomende minerale aroma’s.

Krijt, calcium en kalksteen

Kalkrijke bodems zijn miljoenen jaren geleden gevormd als zeebodems met afzetting van schelpen en schaaldieren. Dus deze bodems bevatten calcium (kalk), natrium (zout) en magnesium die de pH-waarde in wijn verhogen. Dit vermindert de zuurgraad en neemt ziltigheid toe. Ook zal de tannine droger en frisser zijn.

Vooral in Argentinië weten ze dit commercieel uit te buiten, vanwege de kwaliteitswijnen afkomstig van hoog gelegen wijngaarden in de Andes.

Vuursteen en buskruit

Wanneer wijn niet of nauwelijks in contact komt met zuurstof, noemen we dat reductief wijn maken. Reductieve aroma’s komen vaak voor bij wijnen afkomstig van wijngaarden met een hoge pH-waarde van de bodem. Daardoor vindt tijdens de alcoholische vergisting (dankzij de temperatuurstijging), afwezigheid van zuurstof en aanwezigheid van zwavel de vorming van chemische aroma’s van reductie plaats. Wanneer antioxidanten worden gebruikt die ongecontroleerd zijn toegevoegd, zal na de verpakking van de wijn  het minerale aroma van buskruit, vuursteen of een uitgedoofde lucifer merkbaar zijn.

Grafiet of potloodslijpsel

Soms proeft men grafiet, vooral in Syrah en Tannat wijnen. De algemene opvatting is dat wijn dat in contact is geweest met eikenhout (denk aan rijping in eikenhouten vaten) deze aroma kan afgeven.

Graniet

Stollingsgesteente dat in de zure bodems voorkomt (vooral in Europa en Noord Amerika) zorgt voor overmatige opname van metalen uit de bodem door de druivenplant. Deze metalen, zoals zink, ijzer, mangaan, koper en aluminium, geven de wijn een metaalachtig gevoel. Vaak gaat dit gepaard met bloemige of groen/citrusfruit aroma’s in plaats van meer fruitige aroma’s. Denk hierbij aan Grüner Veltliner uit Oostenrijk of Riesling uit Duitsland, Elzas of Eden Valley in Australië.

Aardetonen

Vooral overrijpe druiven kunnen in aanraking komen met plantenverouderingsschimmels. Deze schimmels creëren een aroma van vochtige aarde. Ook vruchten die laag bij de grond hangen brengen zand en modder met zich mee, die de zuurgraad van de druiven manipuleren en de besmetting van wilde gisten bevorderen. Hierdoor kan in het fermentatieproces aardse smaken ontstaan.

TDN

We hebben onlangs al geschreven over TDN, de aromastof die wijn een petroleumachtige aroma geven. Maar naast TDN is er ook een andere reden die het rokerige, rubberachtige maar ook zeker karamel aroma kan afgeven. Denk hierbij aan het roosteren van de eikenhoutenvaten waarin de wijn rijpt. Dit roosteren is van belang om aangekoekte wijnsteenzuren uit de vaten te verwijderen.

Conclusie

We kunnen nu wel stellen dat minerale wijn geen waarheid is maar een mythe. Mineralen zijn geur- en in grote mate smaakloos. Ook het feit dat de wortelstok deze doorgeven en resulteert in een minerale wijn is een mythe. Maar waarom proef je dan kalk in Chablis-wijnen? De waarheid is veel complexer dan het lijkt op het eerste gezicht.

De geuren en smaken in een wijn het resultaat van een eindeloze hoeveelheid factoren, zoals de bodemsamenstelling, drainage, ligging en klimaat. Deze hebben allemaal een grote invloed op welke druivensoort waar goed groeit en hoe de wijn gaat smaken. Dit noemt men in het Frans terroir, wat staat voor de manier waarop de omgeving invloed heeft op het karakter van de wijn. Maar niet minder belangrijk is het gebruik van gistsoorten, de wijze van vergisting en rijping.

Maar waarom komt deze mineraliteit dan vaker voor bij Riesling, Chardonnay en Sauvignon Blanc en minder bij andere rassen? Dat ligt vooral in frisse citrustonen die in deze druivenrassen domineren maar ook de hogere natuurlijke zuurgraad. Eenmaal rassen als Viognier, Muscat en Pinot Gris zijn molliger, vettiger die de minerale aroma’s maskeren.

Dus wanneer u de volgende keer een wijn beschrijving opstelt en “mineraliteit” komt op in uw gedachte is het zeker geen mythe maar denk verder dan minerale wijn en zet dan de waarheid neer als vuursteen, stal, ziltigheid!

Geplaatst op

Spannend 2024 voor Spaanse oogst

De Spaanse druiven oogst in 2024 was anders dan voorgaande jaren doordat meer regenval er grote verschillen ontstonden en het resultaat zal spannend zijn. Over het algemeen genomen was het minder heet, maar ook het gemiddelde regenval tot midden september was 4% hoger dan normaal.

Omdat de pluk nog niet geheel voltooid is, verwacht  La Semana Vitivinícola een hogere hoeveelheid dan in 2023 (17% meer), maar dit zal per regio sterk verschillen. De groei wordt vooral bepaald door Castilla la Mancha, de bulkregio, waar ze 23% hoger volume verwachten.

Regio’s nader bekeken

Laten we de bepalende regio’s nader bekijken, want onderlinge verschillen zijn hoog.

Grootste wijnproducent Castilla la Mancha

De grootste regio van Spanje, Castilla la Mancha, heeft een zeer goed jaar achter de rug. Door gebrek aan plagen en ziekten, verwacht men een 31% hogere productievolume. Naar verwachting zal de opbrengst met 25 miljoen hl bedragen, en daarmee is Castilla la Mancha de meest toonaangevende en grootste wijnproducent van Europa.

Ook het nabij gelegen Spaanse Extremadura verwacht een grotere oogst in 2024, wat hier minder spannend werk opleverde.

Castilla y Léon

In één van de grotere kwaliteitsgebieden was het een ander verhaal. Vorst, storm en regenval hadden een negatief effect op appellaties als Bierzo, Cigales, Rueda en Ribera del Duero.

In Ribera del Duero is het plukseizoen na 68 dagen op 4 november afgesloten. Vroeg in het seizoen kwam vorst en hagel, terwijl september gekenmerkt werd door wisselende temperaturen en neerslag. Dat stelde de wijnbouwers voor uitdagingen omdat rijping ongelijk plaatsvond in de wijngaarden. Maar deze rijping was geweldig en de kwaliteit is hoog, hoewel de opbrengst met bijna 20% kelderde.

Worstelingen in Galicië

Ook in het noordwestelijk gelegen Galicië was het erg vochtig met als gevolg een enorme schimmeldruk en slechte vruchtzetting. Dit heeft uitdaging gegeven voor de biologische wijnbouw. Maar naar verwachting heeft de kwaliteit niet ingegeven.

Maar hier spelen ook andere uitdagingen. Vooral in de regio Ribeira Sacra worstelt men met de neergaande consumptie. DO Ribeira Sacra staat bekend om haar rode wijn van de Mencia-druif. En juist de vraag naar rode wijn is dalende. Daarnaast kan hier alleen maar handmatig geplukt worden vanwege de zeer steile hellingen, terwijl het aanbod van plukkers ook afneemt. Dus de uitdaging ligt in overproductie terwijl de consumptie afneemt. Eerdere jaargangen zijn nog niet verkocht en de grote wijnmakerijen in de appellaties de contracten met de leveranciers beëindigen. Met andere woorden het is crisis in Ribeira Sacra!

Middellandse Zee gebied

En dat Spanje een land van uitersten is, bewijst de wijnbouwregio’s langs de Middellandse Zee wel. In Valencia, Murcia en Catalonië was het erg droog, in Valencia verwachten we desondanks 23% hogere productie. Terwijl Priorat en Terra Alta heel weinig regen hebben gehad. Desondanks kon Penedès nog profiteren van enkele mooie voorjaars buien. Algeheel ligt de productie verwachting voor Catalunya 35% lager. Het voordeel is wel dat de kleine oogst van uitmuntende kwaliteit is met vooral rijpe sappige Cariñena-druiven.

Verwoest wijngaard in Utiel-Requena maakt de Spaanse oogst 2024 spannend

Bron: COIAL – verwoeste wijngaard nabij Utiel-Requena

Echter de recente overstromingen hebben een verwoestende uitwerking gehad. Ongeveer 25.000ha aan landbouwgronden zijn verwoest, waaronder een grote hoeveelheid wijngaarden. Exacte cijfers zijn nog niet bekend, maar schattingen lopen op tot €1 miljard. Maar gelukkig was de oogst grotendeels binnen, dus voor 2024 lijkt de schade beperkt. De uitdaging ligt nu in het herstel van de infrastructuur en de wederopbouw van de wijngaarden.

De duurzame productie in gebieden als Jumilla, Yecla en Bullas staan zwaar onder druk. Door aanhoudende droogte droogde de gebieden nagenoeg uit. Waarna in september zware regenval verlossing bood. Ook vertraagde de rijpingsfase door de koelere nachten  die hiermee gepaard gingen. De oogst in deze Spaanse appellaties voor 2024 zal eerder rond het 10 jarig gemiddelde liggen, maar de kwaliteit is uitmuntend wat, na een spannend jaar bijzonder welkom is.

Regen in Cava DO

Na drie jaren van intense hitte en langdurige droogte, is er eindelijk regen gevallen in DO Cava in het hart van Penedès. Hierdoor konden de wijnstokken zich herstellen. De druiven hebben een goede zuurgraad en de verwachting is erg hoog als het gaat om de kwaliteit van de wijnen.

Uitdagingen in Rioja

Voor het oogstjaar 2024 heeft de Raad van Bestuur bepaald dat de opbrengst “slechts” 90% van de toegestane hoeveelheid mag zijn. Dit heeft alles te maken met het doorvoeren van veranderingen om het overschot in de regio aan te pakken. Van oudsher staat Rioja bekend om haar hoog alcoholische, tanninerijke wijnen. Maar de markt vraagt meer om lichtere stijlen. Om deze reden is veel wijn gedistilleerd zodat het overschot onder controle is gebleven. Maar er gaan wilde verhalen rond over hoeveel wijn er nog in tanks liggen.

Het is spannend, maar voor deze Spaanse regio is 2024 de kleinste oogst ooit, met slechts 275 miljoen kg (ten opzicht van 381 miljoen kg in 2023). Een belangrijke reden is de zware regenval in september, waardoor druiven niet meer rijpten (groene oogst). Hierdoor ontstond er veel werk in de wijngaard om de druiven toch zo goed mogelijk te laten ontwikkelen. Dankzij dit nauwgezette werk, is de kwaliteit van de resterende druiven wel goed. Het werk in de wijnkelder zal van cruciaal belang zijn.

Geplaatst op

Lastige oogst 2024 Frankrijk

Frankrijk is zwaar getroffen door hevig regenval gedurende het hele oogst jaar 2024 waardoor het een lastige opbrengst zal zijn. De verwachtingen van de wijnproductie zijn verder naar beneden bijgesteld.

Vorige week hadden we Champagne regio al belicht. Naar verwachting daalt de opbrengst met 33%. Maar Champagne staat helaas niet alleen. Volgens Agreste, het statistisch instituut van de landbouw in Frankrijk, daalt de wijnproductie in 2024 naar 37.5 miljoen hl als gevolg van een lastige oogst. Een verlaging van maar liefst 22% ten opzichte van vorig jaar. En een daling van 15% ten opzichte van het vijfjarig gemiddelde. De belangrijkste oorzaak is het slechte weer.

Veel wijnstokken bloeiden tijdens koel, vochtig weer, wat leidde tot bloesemval (ook bekend onder coulure) en millerandage. Zware regenval, vorst, meeldauw en hagel veroorzaakten ook in heel Frankrijk problemen, en de oogst werd vervroegd in de Loire-vallei en andere regio’s om verdere verliezen te voorkomen.

Wijngaard Pascal Gonthier

Is een kleine oogst een probleem?

Volgens de Internationale Organisatie voor Wijnbouw en Wijn (OIV) overtrof de wereldwijde wijnproductie de vraag in 2023. In 2023 bedroeg de productie 237 miljoen hl terwijl de consumptie “slechts” 221 miljoen hl was. Dit drukt de prijzen voor wijn en bedreigt het levensonderhoud van de telers. Natuurlijk zal je denken, maar niet alle geproduceerde wijn is voor directe consumptie. En een deel van de wijn (25-35 miljoen hl) wordt gebruikt voor industriële toepassingen. Maar door de vele jaren van overproductie, zal de verlaging van de wijnproductie in 2023 en 2024 waaronder door Frankijk, een nieuw evenwicht brengen.

De Franse regering heeft een plan van 200 miljoen euro voorgesteld om ongeveer 30.000 hectare wijngaarden te verwijderen in een poging de crisis aan te pakken.

Een rondje langs de regio’s

Elzas

De oogst van de Elzas zal naar verwachting ook met 13% afnemen als gevolg van meeldauw en verstoorde bloei. De oogst is later dan normaal geweest om goede rijpheid te bereiken. En goed nieuws, vooral de Gewürztraminer en Riesling beloven mooie droge en zachte witte wijnen op te leveren met rijke aroma’s!

Jura

Maar de zwaarst getroffen regio zal de Jura zijn, waar vorst en meeldauw naar verwachting de oogst lokaal tot wel 75% zullen verminderen in vergelijking met vorig jaar. Men verwacht slechts 35.000hl, waar gemiddeld 80.000hl normaal is. Maar verrassend is ook dat er dieven actief zijn die de wijngaarden leeg plukken. Zo is Paul Bonin zijn hele oogst kwijt geraakt in één nacht. En is ook Catherine Hannoun van Domaine de la Loue 2 ton druiven gestolen.

Loire

Terwijl een daling van 30% is voorspeld in de Loire-vallei, zijn de witte wijnen naar verwachting elegant met delicate aroma’s en de rode wijnen licht en fruitig. Ideaal bij een lichte maaltijd.

Bordeaux en zuidwest Frankrijk

Eind augustus was het oogsten gestart in de Bordeaux. Men verwacht dat de productie met 14% zal dalen als gevolg van hagel, meeldauw en problemen met coulure. Desondanks is men optimistisch gestemd. Omdat vooral de Merlot en Cabernet-variëteiten goed gerijpt zijn en rijke aroma’s beloven.

Bourgogne

Vooral de oogst in Bourgondië zal naar verwachting 35% dalen. Dit dankzij het extreem natte jaar en verergerd door plaatselijke strenge vorst en hagel. Hierdoor was veel werk in de wijngaarden nodig om het gewas te beschermen tegen de schimmeldruk. Een warme en droge augustus maand heeft wel wat goed gemaakt, maar toch is het oogstverlies aanmerkelijk. De rijping is niet consistent. Maar wat geselecteerd is, lijkt prima te zijn. De Chardonnay is erg goed om Crémant de Bourgogne te maken, terwijl de Pinot Noir zeer veelbelovend lijkt te zijn.

De Beaujolais daarentegen hadden een stuk minder te lijden onder de uitdagende weersomstandigheden. Inter Beaujolais, het informatiebureau van de Beaujolais, geeft aan dat het een lastige oogst voor 2024 in Frankrijk is, maar ook en kansen kent. Een koel en nat voorjaar, gevolgd door een milde maar regenachtige juli, leidde tot een ongelijke rijping van de druiven en een verhoogde gevoeligheid voor ziekten. Desondanks verwachten wijnmakers een goede kwaliteit omdat augustus warm en droog was. De oogst vereist echter zorgvuldige selectie van de trossen vanwege de grote verschillen in rijpheid tussen percelen.

In de Chablis is het allemaal minder rooskleurig. Na het natuurgeweld brak in augustus de meeldauw uit. Deze schimmel beschadigt de wijnstokken ernstig. Het leidt tot verminderde groei en zelfs tot verlies van de oogst met 60%. Voor de Chablis kan deze uitbraak een groot probleem vormen voor de beroemde frisse witte wijnen. Wijnboeren moeten hun wijngaarden steeds op andere manieren beschermen, maar strenge regels van de appellaties, samengekomen in het Cahier des Charges, zijn niet zomaar aan te passen.

Languedoc Roussillon

In de regio Languedoc-Roussillon is de oogst bijna voltooid en wordt voorspeld dat deze met 13% op jaarbasis zal dalen als gevolg van droogte in sommige gebieden en meeldauw in andere. De oogst startte 8 dagen later dan in recente jaargangen. Dat heeft alles te maken met de rijpheid van de druiven.

Bedenk dat dit de regio van de massaproductie is voor Frankrijk. En ondanks de lagere opbrengst, verwacht men dat het aromatisch profiel interessant zal zijn. Maar het gevaar schuilt in de zuurgraad. Die moet goed in de gaten worden gehouden.

Côtes du Rhône

De Côtes du Rhône lijkt meer begenadigd te zijn. De regio bekend van haar fruitige en kruidige wijnen, had het minst te lijden onder het grillige weer. Het is een prima wijnjaar dankzij volledig gerijpte druiven met dikke schillen waar veel kleur uit te halen is.

Provence

Voor rosé liefhebbers, opgelet. Reeds op 21 augustus is men begonnen met de oogst in deze regio zeer bekend voor haar rosés. Dankzij de lenteregens, is de Provence de hittegolf goed doorgekomen. Echter de opbrengst is een beetje gemengd doordat late hagel en vorst verschillende percelen heeft verwoest.

Coulure

Dit is een verschijnsel dat zich tijdens de bloei van de wijnrank voordoet. Door hevige regen kan een grote hoeveelheid stuifmeel van de bloesem aflopen. Doordat achteraf slechts weinig stuifmeel overblijft worden dus minder bloesems bevrucht dan tijdens droge seizoenen, waardoor dus ook minder druiven aan de rank groeien. De plant zal dan alle extracten uit de bodem concentreren in deze vruchten. Hierdoor verkrijgt men wijn van hoge kwaliteit, maar vaak met een premium prijs.

Millerandage

Dit is een potentieel wijnbouwgevaar waarbij druiventrossen bessen bevatten die sterk verschillen in grootte. Hierdoor loopt de wijnmaker het risico dat er verschillen in rijpheid tussen de druiven plaatsvindt. De meest voorkomende oorzaak is koud, regenachtig of anderszins slecht weer tijdens de bloeifase van de wijnstokken. Maar ook andere factoren, zoals een tekort aan voedingsstoffen (vooral boor) of virale infecties, kunnen een rol spelen.

Millerandage is niet altijd slecht. Het is afhankelijk van het druivenras  of de wijnkwaliteit beïnvloedt wordt. Bij Sangiovese, Zinfandel en Gewürztraminer kan millerandage groene aroma’s opleveren doordat er onrijpe druiven in de tros zitten. Deze rassen zijn namelijk erg gevoelig voor ongelijke rijping van een druiventros. Voor andere variëteiten, zoals Pinot Noir of de Mendoza-kloon van Chardonnay, zou de wijnkwaliteit kunnen verbeteren vanwege de kleinere totale besgrootte en de hogere schil-sapverhouding.

Geplaatst op

Uitdagend Champagne oogst 2024

Met alle weer extremen, kan je op z’n minst zeggen dat de oogst in 2024 in de Champagne uitdagend is geweest.

In de afgelopen jaren was de oogst in de Champagne vaak overvloedig. Dat is iets wat je van het jaar 2024 niet kan zeggen, dankzij het grillige weerbeeld en omstandigheden die uitdagend genoemd kunnen worden. Dankzij de aanhoudende regen en late vorst resulteerde dit ook nog in schimmeldruk. Dit op zijn beurt heeft geleid tot een ongelooflijk kleine en ongelijke oogst in het gebied.

Uitdagend weer

Champagne regio uitdagend oogst 2024

Vanaf oktober 2023 begon de regen en leek de zondvloed niet op te houden. Vooral de departementen Aube en Aisne die zeer belangrijk zijn voor de appellatie, waren zwaar getroffen. De Aube ligt in het zuidelijke deel van de Champagne. Hier was het jaarlijkse regen gemiddelde al bereikt voordat de bloei periode begon. Om vervolgens in de periode na de bloei eenzelfde hoeveelheid regen te ontvangen. In de laatste 10 dagen voor de oogst viel er maar liefst 100mm water, waardoor het gewicht van de druiventrossen in sommige gebieden toenamen.

Daarnaast kwam er op 22 april nog de “zwarte vorst” langs in de Aube. Dit verwoestte vooral de wijngaarden in de subregio’s Bar-sur-Aube en Bar-sur-Seine. Tot wel 80% van de wijngaarden! De noordelijker gelegen wijngaarden waren minder getroffen. Maar ook daar 2 tot 3 trossen minder aan de ranken.

Dit vochtige weer creëerde de perfecte omstandigheden voor de meeldauw. Daar bovenop kwamen ook nog de nodige hagelbuien in de Marne vallei, waarbij een groot deel van de Pinot Meunier getroffen werden. En om het compleet te maken, kwam eind augustus een korte heftige hittegolf, die de druiven deed verbranden.

Verder in het Sézainnais gebied, net boven Troyes, brak ook nog de grijs-rot uit dankzij de overvloedige regenval. Terwijl deze schimmel in de meeste gebieden in de Champagne onder controle kon worden gehouden. Hierdoor was het nog lastiger voor de Chardonnay druif om tot rijping te komen, iets wat al sowieso uitdagend was.

Al met al een perfecte mix voor een uitdagend probleem voor de 2024 oogst in de Champagne.

Aangepast rijping doelen

Het Comité Interprofessionnel du Vin de Champagne (CIVC) had specifieke rijping doelstellingen voor de oogst van 2024 bepaald op 10.5% potentieel alcohol voor Chardonnay en Pinot Noir en 10% voor Pinot Meunier. Maar vanwege het uitdagende weer waren deze verlaagd naar 9.5% tot 10%.

Daarnaast had het CIVC de opbrengst per hectare al aangepast om de economie te reguleren door rekening te houden met de situatie op de export markten. Voor 2024 was de opbrengst op 10.000kg per hectare vastgesteld, een verlaging ten opzichte van de 11.400kg van 2023. Vanwege de wereldwijde geopolitieke en economische situatie en de ontstane inflatie, leidt Champagne onder overbevoorrading. Door de productie te beperken, creëert het CIVC dus een nieuw evenwicht.

Vanzelfsprekend leidt dit tot bezorgdheid omtrent de algehele kwaliteit van de oogst. Dit zal aanzienlijke gevolgen hebben voor de kwaliteit van de Champagne voor het oogstjaar 2024.

De rol van reservewijn

In de Champagne is het gebruikelijk om niet alle wijn te bottelen. Maar een deel wordt apart gehouden als reservewijn. Zo is de regio in staat om in jaren van lagere opbrengsten de beschikbare wijn aan te vullen uit deze voorraden. Daarnaast garandeert het ook om een consistente smaak kwaliteit te ontwikkelen over de jaren heen.

In 2023 werd de reservewijn door het CIVC vastgesteld op 10.000kg per hectare, maar door de rot die de oogst aantastte, is de kwaliteit van de reservewijn geïmpact.

Vintage 2024

Het lijkt erop dat de Champagne oogst van 2024 het best omschreven kan worden als “klein” en “heterogeen”. Afhankelijk van het gebied, is de opbrengst 200 tot 20.000kg per hectare. Maar zelfs in de gebieden met goede opbrengst, hebben de druiven moeite met hun rijpheid.

De oogst is gekenmerkt door het grillige weer en aanzienlijke verliezen. Dit vooral als gevolg van constante regen, vorst, ziektes en een hittegolf. Dit resulteert in kleine en ongelijke oogst.

Onze champagnes

Onze leverancier van champagne wijnen zit in de Côte de Bar, in het midden van de storm. Maar volgens berichtgeving lijkt de kwaliteit gunstig te ontwikkelen. Ja de oplage zal minder zijn, maar naar verwachting blijft de kwaliteit op peil.

Hoe nu verder?

De klimaatveranderingen zijn duidelijk aanwezig, het weer is grilliger met grotere extremen. De oogst in de Champagne in 2024 was uitdagend te noemen. Nu is de vraag wat ons te wachten staat in komende jaren. We hebben al in 2023 gezien dat de kwaliteit van reservewijn achteruit is gegaan, en met 2024 zal dat niet veel anders zijn.  Daarnaast kan het zijn dat de producenten gedwongen worden hun reserve-wijn te gebruiken. Wat dus toekomstige wijnen in gevaar brengt bij tegenvallende oogst.

Dit zet het hele model in de Champagne mogelijk op z’n kop en na Covid-19 en de inflatiedruk, zullen veel producenten zijn ingeteerd op hun financiële reserves.  De komende jaren kan er veel veranderen, maar dat is op dit moment nog onduidelijk.

Geplaatst op

Eerste wijnfeest Domein Buitendijks

Brabant heeft er een nieuw wijn domein bij, Domein Buitendijks in Raamsdonk, nabij de oude vestingstad Geertruidenberg. Nou ja, in Raamsdonk, het ligt toch echt wel een stuk in de polder, bijna tegen het Oude Maasje aan en nabij de Biesbosch. De naam is afkomstig van de polder waar het domein ligt, de Buitendijksche Polder en heeft naast een wijngaard ook een kersengaard. In 2023 zijn de eerste wijnen van Domein Buitendijks verschenen en natuurlijk waren wij nieuwsgierig naar het eerste wijnfeest.

In 2021 zijn Hubert en Janny Verschure gestart met het aanplanten van 5 verschillende druivenrassen. Eigenlijk is bij toeval gekozen voor moderne rassen, en dat bleek een goede greep in ons vochtige land. Omdat de bodem alluviaal van aard is en dus zeer rijk aan voedingsstoffen, doen de druivenranken het zeer goed. Daarnaast heeft de bodem een kalkhoudende laag met dank aan de Grote Waard (wat nu dus Biesbosch is). De ranken staan aangeplant in noord-zuid opstelling om zoveel mogelijk zonlicht te vangen in de ochtend en avond. Van de beperkte oogst 2022 is er geen fles meer verkrijgbaar.

De wijnstokken van domein Buitendijks tijdens het eerste wijnfeest

In de wijngaard wordt goed gekeken naar mogelijkheden en veel gebeurd handmatig. Het maaien is weliswaar vaak machinaal, waardoor de wijnstokken iets verder uit elkaar staan gepland. Maar ontbladeren en plukken is echt handmatig. Wel is er een irrigatiesysteem aangebracht dat ten tijde van vorst bijdraagt aan de bescherming van de druiven.

Buitendijks wijnfeest

Afgelopen zondag, 22 september, was het eerste wijnfeest van Domein Buitendijks. We vinden hier de aangeplante druiven Johaniter, Souvignier Gris, de geurende Muscaris en de Cabernet Cortis en Cabernet Cantor. Tijdens een rondleiding over het 8ha tellende domein, mochten we ook genieten van 3 van de 7 wijnen. De wijnen zijn in samenwerking gemaakt met Diederik Beeker van het Betuws Wijndomein.

En een feest mocht het ook zijn, want maar liefst 3 wijnen zijn bekroond tijdens de wijnkeuring van de Lage Landen in 2024. Dit zijn de Buitendijks Bubbels rosé 2022, Cuvée Elisabeth 2023 en Souvignier Gris 2023.

Mousserende Rosé

We beginnen met de eerste bekroonde wijn, de mousserende rosé van de witte Johanniter en de rode Cabernet Cantor en een vleugje Cabernet Cortis. De wijn is gemaakt op de traditionele wijze gemaakt, net zoals een Champagne. En ze is bekroond met een bronzen medaille.

De wijn heeft een mooie heldere lichtroze kleur. Naast een kruidige neus bespeur je ook iets van meloen in de wijn. De wijn heeft een aangename zuurgraad en zachte mousse. Alcohol is gemiddeld en tannine is zeer zacht. Body is verfrissend dankzij de bubbels en de zuurgraad. Op het pallet overheerst vooral het citrusfruit en in de afdronk is dit snel naar de achtergrond terwijl de zuurgraad nazingt.

Cuvée Elisabeth

De Cuvée Elisabeth is een ode aan de grootouders alswel een verwijzing naar de Sint Elisabethsvloed uit 1421 die het gebied deed overstromen.

De wijn is een blend van Johanniter en Muscaris en dat merk je meteen. De wijn heeft een zeer expressieve neus dat zo kenmerkend is voor de Muscaris. De goudgele wijn geeft een aroma af van tropisch fruit en muskaat. Terwijl in de mond de Johanniter de zuurgraad brengt. Een mooi balans tussen zuur en alcohol met een goede body met een zoete hint. Op het pallet rollen muskaat tonen over ananas en gebrande noten. De afdronk is prettig.

Souvignier Gris

Souvignier Gris is een lichtroze druivenvariëtiet doordat het een kruising is tussen de rode Cabernet Sauvignon en de witte Bronner.

De Souvignier Gris is droog en fris van smaak met fruitige tonen van rijpe peren. Met een pallet van bloemige tonen en steenfruit. Body is prettig dankzij het gemiddelde alcohol percentage. De afdronk is aangenaam.

Proeven bij eerste wijnfeest Domein Buitendijks

Kom zelf maar eens kijken en proeven. Domein Buitendijks is een jong wijnbedrijf waar zeker potentie in zit. Dankzij de ervaring van Diederik leren ze veel over het beheer in de wijngaard en Diederik zit er bovenop als het gaat om kwaliteit. Wij zijn erg nieuwsgierig naar de ontwikkeling van deze wijnen in de komende jaren!

Geplaatst op

Zijn wijnen vegan vriendelijk

Consumenten worden steeds bewuster en maken vaak meer weloverwogen keuzes. Dat zijn we ook terug in wijn, waar biologisch, biodynamisch of veganistisch steeds populairder worden. Ongeveer 0,4% van de Nederlandse bevolking is veganistisch. Nu veganisme een opmars vertoont, willen wij de vraag stellen of wijnen wel vegan vriendelijk zijn en hoe zich dat in kwaliteit verhoudt.

Veganistisch, hoe zit dat?

Op de website van de Nederlandse Vereniging voor Veganisme staat vermeld dat veganisme een levenswijze is waarbij – voor zover praktisch haalbaar – wordt afgezien van alle vormen van exploitatie van, en wreedheid naar, dieren voor eten, kleding of andere doeleinden. Het is eenvoudig gezegd een levenswijze waarbij gestreefd wordt om geen dieren te (laten) gebruiken. Het gaat daarbij niet alleen om de manier waarop dieren gebruikt worden, maar vooral dát dieren gebruikt worden, terwijl mensen prima kunnen leven zonder dieren te gebruiken.

Veganisme is een streven en beperkt zich tot wat mogelijk is. Dit kan per persoon verschillen afhankelijk van de persoonlijke situatie. Een veganist zal zich in iedere situatie proberen af te vragen op welke manier die diergebruik kan vermijden, op de korte en lange termijn.

Het beperkt zich niet tot voedsel, maar ook kleding (denk aan bond en leer), verzorgingsproducten (geen dierlijk ingrediënten of getest op dieren). Maar ze wijzen ook het gebruik van dieren voor vermaak af (denk aan dierentuin bezoek, het houden van dieren tenzij het in het belang van het dier is, of berijden van dieren).

Terug naar wijn

Maar hoe zit dat met wijn? Het is een natuurlijk plantenproduct. Ja zo lijkt het op het eerste gezicht.

Om te beginnen in de wijngaard mag geen gebruik worden gemaakt van dieren voor het ploegen of dragen van plukmanden.

Daarnaast is wijn gemaakt met behulp van gisten, waardoor de wijn onzuiver is. Dat wilt zeggen troebel. En om wijn te “klaren” ofwel helder te maken, kan men gebruik maken van dierlijke producten. Dit geldt overigens ook voor het stabiliseren van wijn. Wijn stabilisatie draagt bij aan het beschermen van de wijn tegen verschillende veranderingen na het bottelen. Zie ook dit artikel over vegan vriendelijk wijnen.

Helaas is de communicatie rondom vegan -wine nog niet eenduidig en zal men eigenlijk terug naar de producent gaan om navraag te doen. Maar wijn gelabeld met het vegan Keurmerk daar kan je zeker van zijn, deze zijn wijn zijn zeker geschikt voor veganisten. Ook kan je de VeganWiki of de website Barnivore raadplegen. Deze laatste heeft ook een app, Vegetipple, die je kan installeren op je telefoon.

Onze wijn die geschikt is voor veganisten

Kijk voor ons volledige aanbod op onze webshop. Maar graag willen we een paar wijnen uitlichten. Deze wijnen zijn allemaal vegan vriendelijk en laten u verrassen. Bestel nu met code <VeganActie> één van onze vegan vriendelijk wijnen en geniet van 5% korting bij een bestelling van 6 flessen.

Nittnaus Grüner Veltliner

Witte wijn Nitthaus Gruner Veltliner

Rond de Neusiedlersee beheren de broers Nittnaus hun wijngaarden. Ze hebben deze reeds 300 jaar in familiebezit! Ze werken duurzaam in harmonie met de natuur. Daarom laten ze de vegetatie tussen de druivenranken hun beloop, het verbetert de bodemstructuur en voorkomt erosie. Dat is terug te vinden in deze mooie wijn. Een rijke wijn, met een matige zuurgraad. Heerlijk naast een wiener schnitzel bijvoorbeeld.

Montes Limited Selection Cabernet Sauvignon/Carmenère

Rode wijn Montes Limited Selection Carmenere

Montes is een pionier als het gaat om wijnbouw in Chili en onder de nama Kaiken in Argentinië. De zee invloed heeft een zeer gunstige werking op de druiven in de Apalta Vallei. Deze Montes is sterk geparfumeerd en met het zeer sappige mondgevoel van rijp zwart fruit, koffie en chocolade is het een zeer smakelijke wijn.

Bellingham Homestead Pinotage

Rode wijn Bellingham Homestead Pinotage

De eigentijdse elegante wijnen van Bellingham kenmerken de duurzame productiewijze. Van beheer in de wijngaard tot het verpakken in lichtgewicht flessen. Zo ook deze mooie Pinotage. Zoete kruiden, pruimen, rijpe frambozen en vanille komen allemaal samen.

Geplaatst op

Microplastics in wijngaarden

Het kwam opeens in het nieuws. De universiteiten van Trier en Darmstadt hebben onderzoek gedaan naar de oorsprong van microplastics die in de wijngaarden van de Moezel zijn gevonden. Dit was het eerste echte onderzoek naar microplastics in wijngaarden wereldwijd. En het resultaat is schokkend.

Nu is het vinden van microplastics mogelijk niet verbazingwekkend, omdat plastic alom vertegenwoordigd is, ook in de wijnbouw. Denk maar eens aan de vele kratten, netten, opbinding, noem maar op. Maar deze te vinden te midden van de wijngaarden in zeer hoge concentraties, deed wenkbrauwen fronzen. De onderzoekers hebben acht wijngaarden onderzocht. Hiervan zijn vier in biologisch beheer en vier in conventioneel beheer. Alle acht staan in de wijnstreek Moezel en Saar in Duitsland.

Schokkende bevinding

De schokkende bevinding is dat de microplastic concentratie op sommige delen zelfs hoger is dan omliggende landbouwgronden. Hoewel nog niet geheel duidelijk is waar de microplastics vandaan komen, wordt voorzichtig aangenomen dat deze veroorzaakt worden door plastic dekzeilen, gebruikte touwen/netten maar ook kwaliteit van gebruikte compost. Echter hoe dat deze microplastics dieper in de bodem zijn doorgedrongen is nog een raadsel. De schrale leistenen bodems worden eenmaal zelden tot niet geploegd. Een reden kan gevonden worden door regenval in combinatie met erosie dat bijdraagt aan de diepere neerslag in de bodem. Maar ook regenwormen zouden een rol kunnen spelen.

Hoe erg is deze vervuiling dan? In de Nederlandse rivieren is in 2019 onderzoek gedaan naar de hoeveelheid microplastics. Toen bleek dat er 200 tot 1.000 deeltjes/kg droge grond voor te komen (Koelmans et al., 2019). Nu is gebleken dat in de Duitse onderzochte wijngaarden deze concentratie op 4.200 deeltjes/kg ligt! Het verspreidingspatroon vertoonde een hogere concentratie microplastics in de bovengrond, op de middelste en onderste hellingspositie. De kleinste deeltjesgroottes werden gevonden in monsters van de ondergrond en de bodempositie. Er wordt dus aangenomen dat erosie een potentiële transportroute bergafwaarts is.

Bron: Jenny Klaus et al. 2024

Hoe nu verder?

Dat is en belangrijke vraag. Het gebruik van kunststof is niet gereguleerd, zowel niet in conventioneel als biologisch/biodynamisch wijnbouw. Daarnaast zijn wijngaarden vaak een onderdeel van een stroomgebied en het toevoergebied van sedimenten van veel rivieren. Onder invloed van bodemerosie transporteren microplastics zich van de wijngaarden naar de rivieren. Met als gevolg dat ze verder verspreid worden in het ecosysteem.

Conclusie is duidelijk. Onderzoek in meerdere wijngaarden is nodig om te begrijpen in welke mate vervuiling een rol speelt. Maar ook hoe kunnen we dit samen tegengaan? Is er meer regulering nodig? Laten we allemaal meer bewust worden wat we doen en gebruiken. Het oude credo “begin bij jezelf” is ook zeker hier van toepassing.

Geplaatst op

Moderne druivenrassen in Midwest

We kijken naar het oostelijke deel van het Midwest in Amerika. Midwest kent een zeer koud klimaat in het noorden en zeer vochtig in het zuiden, waarbij de rivier de Mississippi een leidraad is. Wijnbouw is al zeer uitdagend door de klimatologische invloeden. Maar toch zijn er een aantal pionieren die volharden. Vandaar dat dit deel van Midwest vooral moderne druivenrassen staan aangeplant.

Moderne druivenrassen in Midwest

Kaasland Wisconsin

Ten westen van Lake Michigan ligt de staat Wisconsin. Hoewel de wijnindustrie reeds sinds midden 19e eeuw actief is, is deze nog steeds erg klein. De focus in dit deel van Midwest ligt op de kou-resistente hybride of moderne druivenrassen. Vooral Valiant, Edelweiss, La Crosse en Frontenac zijn erg in trek. Maar ook wijn gemaakt van fruit, zoals bosbessen, bramen en kersen. Interessant weetje is dat Wisconsin de onbetwiste nummer 1 bekend staat als kaasland van Amerika. En wat gaat nu beter bij kaas dan wijn?

Binnen Wisconsin liggen drie subappellaties. Dit zijn Upper Mississippi Valley, de grensoverschrijdende appellatie en tevens grootste appellatie van Amerika, Lake Wisconsin en Wisconsin Ledge.

De Upper Mississippi Valley ligt langs de Mississippi rivier. De topografie van de appellatie is grotendeels bepaald door glaciale activiteit van de laatste IJstijd.  Ondanks de enorme omvang, is de wijnbouw activiteit maar beperkt.

Lake Wisconsin AVA

Binnen dit grote Upper Mississippi Valley vinden we ook Lake Wisconsin AVA. In tegenstelling tot de grote zus, vinden we hier vooral de hybride Marechal Foch en Seyval Blanc druivenrassen. Daar waar het in Upper Mississippi Valley vaak onbestendig warm of ongelooflijk koud kan zijn dankzij het continentale klimaat, kent Lake Wisconsin AVA een juist gematigd klimaat. Dankzij de grote watermassa profiteren de wijngaarden van een uniek mesoklimaat. Daatentegen is het risico op vochtigheid, en dus schimmeldruk, wel groter. Wijngaarden in Lake Wisconsin liggen op hellingen op het zuiden en zuidwesten, waar de zanderige en grindachtige leembodems zorgen voor een goede afwatering van de wijngaarden. De hellingen leveren meerdere voordelen. Zo is er een betere blootstelling aan zonlicht en de luchtcirculatie laat de koude lucht zakken naar het diepste punt. Hierdoor is er minder kans op vorstschade.

Wisconsin Ledge AVA aan de Niagara Escarpment

In het uiterste noordoosten van de staat ligt Wisconsin Ledge AVA. Recht aan het water van Lake Michigan en Niagara Escarpment. Ondanks de grootte van de appellatie (wel 10.000km2), zijn er slechts 44 wijndomeinen. Hier liggen de wijngaarden vooral op het oosten om optimaal te profiteren van de luchtstroming vanaf Lake Michigan. Het groeiseizoen is langer als gevolg van het opwarmen en vasthouden van deze warmte van de grote watermassa.  De bodem bestaat uit arme, goed waterdoorlatende kalksteen met grind, zand en klei. Hierdoor ontstaan kleine maar zeer geconcentreerde druiventrossen. Dit in combinatie met de waterschaarste in de grond, levert kwalitatief zeer goede druiven.

Snelgroeiend Illinois

Illinois is mogelijk de snelst groeiende wijnstaat van Amerika.  Het ligt ingeklemd tussen Missouri in het westen en Idaho in het oosten. Met Wisconsin in het noorden en Tennessee in het zuiden. Hoewel Illinois op dezelfde hoogte ligt als noord Californië, zorgen de onvoorspelbare en strenge winters van de Midwest ervoor dat wijnbouw niet zo wijd bedreven wordt als in Napa Valley of Sonoma County. Om deze zelfde reden vinden we de meeste wijndomeinen in het zuiden van de staat, waar het warmer is.

Hoewel de wijnindustrie snel groeit, is het nog steeds zeer klein met slechts 400ha. Ook hier geldt dat moderne druivenrassen het meest geliefd zijn. Denk aan Chambourcin, Seyval Blanc en Marcheval Foch. Terwijl Niagara, Frontenac Gris en Saint Pepin vaak verwerkt worden tot halfzoete tot dessertachtige wijnen.

Binnen Illinios zijn er twee subappellaties; Shawnee Hills AVA en Upper Mississippi Valley in Illinios, waar we al veel over geschreven hebben.

Shawnee Hills AVA

Zoals de naam zich doet vermoeden, onderscheidt deze appellatie zich door haar heuvels tot ongeveer 300m hoogte. De appellatie is in 2006 toegekend en was daarmee de eerste van Illinois. Shawnee Hills AVA is tevens onderdeel van het grensoverschrijdend Illinois Ozarks regio met Missouri. De zomers kunnen vochtig zijn, waarbij de luchtafvoer van groot belang is om de schimmeldruk te beperken. Tevens spelen de heuvels een belangrijke rol om de ergste kou uit het noorden buiten de deur te houden. Er zijn ongeveer 50 wijngaarden (en 20 wijnmakerijen) binnen deze appellatie.

Wie Tennessee zegt, zegt whisky

Tennessee is zeer bekend terrein voor whisky liefhebbers. Maar ook vinden we hier en daar een klein plukje wijngaard. Interessant genoeg was Tennessee erg groot in de wijnindustrie dat begon toen de Europese kolonisten begin 19e eeuw het land verkenden. Maar na de eeuwwisseling nam whisky een vogelvlucht en overschaduwde de wijnindustrie volkomen.

Er zijn een paar wijndomeinen, vooral rondom de stad Nashville en enkele hoger in de Appalachen. Dit ligt in het westen van de staat in de sub-appellatie The Appalachian High Country AVA. Deze strekt zich nog verder uit over North Carolina en Virginia. De enige andere sub-appellatie is het noordelijke puntje van de met Louisiana grensoverschrijdende Mississippi Delta AVA. Het vochtige sub-tropische klimaat maakt het uitdagend voor druiventelers. En door de koude winters zijn vorstresistente druivensoorten nodig. Vandaar dat we hier hybride soorten als Vidal en Chambourcin tegen komen die naast vorstbestendigheid ook goed tegen vochtig klimaat kunnen.

Muscadine uit lastig Mississippi

Dankzij het hete vochtige klimaat is het lastig om in Mississippi druiven te laten groeien. Alleen de Muscadine, die inheems is aan deze regio, weet haar weg te vinden. Schimmelziekten zoals valse meeldauw en de ziekte van Pierce komen hier veel voor, en onvoorspelbaar weer uit de Golf van Mexico is een gevaar tijdens het groeiseizoen. Vandaar ook dat er slechts drie commerciële wijndomeinen zijn. Muscadine wordt veelal gebruikt voor druivensap, gelei en jam. En dus ook een beetje wijn.

Naast het uitdagende klimaat is er ook een andere reden waarom wijn niet echt van de grond komt. Reeds 13 jaar voor de Drooglegging, besloot Mississippi om in 1907 alcohol uit te bannen. Omdat men de opvatting had dat alcohol gezinnen zou destabiliseren en ruineren. Daarnaast was Mississippi de laatste staat om de Drooglegging terug te draaien in 1966.

Er is slechts één appellatie binnen de staatsgrenzen, de Mississippi Delta AVA, die ook in delen van Tennessee en Louisiana ligt. Deze ligt 260km langs de Mississippi River en profiteert van de alluviale afzetting. Ondanks de grote appellatie, vind er bijzonder weinig wijnbouw plaats. De producenten neigen naar Muscadine en Norton, vanwege hun schimmelresistentie. De wijn is ook niet buiten de staatsgrenzen te verkrijgen.

Tot slot

Ook in dit deel van Midwest Amerika vinden we vooral moderne druivenrassen vanwege de extremen in het klimaat. De Mississippi rivier speelt een hoofdrol voor de watervoorziening. En omdat wijnbouw zeer beperkt is, zijn de wijnen nauwelijks buiten de staten te verkrijgen. Dus ben je in de buurt, ga zeker eens de winetrails na die in de staten lopen.

Bekijk winkelwagen Afrekenen Verder winkelen