Napa Valley is waarschijnlijk het meest bekende wijnbouwgebied van California., zeker binnen de grotere North Coast AVA. Het zal voor altijd worden geassocieerd met de blinde proeverij van het Oordeel van Parijs in 1976. Hierbij beoordeelden enkele van ‘s werelds beste fijnproevers Napa Cabernet Sauvignon van Stag’s Leap Wine Cellars boven de geclassificeerde Bordeaux. Zie ook in de geschiedenis van California hoe Napa in één klap de meest bekende en begerenswaardige wijnenter wereld werden. In de daaropvolgende 40 jaar is Napa Valley van enkele tientallen wijnmakerijen naar enkele honderden gegaan. Handelsorganisatie Napa Valley Vintners heeft 500 leden, maar werd in 1944 opgericht door slechts zeven wijnboeren.
De regio ontving in 1981 de aanduiding AVA, waarmee het de eerste appellatie van Californië is en de tweede van het land. In de decennia daarna hebben de telers en wijnmakers in de regio gewerkt aan een beter begrip van het klimaat en de bodemsoorten binnen de AVA. Ze hebben daarbij geleerd dat de regio eigenlijk veel verschillende meso- en microklimaten herbergt. Elk geschikt voor specifieke druivensoorten en wijnbereidingsstijlen. Dit heeft geresulteerd in de toekenning van 16 afzonderlijke sub-appellaties.
Napa ligt ten oosten van Sonoma County. De zuidelijk gelegen provincie hoofdstad met gelijknamige naam Napa ligt ongeveer op 55km afstand van San Francisco. Het is één van de kleinere counties binnen California, maar omvat met 200.000ha aan aangeplante wijnstokken. Dit is slechts 4% van de totale Californische wijnproductie. Toch, dankzij de premiumprijzen, is het goed voor 30% van de wijneconomie van California.
Napa-weetjes
In Napa Valley heerst een mediterraan klimaat met warme zomers (33C) en koele, natte winters (met een gemiddelde temperatuur van 2.8C). Napa ligt op dezelfde hoogte als Setúbal in Portugal, het Spaanse Alicante, Calabrië in Italië en de Griekse Ionische eilanden. Naarmate je verder naar het noorden gaat, wordt het steeds warmer. Daarom dat er een ruime keus aan wijnstijlen te vinden zijn.
Van de ongeveer 40 druivensoorten die in Napa Valley zijn aangeplant, is Cabernet Sauvignon de meest productieve. Het is goed voor meer dan 50% van de wijngaarden die hier zijn aangeplant. Het is de kenmerkende wijn van Napa Valley. Daarnaast vindt je ook Chardonnay, Merlot, Pinot Noir, Sauvignon Blanc en Zinfandel.
Wanneer op de fles “Napa County” staat vermeld, dient minimaal 75% van de gebruikte druiven in Napa County verbouwd te zijn. Bij de vermelding van “Napa Valley AVA”, dient minimaal 85% van de druiven uit de Napa Valley AVA afkomstig te zijn. Daarmee heeft Napa Valley AVA dus strengere eisen. Indien binnen Napa Valley AVA het druivenras op het etiket staat vermeld, betekent dit dat minimaal 75% van dat ras gebruikt is voor de wijn. Tenslotte kan op een fles “Napa Valley Estate staan vermeld. Dit betekent dat 100% van de wijn afkomstig is van druiven die op het land van de wijnmakerij zijn geteeld. En de wijnbereiding ook in Napa Valley heeft plaatsgevonden.
Napa Valley nader onderzocht
Napa Valley heft 16 sub-regio’s die elk haar eigen kwaliteiten hebben. Je kan deze opdelen in drie hoofdcategorieën, te weten de vlakke vallei, het hoger gelegen berggebied en de baai. Uit het vallei gebied komen vooral wijnen die weelderig en verfijnd zijn. Uit het berggebied zijn de wijnen vooral krachtig en gedurfd zijn. Terwijl nabij de baai vooral mousserende wijnen en Pinot Noir wijnen te vinden zijn.
De vallei regio van Napa Valley
De acht subregio’s in de vallei van de Napa-rivier staan bekend om het produceren van weelderige en verfijnde stijlen. Waarbij Cabernet Sauvignon de belangrijkste druivensoort is.
Hoog gelegen Calistoga AVA
Deze AVA heeft niet alleen een van de warmste klimaten van de regio, het is ook het meest geologisch uniforme in heel Napa Valley. Hoewel de zomertemperaturen kunnen oplopen tot 38C, kunnen ze ‘s nachts ook in de 30 graden dalen. De oorzaak ligt in een koele bries uit de Stille Oceaan die door de Chalk Hill-bergkloof wordt getrokken. Deze dagelijkse temperatuurverschillen zijn de droom van elke druiventeler, Omdat het resulteert in volledig rijpe druiven die in evenwicht worden gehouden door frisse zuren.
Daarnaast is het het hoogst gelegen appellatie variërend tussen 90 en 370m van De valleien regio’s. De belangrijkste variëteiten hier zijn Cabernet Sauvignon, Zinfandel, Syrah en Petite Sirah. Maar ook de zeldzame Charbono (die in Argentinië bekend staat als Bonarda). Een ander kenmerk zijn de vulkanische bodems. Dit deel van de vallei heeft de meeste vulkanische oorsprongsbodems. Voor liefhebbers van mineraal gedreven wijnen met spanning tussen fruit en aarde, is dit the place to be.
St. Helena AVA
St Helena wordt gezien als de geboorteplaats van de commerciële wijnindustrie van Napa Valley. Napa’s oudste wijndomein, Charles Krug, werd hier in 1861 opgericht. St. Helena is de thuisbasis van 2.750ha aangeplante druiven en 400+ wijngaarden. Dit laatste is meer dan enige andere AVA in de Napa Valley. Er zijn 21 verschillende bodems op St. Helena. Ontstaan door eeuwenlange erosieafvoer van berghellingen en een voorheen krachtigere Napa-rivier en zijn oude zijrivieren. Met een warmer klimaat dan andere AVA’s, produceert de regio rijpe maar gestructureerde Cabernet Sauvignon, Merlot, Syrah, Zinfandel en Sauvignon Blanc. De regio organiseert ook een jaarlijkse wijnproeverij en foodpairing-wedstrijd genaamd BASH.
Bekend om Cabernet Sauvignon met mineraliteit, kracht en elegantie, maar ze verbouwen ook Malbec, Merlot, Zinfandel. De wijnen zijn opvallend maar zachte en zijdezachte tannines.
“Stoffige” wijn uit Rutherford AVA
Gelegen ten noorden van Oakville ligt Rutherford in het geologische en historische centrum van de Napa Valley. De verkoelende mist in de Bay Area verlaagt het warme klimaat. Rutherford ligt vooral op de bodem van de vallei met wijngaarden die reiken van de voet van de Mayacama’s tot de Silverado Trail.
Sommige wijnmakerijen in de regio dateren uit de late jaren 1800, toen tarwe het belangrijkste gewas van Napa Valley was. Thomas Rutherford, naar wie de AVA is vernoemd, vestigde zich en begon druiven te planten. Tegenwoordig vinden bezoekers rijke, rijpe wijnen gemaakt van Cabernet Sauvignon, Merlot, Cabernet Franc en Zinfandel, met ook wat Sauvignon Blanc. Het meest bekende kenmerk van Napa’s Rutherford is haar “stoffige” imago. Rond de oogsttijd wordt de regio bedekt met een laagje fijne stof. Het moet nog worden bewezen of dat het stof dat zich op de druiven verzamelt ook daadwerkelijk in fermentatietanks terechtkomt. Waardoor het de wijnen op smaak brengt.
Cabernet Sauvignon van Rutherford lijkt van alles een beetje te hebben. Het is fruitig, zoet, rokerig, leerachtig en uniek ‘stoffig’. Alsof je een studeerkamer binnenloopt en een oud leren boek afstoft.
Rutherford maakt ook een aantal zeer complexe Sauvignon Blanc en nog zeldzamere Sauvignon Gris. De vulkanische bodems geven deze witte wijnen een uitgesproken leisteenachtige textuur. Af en toe mengt de wijnmaker de Sauvignon die op RVS en op eikenhout gerijpte vaten om een rijke en romige wijn te creëren die een betere textuur oplevert. Zeker de moeite waard om dat uit te zoeken.
Cabernet uit Oakville AVA
Oakville is vernoemd naar de bosjes inheemse eikenbomen die het gebied in de jaren 1800 bedekten. Tegenwoordig behoren wijnen uit Oakville tot de meest erkende en gewilde ter wereld. Grote namen als Opus One, Screaming Eagle en Harlan hebben bijgedragen aan het creëren van het concept van “Cult Cabernet”. Dat is een synoniem met de appellatie Oakville. Terwijl andere kleinere, familie gerunde producenten in het gebied hun uitstekende reputatie voor wijnen en gastvrijheid van wereldklasse blijven behouden.
De druiven staan aangeplant op de alluviale uitlopers in de buurt van de valleien brengen kracht en structuur samen met frisheid. En de druiven van klei bodems brengen weelde en zachtheid. Dit samen krijg je alles wat je wilt in een Cabernet die uitstekend kan rijpen. Aroma’s variëren van rijpe braam en bosbessen, met hints van kruiden, tabaksblad en leer.
Onderscheidend Yountville AVA
De Yountville AVA heeft een rijke geschiedenis in Napa. Geourge Yount, naar wie de stad is vernoemd, plantte in 1836 de eerste wijngaarden in de regio in het gebied. Deze wijngaard staat nu bekend als Dominus Estate. De AVA, opgericht in 1999, strekt zich uit van de Mayacama’s in het westen tot het Vaca-gebergte in het oosten. Het vertoont een breed scala aan microklimaten en bodemsoorten die het mogelijk maken om veel verschillende druivensoorten te verbouwen. Hiermee onderscheid Yountville zich van de andere subappellaties. De wijngaarden liggen op slechts 60m hoogte met een gravelrijke leemachtige bodem en strekken zich 1.600ha uit. In Youthville staan vele variëteiten aangeplant, in tegenstelling tot het noordelijk gelegen Oakville. De diversiteit aan wijnstijlen is ingegeven door de klimaatverschillen, warmer in het noorden en koeler onder invloed van de San Pablo-baai, in het zuiden. Daarmee is het één van de koelere appellaties in Napa Valley.
Merkwaardig Stags Leap Palisades
Het potentieel van de Stags Leap District AVA gaat terug naar 1973. Toen de Cabernet Sauvignon van Stag’s Leap Wine Cellars de beruchte Judgement of Paris-proeverij won. Beschouwd als een “vallei in een vallei”, heeft de appellatie slechts 500ha aan wijngaarden en beplant met voornamelijk Bordeaux-variëteiten. Het is een warme regio die ‘s nachts wordt gemodereerd door koele baaiwinden. De rotsvormige palisades weerkaatsen het zonlicht en warmte op de wijngaarden eronder. Waardoor de temperatuur in de wijngaarden nog sneller stijgt dan in andere appellaties. De bodem van de regio bestaat uit leem- en kleisedimenten, samen met vulkanische afzettingen. Daarmee is het de eerste AVA die was goedgekeurd op basis van het onderscheidend vermogen van de bodem.
Door de warme dagtemperaturen en koele nachten bereiken de druiven hun maximale rijpheid terwijl ze hun zuren behouden. Het resultaat zijn weelderige, rijke wijnen met een minerale noot door de vulkanische bodeminvloed.
Oak Knoll District AVA
Dit district ontving haar AVA-status in 2004 als gevolg van de gezamenlijke inspanningen van lokale wijnmakers om het koele klimaat en het relatief lange groeiseizoen van de regio te erkennen. Het is het werkpaard van Napa Valley aangezien de grootste aanplant (met 1.750ha) hier te vinden is. Direct ten noorden van de stad Napa waaiert de vallei breedt uit. De opkomende korrelige bodem dwingt wijnstokken om diep te graven op zoek naar water. Wat resulteert in kleine, sterk geconcentreerde druiven en elegante, intens geparfumeerde wijnen gemaakt van de meest uiteenlopende druivensoorten in de Napa Valley. De wijngaarden vinden we tot 240m hoogte.
De bewolking in de baai houdt Oak Knoll overdag koel, waardoor Cabernet Sauvignon lang kan hangen. Rode wijnen van Oak Knoll hebben nog steeds een geweldige tannine en structuur zoals in de hele Napa Valley. Maar vaak met meer delicate kruidige en bloemige aroma’s. Samen met Chardonnay maakt Cabernet Sauvignon ongeveer 60% van de aanplant.
Potentieel uit Coombsville AVA
De nieuwste AVA van Napa Valley, Coombsville, kreeg in 2011 de status van appellatie en is 600ha groot. Dit gebied, in de zuidoostelijke hoek van de Napa Valley, ligt slechts tien minuten buiten het centrum van Napa. De wijngaarden liggen variërend van 30 tot 300m hoogte en bevatten vooral vulkanisch gesteente. Het wijnbouwgebied ligt op een oude ingestorte vulkaan met rivier afzetting. Het weer wordt aanzienlijk gekoeld door de nabijheid van de baai van San Pablo. Hierdoor brengt Coombsville elegante voorbeelden van Cabernet Sauvignon, Syrah, Pinot Noir en Chardonnay voort.
Napa Valley Mountains
De zeven subregio’s in de bergketens Mayacamas en Vaca staan bekend om hun krachtige en gedurfde rode wijnen.
Howell Mountain AVA
Gelegen aan de noordoostelijke kant van het Vaca-gebergte net boven St. Helena, is dit de eerste gevestigde sub-AVA van Napa Valley en één van de meest prestigieuze. Velen roemen de concentratie en kenmerkende “wildheid” van Howell Mountain-wijnen. Dit onderscheidende karakter is het resultaat van het warme, droge klimaat en de rotsachtige, poreuze bodems van de regio. Allemaal dankzij de ligging ver boven de valleibodem. De 600ha aangeplante wijngaarden liggen op 425 tot 760m hoogte. Dit betekent dat alle wijngaarden boven de mist liggen die vele dagen van het jaar de valleibodem bedekt. Samen met de goed doorlatende rode, ijzerrijke bodems en de vulkanische as bodems, zorgt dit voor een krachtige Cabernet Sauvignon.
De bessen van deze druiven zijn klein met een zeer dikke schil. Door het hoge kleurpigment krijg je diep gekleurde wijnen met geconcentreerde aroma’s. Ze bevatten ook veel tannine, hoewel de tannine de neiging hebben zijdezacht te zijn. Smaken variëren van rijpe bramen, kruidige en bloemige tonen, sigarenkistje en intense mineraliteit. Of probeer eens een Malbec, Zinfandel, Petite Sirah of Cabernet Franc.
Diamond Mountain AVA
Op een hoogte van 125 tot 670m vinden we de verbluffende wijnen van Diamond Mountain die voornamelijk zijn gemaakt van Cabernet Sauvignon. De regio werd in 2001 tot AVA benoemd. Gelegen in het warmere noordwestelijke deel van de Napa Valley, werd ze vernoemd naar de scherven van reflecterend vulkanisch glas die in de bodem worden aangetroffen. De regio werd voor het eerst geplant in 1868 door Jacob Schram van Schramsberg Vineyards. De wijnen worden geassocieerd structuur en onmiskenbare intensiteit van bergfruit met een groot rijpingspotentieel.
De temperaturen op Diamond Mountain zijn vergelijkbaar met die van Calistoga voor het behoud van de zuurgraad en rijpe aroma’s. Terwijl de hoogte de UVstraling verhoogt waardoor een diepere kleur en betere tannine structuur krijgen voor het rijpingspotentieel.
Spring Mountain District AVA
Gelegen boven St. Helena aan de oostkant van de Mayacama’s en aansluitend op de grens van Sonoma County in het noorden, dankt de regio zijn naam aan de vele natuurlijke bronnen die het gebied markeren. Spring Mountain District kent een rijke geschiedenis. Men beweert dat de eerste wijngaard van de regio, geplant in 1874, de Drooglegging heeft doorstaan. Simpelweg omdat ze zo afgelegen lag. Tegenwoordig levert het uitdagende bergterroir complexe wijnen op, gemaakt van Bordeaux-variëteiten en andere unieke druiven zoals Riesling, Sémillon, Gewürztraminer en zelfs traditionele Portugese druiven.
De rode wijnen leveren rijke, pure smaken van zwart fruit, samen met een verfijnde aardse mineraliteit, zoals zwarte peper of vers gebrande koffieboon.
Expressief Zinfandel van Chiles Valley District AVA
Chiles Valley, opgericht in 1999 en gelegen in de oostelijke heuvels van Napa Valley, is een van de kleinste AVA’s. Op ongeveer 350m hoogte bereikt de mistige bries die de valleibodem afkoelt dit gebied niet, dus het kan behoorlijk warm worden. De nachten in de vallei zijn echter koel op deze hoogte. Waardoor een dagelijkse variatie ontstaat die de druiven enorm ten goede komt. Interessant is dat vanwege het relatieve isolement van de Chiles-vallei veel van de vroegste wijngaarden gespaard bleven van phylloxera. Als zodanig is de AVA ook de thuisbasis van enkele zeer oude zinfandel-wijnstokken.
Hooggelegen Atlas Peak AVA
Opgericht in de vroege jaren 1990, is deze koele, hooggelegen AVA op de westelijke hellingen van het Vaca-gebergte de meest prominente piek in Napa. Door de hoge ligging blijft het ongeveer 10-15 graden koeler dan de valleibodem. Dit resulteert in heldere, expressieve wijnen met een hogere zuurgraad dan andere appellations in Napa Valley. Atlas Peak is een van de bergbenamingen van Napa Valley die boven de ochtendmistlaag liggen.
Het kleine hoogteverschil maakt het een uitstekende plek voor gedurfde rode wijnsoorten, waaronder Cabernet Sauvignon, Zinfandel en zelfs Sangiovese. De hoogte brengt kleur en textuur doordat de blootstelling aan UV vele malen hoger is. Dit verhoogt de ontwikkeling van polyfenonen wat de kleur en textuur (tannine) verhoogt. Terwijl de rotsachtige bodems de bloemige aroma’s meebrengen en de vulkanische kenmerken juist de unieke minerale en umami tonen levert.
Het unieke aan de wijnen van Atlas Peak is de levering van rijpe donkere fruitsmaken die worden gecontrasteerd door gedurfde tannines en subtiele umami-tonen. De hartige kwaliteit die je proeft in Atlas Peak is vooral prominent aanwezig in de wijngaarden met roodachtige bodems. Telers uit deze appellatie leveren premium fruit aan tientallen wijnmakerijen in Napa en Sonoma.
Mount Veeder AVA op
De appellatie Mount Veeder (op 150 tot 800m hoogte), gevormd uit een oude zeebodem, heeft een van de langste groeiseizoenen en de laagste opbrengsten in de Napa Valley. Het is ook de enige appellatie op een heuvel die grenst aan de koele, aan de baai gelegen Carneros. In 1993 kreeg Mount Veeder haar AVA status. Slechts 400ha staat aangeplant terwijl slechts 5ton opbrengst per hectare is toegestaan. De combinatie van maritieme invloed van de baai van San Pablo, in combinatie met de hoge ligging en het zuidoostelijke aspect, betekent dat het groeiseizoen voor Cabernet Sauvignon bijzonder lang is. Door de ruige omstandigheden dient men handmatig te oogsten. Dit leidt tot diep gekleurde Cabernets met een hoog gehalte aan fijnkorrelige tannine, delicate bramen en zelfs bloemige karakters. Kracht en elegantie in een fles. Daarnaast vinden we ook Chardonnay, Malbec en Sangiovese.
Obscuur Wild Horse Valley AVA
Hoewel Wild Horse Valley als 3e AVA werd opgericht in 1988, blijft ze één van de meest obscure van Napa Valley. Met 1.300ha aan wijnbouwgebied is slechts 40ha aangeplant. Ze strekt zich uit in zowel Napa als Solano county. Vanwege de hoogte (tot 650m hoogte) en de nabijheid van San Pablo Bay is het de koelste AVA van Napa Valley.
In tegenstelling tot de meeste andere AVA’s in Napa Valley, levert de regio druiven aan andere telers, dan voor de productie van eigen wijn. Dankzij het koele en ondiepe vulkanische bodems staat er vooral Pinot Noir, Chardonnay en Syrah aangeplant.
Koeler Napa Valley baai
Een enkele regio, Los Carneros, ligt naast de baai van San Pablo. De verkoelende bries maakt het mogelijk om uitzonderlijke Chardonnay, Pinot Noir en mousserende wijn te verbouwen.
Los Carneros AVA
Los Carneros, opgericht in 1983, is een van de coolste plekken vanwege de nabijheid van koel water in de baai van San Pablo. Deze AVA, die zich uitstrekt over de provincies Napa en Sonoma, is een van de meest bekende appellaties van Napa. Tevens is het één van de weinige regio’s die zich niet richt op Cabernet Sauvignon. Simpelweg omdat het te koel is om goed te rijpen. In plaats daarvan heeft Carneros het perfecte klimaat voor vroegrijpe variëteiten zoals Pinot Noir en Chardonnay. Deze Bourgondische variëteiten voelen zich hier perfect thuis, met enkele wijngaarden op slechts anderhalve kilometer van de baai. De koele middagbries en ochtendmist zorgen ervoor dat het hier zelden boven de 26C komt . Dit maakt de weg vrij voor elegante stijlen van Pinot Noir en Chardonnay, beiden met verfrissende zuren en potentieel om te bewaren.
Pinot Noir en Chardonnay zijn ook het perfecte paar voor het produceren van mousserende wijnen. Als je op zoek bent naar iets dat kan wedijveren met champagne, kijk dan eens naar Los Carneros. Deze wijnen, gemaakt volgens de traditionele methode, hebben een fijne mousse, een aroma van rode en groene appel, lemon curd, bakkruiden en briochetonen met een frisse lange afdronk.
Het beste wijnjaar 2023
Na jaren van rampen is er eindelijk goed nieuws uit het meest bekende Napa Valley. Zelfs zo goed dat de Napa-wijnmakers het hebben over “de vintage van je leven”. Dat is nogal een boude uitspraak.
In 2020 was Napa in de ban van de “Glass Fire” waardoor de lucht in de wijngaarden zich vulde met bijtende rook. In 2021 leverde de historisch droogte een kleine productie van zeer hoge kwaliteit op. Maar de hoeveelheid bleef dus achter. Terwijl 2022 enkele hittegolven bracht die het rijpingsproces versnelden. Hierdoor moesten de telers de druiven vroeger plukken dan normaal. Maar in augustus 2023 liep de rijpheid nog 2 weken achter van het gemiddelde. En het zachte weer hield aan, geen bosbranden, geen hittegolf, geen overdadige regen. Pas in november werden de druiven geplukt, een maand later dan normaal. Deze “verlengde” hangtijd zal bijdragen aan nieuwe aroma’s voor de 2023 wijnen.
Het zal even wachten zijn voordat wij hiervan kunnen genieten, pas over drie jaar zullen de flessen op de markt komen. Maar volgens de wijnmakers is het het wachten waard.