Overvloedig Bourgogne vintage 2023

Onlangs zijn de wijnen van vintage 2023 in de Bourgogne op fles verschenen en wat een overvloedig jaar is dit geweest. En wij zijn natuurlijk nieuwsgierig hoe deze zijn. De verwachtingen waren al gematigd hooggespannen, maar nu de wijn in het glas zit is men echt verrast.

Beaujolais en haar affiniteit met Bourgogne

Natuurlijk moeten we rekening houden met de diversiteit van Bourgogne. Hoewel de regio van noord (net onder Dijon) tot zuid (met Beaujolais) slechts 100km lang is, zijn er grote verschillen met de Côte de Nuits (vooral Pinot Noir), Côte de Beaune (vooral Chardonnay), Maconnais (beiden) en Beaujolais (vooral Gamay).

Groeiseizoen 2023

Het groeiseizoen van 2023 in de Bourgogne kenmerkt zich als het warmste seizoen in de geschiedenis en resulteerde daardoor in een overvloedige vintage. Het startte met een droge winter waardoor het grondwaterpeil laag kwam te staan. Eind maart en begin april brak de vorst uit, maar gelukkig was de schade zeer beperkt.  Dit werd gevolgd door een milde en natte lente. Dit droeg bij aan een snelle groei van de wijnstokken, waardoor een goede snoei belangrijk was. Wanneer er te veel knoppen zijn, komt het fruit te dicht op elkaar te hangen met risico op schimmels en ziektes. De bloei in juni verliep goed, maar mede door enkele stormen en regenval ontstond er oidium (valse meeldauw) in de wijngaarden. Daarom was tijdig spuiten van zwavel een noodzakelijk kwaad.

Vochtige zomer

In juli begon de eerste groene oogst van Pinot Noir. Er hadden zich grote trossen gevormd. Waarna ook de eerste tekenen van botrytis verscheen. Vandaar dat men is gaan ontbladeren voor meer ventilatie in de wijngaard en vermindering van de ziektedruk. Maar wel met voldoende bladbehoud zodat druiven niet kunnen verbranden. Helaas viel er op 11 juli hagel, waardoor met name climats in Meursault en Vosne schade tot wel 40% ondervonden. Hoewel de stenen groot waren, beschadigden ze de wijnstokken zelf niet. Maar helaas de oogst dus wel.

Augustus begon bewolkt en niet bijzonder heet, waardoor de veraison lang duurde. In sommige wijngaarden ging men een tweede keer door de wijngaard om onrijpe bessen te verwijderen. En tussen 15 en 20 augustus was er een hittegolf waardoor de rijping snel ging. En het alcoholgehalte ging ook vlot omhoog. Dit betekent dat kwekers die een gehalte van rond de 12% verwachtten en moesten chaptaliseren, geen moeite hadden om op natuurlijke wijze 13-13,5% te bereiken. Als gevolg hiervan was rijpheid – of het nu gaat om suiker of tannine – dit jaar geen probleem.

Hierna kwam er een storm, vooral in de Côte de Nuits, en de regenbuien versnelden de verspreiding van botrytis. Eind augustus begonnen sommige producenten in de Côte de Beaune zoals gewoonlijk te plukken. Veel wijnmakers in zowel de Côte de Beaune als de Côte de Nuits besloten echter te wachten, en met succes. Op 6 september kwam er weer een hittegolf met temperaturen die stegen tot boven de 40 graden, waardoor volledige fysiologische en fenolische rijpheid mogelijk was. Die plukten vanaf 6 september de hele maand door, en in sommige gevallen tot begin oktober.

Opbrengsten

De druiven waren erg groot waardoor de opbrengst aanzienlijk hoger lagen, tot wel 50% meer mostgewicht. In de 1er Cru locaties van de Côte de Nuits zou de opbrengst op maar liefst 100lt per hectare hebben kunnen liggen, als dat had gemogen (dit is gemaximaliseerd op 46lt per hectare). Daarnaast lag het in de lijn der verwachting dat Chardonnay beter zou presteren dan Pinot Noir simpel omdat Chardonnay beter presteert bij hoge opbrengsten. Maar zoals veel kenners weten, kwantiteit en kwaliteit gaan meestal niet samen, zeker niet bij de wispelturige Pinot Noir. Er zullen keuzes gemaakt moeten worden door de wijnmakers. Groen oogsten voor Pinot Noir was van groot belang om op deze wijze de opbrengsten onder controle te houden.

De Chardonnay druif kan dus beter tegen hogere opbrengsten zonder dat (teveel) aan kwaliteit inboet en blijft constanter. Hier ligt het probleem meer in het behouden van de pH-waarde. Dit kan worden gedaan door goed bladbeheer waarbij de druiven in de schaduw blijven hangen.

Stijl wordt in grote mate bepaald door de rijpheid van de druiven. En dankzij de hogere temperaturen, ging dit opeens heel snel. Suikerniveau ging rap omhoog terwijl de zuurgraad snel daalde. En plukkers hielden zich schuil voor de hittegolf tijdens de heetste oogst in Bourgondië ooit.

De vintage 2023 is bijzonder overvloedig gebleken in de Bourgogne en veel dorpen hebben een aanvraag voor een Volume Complémentaire Individuel (VCI) aangevraagd bij de Confédération des Appellations et des Vignerons de Bourgogne (CAVB). Dit is een goedkeuring voor een hogere opbrengst per hectare dan officieel is toegestaan volgens de AOC regels.

Samenvatting Côte d’Or

Vintage 2023 is redelijk verrassend gebleken in de Bourgogne met aan de ene kant heel overvloedig en de andere kant zeer rijp. De resulterende wijnen zijn sappig, weelderig en zitten boordevol energie en levendigheid.

Côte de Nuits

De Pinot Noirs zijn overvloedig rijp en sappig met een gemiddelde body. En reeds na 1 jaar op vat, zijn ze al goed op dronk. Het is een fruitgedreven wijnjaar, van heldere rode kers en zacht zomerfruit naar gebakken (en soms zelfs licht geschroeid) kers. Sommige Pommards neigen zelfs naar zwart fruit zoals zoete zwarte kers en chocolade, terwijl in Gevrey Chambertin zwarte bes met cassis-achtige zoetheid voorkomt. Het is een doorstoofd wijnjaar waarbij sommige wijnen de zuiverheid missen. Hierdoor bespeur je in de afdronk een jamachtige zoetheid. De betere Pinot Noirs uit de Côte de Beaune zijn sappiger en charmanter met zomerfruit en zachte tannine. Echter sommige climats in Beaune en Volnay vertonen een wijn met mindere body. In de Côte de Beaune waren de wijnen geconcentreerder, de alcohol hoger (met 14% en hoger)en de zuurgraad zachter dan in de Côte de Nuits.

Kortom de Côtes de Nuits levert sappige rijpe wijnen maar mist body. Terwijl Côte de Beaune meer geconcentreerde wijnen levert met hoger alcohol. Het is een toegankelijke wijnjaar vanwege de rijpheid (en ja die soms te rijp is). Of je de wijn kan wegleggen is helaas afhankelijk van de wijnmaker, omdat sommige wijnen niet de juiste concentratie hebben. Houdt er rekening mee dat met name in Gevrey Chambertin, Nuits-St-Georges en Vosne-Romanée de wijn wat verdund kunnen overkomen.

Côte de Beaune

De witte wijn is rijk, soepel, sappig en met een gemiddelde body. In de loop van slechts 10 dagen hebben de wijnen zich ontwikkeld van frisse citrus smaken naar goudkleurig met een tropische pallet. Wanneer de Chardonnay te vroeg is geoogst, valt de wijn tegen. Het alcohol percentage is lager (nu gemiddeld 14.5%), op het pallet vertoont de wijn meer groen fruit en het mondgevoel is minder vol. De wijnen zijn goed uitgebalanceerd, en hebben verrassende spanning in de afdronk. Vaak is er een gevoel van een zoetigheid. Sommige wijnen hadden ook moeite met het voltooien van de vergisting (zodat er restsuiker overbleef). Witte wijn mag niet meer dan 2 gram restsuiker per liter bevatten volgens de AOC regels, maar dit is open voor interpretatie.

Daarnaast is het appelzuur in de druif deels verbrand door de hitte, waardoor er gemiddeld meer wijnsteenzuur in de druiven aanwezig was. En dit heeft een zekere zoetheid. De wijnen zijn niet minder dan 2022, maar missen zuurgraad, diepte en structuur in vergelijking tot jaargang 2022.

Ondanks de goede opbrengst, zal zich dat niet snel vertalen in prijs(verlaging). Want inmiddels is ook al duidelijk dat jaargang 2024 een stuk minder goed is. Denk hierbij aan 10-20% minder opbrengst in de Côte de Beaune en 50-80% in de Côte de Nuits.

Chalon en Macon

We hebben de Côte Chalonnaise en Côte Maconnais even over het hoofd gezien. De wijnen in beide regio’s zijn zeer aangenaam. Geprofiteerd van niet teveel warmte, waardoor de wijnen goed gestructureerd en gebalanceerd zijn en niet zo geconcentreerd zoals in de Côte d’Or.  Het zijn terroir-afhankelijk, en sommige premiers crus zijn een beetje vet en tropisch, terwijl andere – waaronder sommige met een hoger alcoholgehalte en een lagere zuurgraad – veel levendiger zijn. De wijnen zijn al vroeg op dronk maar kan dankzij de zuurgraad ook worden weggelegd. Eigenlijk heeft het groeiseizoen eenzelfde beeld laten zien als in de Côte d’Or, maar hebben de druiven hier net iets meer geprofiteerd.

Charismatische Barolo 2021

De spanningen waren reeds hooggespannen na de oogst. Maar nu de Barolo oogst van 2021 op fles is gearriveerd onthullen proeverijen een wijnjaar met charismatische karakter van rijp fruit en geweldige structuur, zoals ze dat bij Decanter aangeven. Zoals erg aanwezig in de Barolo zijn de verschillen per gemeente groot. Sommigen schitteren, terwijl andere gemeente gemengd ontvangen worden.

Even terug in de tijd

2021 is al weer even geleden. Dus moeten we even terug om te zien hoe het weer zich hield. Een belangrijke factor was de royale sneeuwval. Sneeuw?? zal u denken, wat is daar bijzonder aan? De Langhe kenmerkt zich door haar steile ruige bodems die neerslag niet goed vasthouden. Dit loopt vaak snel weg de valleien in, over de stenige ondergrond. Sneeuw daar en tegen blijft beter liggen en kan de watervoorraden goed aanvullen. Maar verkoelt ook de temperatuur, zodat wijngaarden van ongedierten en hun eieren worden gezuiverd.

Vanaf februari trad de droogte in die tot wel november duurde. In deze periode viel slechts 400mm water (waarvan 100mm in november, na de oogst!). Dit was tot wel 60% onder het 10jarig gemiddelde. Een voorjaarsvorst begin april richtte plaatselijke schade aan. Deze vorst viel vooral op de toppen in plaats van de valleien dankzij de snijdend koude wind. Telers schatten dat de opbrengst met 10% verminderde. Verder bleven de temperaturen koel tijdens de bloei. Waarna groeiseizoen droog en gezond was.

De zomer was heet en droog (warmer dan het 10-jaar gemiddelde), waarbij de winterwaterreserves en koelere temperaturen ‘s nachts de stress hielpen te verminderen. Vanzelfsprekend dragen de grote dagelijkse temperatuurverschillen bij aan de ontwikkeling van de zuurgraad. Hierop volgde een warm en zonnig september, waarna een late oogst in oktober 2021 charismatische maar goed gestructureerde Barolo wijnen opleverde met een groot bewaarpotentieel. Wanneer Nebbiolo een verlengd groeiseizoen meekrijgt, kan de wijn fantastische complexiteit ontwikkelen.

Dankzij het droge klimaat heeft de Nebbiolo dichte tanninestructuren geproduceerd dankzij de dikke schil voor deze druif in combinatie met een lage pH-waarde, dus hoge zuurgraad. Maar ook de levendige kleuren, zuiverheid van de aroma’s en het frissen en levendige fruit in de wijn. Al deze factoren zijn van groot belang voor het bewaarpotentieel van de wijn. Dit in tegenstelling tot voorgaande jaargangen, waar de pH-waarde hoger lag. Dankzij de dikke schil is langere inweking (maceratie) mogelijk, voor nog meer kleur- en aroma extractie.

Hoe heeft zich dit vertaald?

Barolo Regio 3 grote B's uit Italië

Zoals reeds aangegeven, de wijnen zijn zeer evenwichtig en zuiver. Binnen de appellatie zijn wel verschillen te bespeuren. Barolo wijnjaar 2021 voor de traditionele wijnmakers, die gebruik maken van langdurige maceratie en lange rijping in grote tonnen, laten hun charismatische stijl nog beter tot uiting komen. Terwijl de moderne wijnmaker, met zachte extractie en de kleinere barrique rijping, een iets rauwere wijn terug zien, vooral in de jeugd.

Naar verwachting zal flesrijping de wijn alleen maar verbeteren. Aroma’s zullen beter tot hun recht komen, tannine verzachten en de terroir-gedreven nuances zullen zich ontvouwen.

Monforte d’Alba

In het zuidoosten ligt Monforte d’Alba waar met 2021 jaargang opnieuw naar de kroon wordt gestoken met haar prachtig charismatische Barolo. De klassieke eigenschappen van bosbodem en paddenstoelen worden alleen maar versterkt. De wijnen hebben een geweldige aroma, textuur en uitstekend bewaarpotentieel. Met name Castello di Perno doet je wegblazen.

Serralunga d’Alba

Het in het oosten gelegen Serralunga levert opnieuw een consistente jaargang op. Bijna elke wijn is goed, hoewel er bijna 3x meer wordt geproduceerd dan in de omliggende gemeentes. Wat opvalt is dat de wijnen met een kortere schilweking, om meer op elegantie te sturen, minder imponeren.  Terwijl de wijnen die juist langere schilweking en onderdompeling hebben gehad, meer fruit en een sterke chocolade-toon vertonen. Probeer Palladino 2021 die 95 punten van James Suckling heeft ontvangen!

La Morra

In het noordwesten, ten noorden van Barolo, ligt La Morra. Hier vinden we wijnen met minder fruit maar meer nuance. Wijnmakers die meer bijstuurden eindigden met minder complexiteit en onevenwichtige tannine structuur. Wanneer niet teveel werd bijgestuurd, behoudt La Morra haar identiteit van wijnen met stevige tannine en aroma’s van wierook en reductie (herkenbaar door de aroma van witte perzik). Helaas benaderden de wijnen niet het niveau van 2019 en 2020.

Barolo

Wanneer de temperaturen omhoog gaan lijkt de gemeente appellatie Barolo te worstelen. Het fruit is donker en gedroogde kruiden houden de wijnen gesloten.

Conclusie

De Barolo’s van 2021 zijn charismatisch, opvallend expressief. De wijnen tonen de kracht en het verouderingspotentieel van geweldige wijnen. In vergelijking met de koelere 2016 of de evenwichtige 2019 is de 2021 een warmere variant. Leg ze minimaal 2 tot 5 jaar weg voordat je de fles opent voor nog meer schoonheid. Maar beter om ze 10 jaar weg te leggen om de wijn tot volledige uitdrukking te krijgen.

La Morra en Verduno hebben meer geparfumeerde en elegante wijnen en ook dit jaar tonen deze wijnen een mooie bloemige aroma. Terwijl normaal stevige Serralunga d’Alba en Monforte d’Alba cru’s enorme diepte en structuur vertonen. De tannine is strak, maar in een geweldig balans.

Bordeaux 2022

Begin januari was het weer zover, de proeverij van de Bordeaux wijnen op fles met als jaargang 2022. In april 2023 was al aangekondigd dat de wijnen een bijzondere frisheid vertonen, na een zomer met extreme droogte. Maar de vraag is, wanneer ze uit de fles geschonken worden, is dat nog steeds het geval? We hebben het al eerder gehad over wijnweetjes van oogstjaar 2022, maar daarin was Bordeaux nog onderbelicht. En kijken we naar een jaargang vroeger, worstelde Bordeaux met de vele regen en late vorst.

Zoals gezegd was het jaar 2022 een jaar van extremen, nog erger dan voorgaande jaren. Het water tekort ging gepaard met veel hitte. Waterstress is goed, want dan creëren de druiven concentratie en diepgang. Maar door extreme hitte liggen overconcentratie  en hoge alcoholgehaltes op de loer. Echter de producenten waren hier nu beter op voorbereid.

Klimaat impact

De knopvorming van de bloemen begon al vroeg, voordat de vorst intrad op 2-5 april. Dit heeft natuurlijk haar sporen achter gelaten in een aantal wijngaarden. Vooral op de rechteroever ondervond men hier schade van omdat Merlot eenmaal eerder ontspringt. Vervolgens was het tijdens de groei en de bloei erg droog, waardoor de bloei bijna 10 dagen eerder eindigde dan gemiddeld. Het grote voordeel van het geringe vocht was dat er weinig schimmelvorming plaatsvond.

Regen en temperatuur statistieken Bordeaux 2022

Vanaf mei tot en met augustus is het bovengemiddeld heet met wel 3 hittegolven. De véraison start al midden juli, vroeger dan gebruikelijk.

Bron: Jancis Robinson

De zomer is droog, behalve tussen 20 en 30 juni. Er zijn 2 grote hagelstormen waarvan één zich beweegt over Saint Estèphe naar het noordelijke deel van de Médoc. En de andere via de zuidelijke Médoc, ten zuiden van Margaux, richting de rechteroever naar Fronsac en AOC Bordeaux. Hoewel de hagel heftig is, brengt ze slechts lokaal schade toe.

In september zakken de temperaturen weer en blijft het overwegend droog met een laag risico op schimmels. De droogte was zo uitzonderlijk dat voor het eerst, onder specifieke voorwaarden, irrigatie werd toegestaan in Pomerol en Pessac-Léognan.

Kortom 2022 in Bordeaux kenmerkt zich door droogte en warmte. Het groeiseizoen was maar liefst 1.7 graden warmer dan het tienjarig gemiddelde. En er viel maar liefst 40% minder regen dan het tienjarig gemiddelde. Hoewel warm, de diurnal range (dagelijkse temperatuur schommeling) bleef groot, een belangrijke factor voor het behouden van de frisheid van de wijnen. Ook heeft de droogte er aan bij gedragen dat de druiven aanzienlijk kleiner zijn. Maar liefst 15-30% lichter van gewicht en daarmee ook geconcentreerder.

Hoe zijn de wijnen?

Maar hoe zijn de uiteindelijke Bordeaux wijnen van jaargang 2022 eigenlijk? De Paillac wijnen neigen naar een rijke wijn; krachtig, hoger alcohol en aanwezige (maar rijpere) tannine. De regenval in juni heeft een belangrijke rol gespeeld om extreme waterstress te voorkomen. Het heeft geresulteerd in wijnen diep van kleur, zeer geconcentreerde aroma’s maar tevens zacht en verfijnd. Een parel voor iedere wijnkelder.

Majesteuze wijnen Linkeroever Bordeaux

Voor Saint Estèphe was de situatie anders, in juni viel er lokaal veel hagel met de nodige schade. Desondanks zijn de wijnen ongelooflijk goed. Stijlvolle karakter gedreven wijnen met complexiteit die goed kunnen ouderen. En dit beperkt zich niet tot de Grand Cru’s, maar eigenlijk alle wijnen uit Saint Estèphe.

Bij de wijnen van Saint Julien valt de consistente kwaliteit op. Dit is mede veroorzaakt door de regenval in juni en de klei bodems die dit water goed vasthouden. Hierdoor waren er meer waterreserves voor de hete zomer. De wijnen komen relatief zacht over ondanks de aanwezige tannine vanwege het hogere alcohol percentage. En het goede nieuws, ook de niet geklasseerde domeinen hebben hoogwaardige wijnen opgeleverd! Het mooie van de St Julien wijnen is dat ze zowel jong goed op dronk zijn, als dat ze nog vele jaren kunnen liggen.

Ook in Margaux kent één van de mooiste Bordeaux wijnen in 2022. Er ligt een grens halverwege de appellatie waar het noordelijke deel een meer constante wijn heeft opgeleverd, terwijl het zuidelijk deel wat wisselender is door meer droogte. De wijnen leveren op hun best bloemige aroma’s met elegantie, levendigheid, zijdezachte texturen en een heerlijke zuiverheid van fruit in de mond.

En tenslotte Pessac Leognan. De lichte kiezelgronden zijn ideaal om het vele water weg te leiden. Het nadeel is bij langdurige droogte het zo benodigde water ook snel weg is en de warmte blijft reflecteren waardoor druiven eerder(over)rijpen. Dat eerste was natuurlijk het geval in 2022 in deze Bordeaux appellatie. Vooral wijngaarden met jonge stokken hebben het moeilijk gehad. De rode wijnen zijn hierdoor warmer van karakter en minder uitgesproken fruit. Vaak moest er relatief vroeg geplukt worden, wellicht zonder perfecte rijpheid.

Conclusie

Het jaar 2022 is Bordeaux goed gezind geweest. Alle appellaties hebben goed geprofiteerd, maar op château niveau zijn er nog wel wat verschillen. Het zijn vooral de structuur en diepgang die opvallen in de wijnen. Maar, zoals je wel kan verwachten met warme jaren, kunnen sommige wijnen rijp tot overrijp zijn. Het lijkt dat de top vooral in Paillac en Saint Julien te vinden zijn.

Omdat goede wijnen lang mee gaan, zal deze jaargang relatief duur zijn. Maar omdat de verschillen tussen de tweede wijnen van de betere châteaux niet zo heel groot zijn, kan het interessant zijn om juist op de tweede wijnen te focussen!

Crisis op steile hellingen

De steile hellingen van de Moezel wordt gezien als het hart van een eeuwenoude wijncultuur. Maar de regio wordt overschaduwd door een diepe crisis doordat de rendementen teruglopen vanwege deze steile hellingen. Het gebied is erg onderhevig aan arbeidsintensieve omstandigheden en arbeid is niet goedkoop. En dat terwijl prijzen van de wijn niet meestijgen.

Volgens de voorzitter van één van de wijnbouwverenigingen, ontvangen de telers €0.70 per liter bulkwijn, terwijl de productiekosten 2x zo hoog zijn. Dit illustreert precies het probleem. Er is een overaanbod van bulkwijn terwijl aan de andere kant de consumptie daalt. Er gaan geluiden op dat maar liefst tweederde van de wijngaarden deze crisis niet gaat overleven. Simpelweg omdat wijnproductie op deze steile hellingen voor de prijzen die de consument wilt betalen niet rendabel is.

Natuurlijk zien sommige wijnboeren innovatieve kansen om de crisis te verzachten, denk bijvoorbeeld aan beheersubsidie voor het onderhouden van steile hellingen, het gebruik van drones om vast te stellen welke bestrijdingsmiddelen nodig zijn in plaats van dat medewerkers de steile hellingen op moeten gaan om dit vast te stellen. Of robots die grondbewerking of bladbeheer kunnen uitvoeren.

Maar er hangt ook een ander risico boven het hoofd van de regio. Met het verdwijnen van de wijngaarden, zal er ook een impact zijn op haar schoonheid en toerisme. Wanneer ook dit laatste verdwijnt, ontstaat er nog een ander economisch probleem voor de regio.

Vurige Medoc wens komt uit

Wie kent het niet, Medoc AOC uit de Bordeaux. De regio staat bekend om haar krachtige rode wijnen, meestal een blend van Merlot en Cabernet Sauvignon. En soms ook met Cabernet Franc of Carmenère. Maar de Medoc heeft al lang een vurige wens die nu eindelijk uit komt. De INAO (Institut Nationale de l’Origine et de la Qualité) heeft de aanvraag voor een witte appellatie binnen één jaar goedgekeurd. Blijkbaar vond de INAO dat de nood hoog was gelet op de snelheid waarmee deze goedkeuring rond is gekomen. Het initiatief begon on 2018, maar pas in 2023 volgde de officiële aanvraag.  Op 6 februari 2025 werd de appellatie officieel goedgekeurd.

Medoc Blanc AOC

Hoewel historisch gezien witte wijn een lange traditie kent in de Médoc, bleef een eigen appellatie uit en deze wijnen kwamen op de markt als Bordeaux Blanc. Er is op het moment ongeveer 200ha aan wijngaarden toegewijd aan witte wijn, verdeeld over een kleine 90 producenten, waaronder Château Margaux. De Médoc Blanc AOC kent dezelfde grenzen als  Médoc AOC, dus omvat alle 8 sub-appellaties.

Maar wat zijn de criteria om in aanmerking te komen voor Médoc Blanc AOC? De blend is minimaal 85% Sauvignon Blanc, Sauvignon Gris, Sémillon en Muscadelle. Maximaal 15% moet bestaan uit (een blend van) Chardonnay, Alvarinho, Liliorila, Viognier, Floréal Sauvignac en Souvignier Gris. Maar liefst 30% van de wijn moet rijpen op hout. En daarnaast, om de typiciteit van de Médoc te waarborgen, moet de rijping minimaal tot 31 maart van het jaar na de oogst plaatsvinden.

Nieuwe cru Côtes du Rhône

Laudun in zuidelijke Rhone

Niet alleen de Bordeaux is in beweging. Ook in de Côtes du Rhône is eind vorig jaar een nieuwe appellatie gelanceerd. Laudun AOC is de 18e cru binnen de Côtes du Rhône Village. Nadat de regio jarenlang gebotteld werd onder Côtes du Rhône Village Laudun, mag het nu dus Laudun AOC heten. Het omvat de wijngaarden binnen de dorpsgrenzen Saint Victor la Coste, Tresques en Laudun en ligt op de beide oevers van de rivier de Rhône.

Onder de appellatie regels is gesteld dat zowel rode als witte wijn zijn toegestaan, maar geen rosé wijn. Deze laatste worden nog steeds gebotteld onder Côtes du Rhône Village Laudun. Net als in andere cru’s zijn Syrah en Grenache de belangrijkste druiven. Deze moeten minstens 60% van de blend zijn, waarbij Grenache minimaal 30% moet zijn. Maar ook Mourvèdre, Carignan, Cinsault, Counoise en Vaccarèse zijn toegestaan om structuur en complexiteit toe te voegen. De rode wijnen hebben een dieprode kleurspiegel en hebben aroma’s van steenvruchten en kruiden. Ze bezitten zijdeachtige tannines en gaan goed samen met vlees, gevleugeld wild en kaas. De wijnen worden ook jong geapprecieerd, maar kan best 3 tot 4 jaar bewaard worden.

Voor witte wijn zijn het Grenache Blanc, Clairette, Roussanne, Viognier en Bourboulenc. De witte wijnen zijn licht goudkleurig en in de neus kan je een zweem van kreupelhout terugvinden. Ze kenmerken een rijke en fruitige afdronk. Ze moeten jong gedronken worden.

De appellatie omvat een klein 600ha en kennen ongeveer 90 wijnboeren. De eerste wijnen zullen begin 2025 op de markt verschijnen.

Gezellige avond met een verrassende twist

We hebben weer een leuke gezellige avond gehad met veel verhalen, ervaringen en ideeën maar ook met een verrassende twist. Zo is het idee ontstaan om de beste supermarkt wijn te zoeken en hebben we een bijzondere wijn uit Indonesië mogen proberen!

Bouvret Champagne Tradition Brut

Vanzelfsprekend beginnen we met onze eigen champagne. Champagne, dankzij de hoge zuurgraad, is ideaal om de smaak in je mond te neutraliseren. Hierdoor kan je beter het reuk- en smaakprofiel beschrijven wanneer je wijn aan het proeven bent.

Bouvret is een klein wijnhuis gelegen in de Bar sur Seine, in het zuiden van de Champagne, bijna tegen de Côte d’Or aan. Het is een echte onafhankelijk en autonoom wijnhuis. Dat wilt zeggen dat ze alleen hun eigen druiven gebruiken en niet, zoals zovelen in Champagne, druiven inkopen bij andere huizen. Daarnaast wordt hier duurzaam landbouw uitgeoefend, dus zonder chemische bestrijdingsmiddelen. De champagne is een blend van 90% Pinot Noir en slechts 10% Chardonnay. En met een dosage van9 gram suiker per liter, valt deze binnen de brut categorie.

De wijn heeft een heel fijne mousse en heeft een fijne lichtgele kleur met groene schittering. De subtiele geur van citrusfruit, perzik, nectarine en brioche komt je tegemoet. De aanzet in de mond is verfrissend en lang met een licht bittere afdronk. Ook hier rollen aroma’s van citroen, perzik en geroosterd brood, brioche over elkaar.

Deze wijn is altijd een feestje en zeer toegankelijk voor iedereen. Bij ons verkrijgbaar voor slechts €21.95 – een zeer scherpe prijs voor goede Champagne.

Serra da Estrela Albariño

In de trend van de vorige proeverij, zijn we nog even in Spanje gebleven. Alvarinho is een druivenras die veel in Rias Baixas, Galicië staat aangeplant. Rias Baixas ligt tegen de Atlantische Oceaan, net boven Portugal en geniet van een mild klimaat. Het wijnhuis Adegas Valminor bevindt zich in de Salnés-vallei, nabij de stad Meis, het hart van de regio. De wijngaarden gelegen in de Valle O Rosal zijn gemiddeld 20 tot 80 jaar oud. De druiven worden met de hand geplukt en vergisten op RVS tanks om zo hun natuurlijke fruitsmaken te behouden.

De strogele wijn heeft een aangename geur van citrus, perzik en bloesem. Bij een eerste slok bespeur je ook de ziltigheid die de Atlantische Oceaan met zich meebrengt. Een prettig balans tussen de hoge zuurgraad, alcohol en prettige body. En een afdronk waarbij de frisheid goed lang aanhoudt.

De wijn werd vergezeld met in knoflook en rode peper gebakken gamba’s en zalm met monchou-rode pesto op een toastje. Een heerlijke combinatie die de wijn goed deed uitkomen!

Bent u ook nieuwsgierig geworden naar deze wijn? Deze is bij ons verkrijgbaar voor slechts €12.95.

Secateurs Chenin Blanc

Deze wijn van de typische Zuid Afrikaanse vlaggenschip Chenin Blanc komt uit handen van Adi Badenhorst en zijn AA Badenhorst Family Estate. Hij is opgegroeid tussen de wijnstokken en ontdekte Swartland als een regio met veel toekomstpotentieel. Swartland ligt ongeveer 100km boven Kaapstad en net iets verder landinwaarts, zodat de oceaan net iets minder vat heeft. Het kenmerkt het hete en droge klimaat. Hij verbouwt ook op een biologische wijze op een traditionele wijze. De Chenin Blanc is afkomstig van de Kalmoesfontein wijngaard, die op de noordelijke helling van de Paardenberg Mountain ligt. Dit is de koele helling waarbij de druiven als bushvine aangeplant staan. Dit zijn laag bij de grond gesnoeide struiken zodat ze minder vatbaar zijn voor wind. Daarnaast betreft het stokken die reeds in 1960 en 1970 zijn aangeplant. Dus exceptioneel oude wijnstokken die zeer geconcentreerde druiven opleveren.

De druiven als volledige tros geperst om daarna op haar grove lie gedurende 7 maanden te rijpen. Dit resulteert in een mooie goudgele wijn met in de neus appel banaan, cantaloupe meloen en abrikoos. Echter na een eerste slok word je verrast door een frisse appel, hooi, honing en oranjebloesem. De body is vol met dank aan de lie rijping. De afdronk is heerlijk lang nagenieten.

Heerlijk geserveerd met een kaasplankje.

Gallinas & Focas

Voor rood gaan we weer even terug naar Spanje. Wel te verstaan een regio mensen vooral kennen als vakantiegebied: Mallorca. Ook op dit eiland vinden we wijngaarden en vooral van het inheemse druivenras Manto Negro.

Het wijnhuis Gallinas & Focas is een bijzonder wijnhuis, het is een solidariteitsproject tussen het wijnhuis en een organisatie voor mensen met een verstandelijke beperking. Ze zijn betrokken vanaf de wijngaard tot aan het ontwerpen van het etiket en dat maakt de wijn nog veel bijzonderder.

Deze wijn is een blend van 90% Manto Negro en 10% Syrah afkomstig van biologische wijngaarden. Ze rijpt 18 maanden op eikenhout en 6 maanden op de fles.

De wijn is verrassend licht granaatrood van kleur. Aardbeien, frambozen en bosbessen wisselen af met bramen en kersen. De wijn heeft een prettige body, die niet al te vool is. In de gemiddelde afdronk kan je genieten van hints van karamel en cacao.

Het is dat de wijn zo een bijzonder verhaal heeft, maar ook gelet op de stevige prijs, waren de verwachtingen hoger gespannen.

Kaiken Ultra Malbec

Het Argentijnse huis Kaiken bevindt zich in Mendoza en meer specifiek Uco Valley. Dit is de thuisbasis van de beste wijnmakers in het land. Kaiken, de Argentijnse tak van de Chileense Montes, heeft hun Malbec wijngaarden liggen op 1.200 tot 1.600m hoogte in de Andes. Door de grote hoogte profiteren de druiven van grote temperatuurverschillen wat ideaal is voor het behouden van de zuurgraad.

De wijn is diep paars van kleur met een intense neus van zwarte bessen, pruimen en specerijen. De tannine is fluweelzacht en goed geïntegreerd in de wijn. De afdronk is er één om lang van te genieten.

Kortom een heel goede wijn en dat voor €18.45, u kan hier bestellen.

Pino de Bali

En toen kwam een verrassende wijn die avond, een echte twist op deze gezellige proeverij. Wist u dat ook in Indonesië wijn wordt gemaakt? Één van de belangrijkste wijnhuizen is Hatten Wines, gelegen op Bali. Dit huis is in eigendom van de Budarsa familie die in 1960 begonnen met de productie van brem, een rijstwijn verwant aan arrack, wat zeer bekend is in Indonesië.

De Pino de Bali is een blend van 60% Muscat St Vallier en 40% Alphonse Lavallee. Deze laatste druivenvariëteit staat slechts beperkt aangeplant in de wereld en juist de wijn van Hatten wordt geroemd.

Hatten maakt een wijn, geïnspireerd op de Pineau de Charentes uit Frankrijk, die voor de fermentatie versterkt wordt. Daarnaast rijpt de wijn 5 jaar op Frans eiken vaten waarbij gebruik wordt gemaakt van het Solera-systeem, dat ook bekend staat om sherry-wijnen.

De Pino de Bali, een eer betoon aan de Franse Pineau, is een weelderige wijn met een rosé kleur. Zeer mooi balans maar wel degelijk complex. In de neus komt het gedroogde fruit, krenten, honing en vanille direct naar boven. Eigenlijk krijg je meteen een idee van tawny port-wijn naar boven. De volle body en lage alcohol (slechts 8%) met een prettige zuurgraad leveren een wijn op met aroma’s van abrikoos, honing, vanille, walnoot en kruidnagel.

Dit was een geweldige afsluiter van een zeer gezellige en leerzame avond!

Bijzondere Spaanse regio’s

Tijdens één van onze proeverijen, wilden we de wijnen centreren rondom een aantal minder bekende Spaanse regio’s die bijzondere wijnen voortbrengen. Graag willen we u meenemen in een zeer gezellige avond.

Bouvret champagne

Natuurlijk begonnen we met onze eigen champagne van Bouvret. Dankzij de hogere zuurgraad van champagne wijnen, neutraliseert de smaakpapillen in onze mond na al het eten en drinken gedurende de dag.  Hierdoor kunnen we de wijnen beter proeven.

Onze champagne is goed ontvangen door de gasten, naast dat het een lekkere frisse sprankelende wijn is, is ze heel toegankelijk. De zachte mousse, prettige zuurgraad, aroma’s van citroen, perzik en gedragen door een zachte brioche ondertoon, zorgt ervoor dat de wijn een allemansvriend is. En dat voor een zachte prijs van slechts €21.95.

Ola del Melillero

Deze wijn is afkomstig van Bodegas Victoria Ordonez in Malaga. Haar roots liggen in wijn, echter zelf besloot ze pas in 2004 haar eerste stappen te zetten in deze wonderbaarlijke wereld. En in 2007 ging ze volledig om. In 2015 besloot ze om de inheemse Pedro Ximenez-druif te omarmen en deze op een ecologische en duurzame wijze te produceren.

Bijzondere Spaanse regio's Malaga

Voor deze wijn zijn de druiven afkomstig van 7 verschillende kleine percelen van 30 tot 100 jaar oude stokken. De wijngaarden liggen op de Montes de Malaga met een leistenen bedekte bodem. Oogst vindt met de hand plaats vanwege de steile helling en vervoert per muilezel in 10kg zware dozen. Ongeveer 40% van de druiven vergist op frans eiken vaten en het restant in RVS bij gecontroleerde temperaturen. Vervolgens rijpt de wijn op haar droesem gedurende 10 maanden.

De wijn heeft even tijd nodig om in contact met zuurstof te komen. Want bij het inschenken had de wijn iets van een vervelende lijmlucht. Echter na het contact met zuurstof werden we verrast met  een heldere, strogele wijn en een fijne neus van witte bloesem, grassig en natte steen. De wijn heeft een prettige body waarbij alcohol (toch wel 13%) goed in balans was met de verfrissende hoge zuren. Ook hier waren aroma’s geconcentreerd rondom witte bloesem, maar ook een vleugje vanille. Kortom een heerlijke wijn met een prettige lange afdronk en toch iets wat complexe aroma’s.

Aizpurua

De volgende wijn is afkomstig uit noordwest Spanje en is gelegen aan de baai van Biskaje ofwel het Baskenland ookwel Euskadi genaamd. De DO Getariako Txakoli mag één van de kleinste appellaties van Spanje zijn maar is qua volume niet de kleinste als het gaat om Txakoli-wijnen.

Txakoli? Nog nooit van gehoord… dat was de eerste reactie van de groep. En niet verbazingwekkend dat men nog niet van deze bijzondere Spaanse regio gehoord heeft. Eigenlijk wel jammer want Txakoli zijn echt heel mooie wijnen van de druif Onderrabi Zuri. Over het algemeen een heldere wijn met een hoge zuurgraad en een licht zoutgehalte vanwege de nabij gelegen Atlantische Oceaan. Het is een perfecte wijn voor zeevruchten vleeswaren en harde kazen.

Deze wijn is afkomstig van Bodega Aizpurua, gelegen ten zuiden van de stad Getaria. De wijn wordt bereid door de 4e generatie en de geschiedenis van Aizpurua gaat terug naar 1834.

Aizpuru

Deze wijn is licht geelgroen van kleur en heeft een heel fijne mousse. De verfijnde geur van groene appel (Granny Smith) en druiven worden vergezeld door een zweem van limoen. De wijn is droog in het begin, maar eindigt met een intense aromatische afdronk met naast de fruitsmaken ook een ziltige ondertoon. De wijn heeft een hoge zuurgraad met laag alcohol (van 11%) en een lekker mondgevoel.  Een echte aanrader om deze regio verder te gaan ontdekken!

Pasion de Bobal

En de laatste wijn van de avond is afkomstig uit de Valencia regio – DO Utiel Requena. Geproduceerd door Bodegas Sierra Norte, die zich richt op veganistische en biologische wijnen. Het huis richt zich vooral op inheemse huizen, zoals Bobal, Monastrell en Maccabeo. Ze beheren 420ha verdeeld over zeven wijngaarden. De geschiedenis van deze bodega gaat terug naar 1914 toen het eerste perceel nabij de stad Camporroles  werd aangeplant met Bobal.

Deze inheemse druif staat al ruim 60 jaar aangeplant op een 920m hoge wijngaard nabij Camporroles. De bodem is rijk aan kalksteen en is goed waterdoorlatend. Doordat hier ecologisch gewerkt wordt, heb je optimale terroirexpressie in de wijn. Eenmaal in de wijnmakerij begint de koude inweking, gevolgd door een korte alcoholische vergisting bij lage temperaturen. Daarna vindt MLF plaats in 100% nieuw Frans eikenvaten, waar ze ook 6 maanden in rijpt.

Pasion de Bobal

Dit resulteert in een diep paars gekleurde wijn met een lichte paarse rand. In de neus heb je prettige geur van aardbeien, bramen en zwarte bessen met een zweem van kruiden en zoethout. Een zeer sappige fruitige wijn is gedragen door een prettige vanille ondertoon waarbij de tannine nog licht aanwezig zijn. De lange afdronk kent tevens tonen van koffie en chocolade naar boven. Kortom een geweldige smakelijke rode wijn die ideaal samen gaat met rood vlees of eend. Maar ook niet misstaat bij stevige kaas of pasta met saus.

Kortom

Ondanks dat we maar 4 wijnen hadden, heeft ons groepje het bijzonder gezellig gehad. Voor we het wisten zaten we bijna 5 uur te proeven van wijnen uit bijzondere Spaanse regio’s en goede gesprekken te voeren! En uiteindelijk draait het daar om bij wijn. Gezellige avonden waarbij de tijd voorbij vliegt voor je het weet.

Tot de volgende keer zou ik zeggen!

One Grape & Wine plan: weg naar 2050

In Australië zijn ze kritisch aan het kijken hoe de wijnbouwindustrie vorm gegeven moet worden om toekomstbestendig en winstgevend te zijn. In 2020 creëerde de sector een visie naar een winstgevende, productieve en duurzame toekomst in 2050. Maar door voortdurende uitdagingen zijn deze doelstellingen lastig haalbaar tenzij de sector haar koers wijzigt. Vandaar het sectorplan One Grape & Wine Plan om met hernieuwde ideeën de weg naar de Visie 2050 te bewerkstelligen.

Een belangrijke stap is dat de belangenorganisaties Australian Grape & Wine en Wine Australia de handen ineen hebben geslagen met de regionale en staatsverenigingen om een breed gedragen strategie te ontwikkelen.

One Grape & Wine plan: weg naar 2050

Sector uitdagingen

Maar wat zijn dan deze uitdagingen waar de Australische wijnsector voor staat?

Allereerst blijft de winstgevendheid achter vanwege de significante investeringen waar de industrie steeds opnieuw voor staat. Denk hierbij aan de invloed van klimaatverandering. Maar ook de continue aanwezige overproductie drukt prijzen. Terwijl aan de andere kant andere landen steeds vaker import heffingen opleggen, waardoor de vraag afneemt. Vooral de Chinese heffingen hebben een dramatische impact gehad op Australische wijn. En tenslotte ook de problematiek in wereldwijde supply chain management. Containers die op 1 plaats nodig zijn, maar op een andere plaats liggen.

Wijzigingen in consumenten voorkeuren en, nog belangrijker, perceptie. Onder invloed van gezondheidsdiensten en overheidsbeleid ligt alcohol onder vuur. En de negatieve gevolgen van overmatig gebruik wordt enorm belicht. Daarnaast heeft Covid-19 ook een grote verandering in consumentengedrag bewerkstelligd.

De duurzame toekomst speelt een grote rol. Natuurlijk is intensieve landbouw waarbij d focus ligt op hoge opbrengsten niet goed en put de aarde uit.

Gezamenlijk actie nodig

De bedoeling van het One Grape & Wine Sector Plan is om de weg naar de ambities binnen Vision 2050 te opnieuw te definiëren. Het verwoordt de prioriteiten van de sector en schetst duidelijke acties die door alle delen van de sector moeten worden ondernomen om individueel, zakelijk en sectoraal succes te behalen.

Succes is natuurlijk niet gegarandeerd, maar meer dan ooit is dit afhankelijk van inzet en actie van iedereen. Inclusief het omarmen van innovatie en nieuw perspectief om een nieuwe weg in te slaan voor de sector.

Obstakels waar men rekening mee moet houden zijn heffingen, zoals Trump dit doet, importbeperkingen uit China, maar ook de grilligheid van consumenten. Vooral Australische wijnen staan bekend om hun krachtige volle rode wijnen. Maar tegenwoordig neigen consumenten juist naar meer lichtere wijnen vanuit een gezondheidsperspectief.

Doel van het plan

Het One Grape & Wine Sector Plan richt zich op de belangrijkste prioriteiten die de sector heeft geïdentificeerd om de weg naar Visie 2050 te realiseren. Dit omvat:

  • het in evenwicht brengen van vraag en aanbod
  • richt investeringen op gebieden om de grootste impact te hebben, en moedig de toepassing van innovatieve praktijken aan om de kwaliteit, efficiëntie en winstgevendheid te verbeteren
  • uitbreiden van de kwaliteit, waarde, imago en internationale beschikbaarheid van Australische wijn
  • verbeter de beschikbaarheid van Australische wijn op de lokale markt en stem het product af op de vraag van de consument.
  • maak gebruik van de brede ervaring, expertise en perspectieven binnen de sector om beslissingen te versterken en het succes van de sector te vergroten.
  • bevorder duurzame praktijken om de winstgevendheid van bedrijven te verbeteren en de ecologische en economische levensvatbaarheid op lange termijn te waarborgen.
  • Evalueer de financiering van de sector om deze te waarborgen in de toekomstige jaren
  • Zoek proactief het gesprek met de overheid en gemeenschappen om negatieve vooroordelen tegen te gaan.

Wat zijn de integrale acties?

Wanneer gekeken wordt naar het product wijn, denk dan bijvoorbeeld aan het overdenken van producten en verpakkingen. Hoe kan men dit lichter en duurzamer maken, zonder dat kwaliteit van de wijn inboet. Maar ook de vraag en aanbod naar een meer evenwicht brengen en kijken naar product innovatie.

Natuurlijk is Australische wijn niet alleen voor Australië weg gelegd. Daar speelt een grote rol voor belangenorganisaties om Australische wijn meer op de internationale kaart te zetten. Daarbij helpt wanneer wijnbedrijven natuurlijk hun product portefeuille differentiëren en een verhaal kunnen neerzetten. Een persoonlijk verhaal werkt altijd om je te onderscheiden van andere aanbieders!

Qua duurzaamheid draait het om emissie uitstoot verminderen, maar ook zeker het benadrukken en diversifiëren als wijn producent dat op een ecologische wijze wordt gewerkt bijvoorbeeld.

En, niet onbelangrijk, de sector is ernstig afhankelijk van seizoenarbeiders. En het is steeds lastiger om aan (goede) mensen te komen. Hoe kan de industrie zorg dragen dat er ook in de toekomst voldoende mensen bereid zijn om het (vaak toch zware werk) in de mooie wijnindustrie te blijven doen?  Denk hierbij training, carrière planning en dergelijke.

Conclusie

Australië neemt de aanpak zeer serieus. Een duidelijke visie waar ze naartoe willen werken, pakken ze aan door de hele keten erin te betrekken. De kracht van het plan ligt in het vermogen om de last te delen om de kansen te optimaliseren. Maar actie is noodzakelijk, samenwerking en gedeelde verantwoordelijkheid, om te leren van het verleden, om de uitdagingen van vandaag aan te gaan, om de koers uit te zetten voor succes in de sector.

Alarm voor Amerikaanse wijn

Onlangs hebben we geschreven over de worstelingen die onze Europese wijnindustrie meemaakt. Maar het is niet alleen in de “Oude Wereld” waar het kommer en kwel is. Ook in Amerika waar ze de afgelopen decennia record na record braken, zien ze een sterke neergang. De wijnverkoop is in 2023 met 6% gedaald, na jaren van een meer gematigde daling. Daarom heeft de Amerikaanse wijn sector alarm geslagen. Er is schijnbaar een meer structureel probleem dat onderzocht moet worden.

Alarm voor Amerikaanse wijn

Hoewel wijn nog steeds een prominente plaats inneemt in de Amerikaanse alcoholsector, is de daling meer uitgesproken dan in andere segmenten.

Overproductie

Het zal je wellicht niet verbazen, maar ook in de VS is er sprake van een structurele overproductie. En dat vooral voor de bulkwijnen. En in combinatie met een lagere vraag, is dit probleem exponentieel groter geworden door overgebleven voorraad van eerdere jaargangen, stijgende kosten voor opslag en voorzichtigere afnemers.

Post-Covid effect

Zoals veel industrieën heeft ook de wijnsector enorm geprofiteerd van een tijdelijke opleving gedurende Covid-19 pandemie. Lockdowns en thuisbezorging gaf een boost omdat consumenten de luxe thuis zochten. Echter deze piek was maar van korte duur. Toen de beperkingen van ons leven eraf gingen, viel de verkopen fors naar beneden, nog verder dan het niveau van voor de pandemie.

Generatie verschillen en levensstijl

Zoals al een paar keer eerder aangestipt, zien we een sterke verschuiving in consumentengedrag. Millennials en Gen Z hebben een heel andere kijk op gezondheid dan de babyboomers en generaties erna. Daar waar de laatste groepen wijn omarmen als een cultureel goed, is deze jonge generatie zich juist bewust van de gevaren van (overmatig) alcohol, suiker en de impact op de gezondheid. Zij kiezen een heel andere levensstijl.

Mede ook dankzij overheidscampagnes is de bewustwording van de schadelijke kant van alcohol sterk belicht. Hierdoor beschouwt een grote groep Amerikanen alcohol als ongezond. En dat terwijl alcoholvrije wijn niet dezelfde slag heeft geslagen als alcoholvrij bier. Deze is omarmd door de consument terwijl bij wijn toch de body en dus mondgevoel afbreuk doet. Hooguit de alcoholvrije mousserende wijn heeft nog een plaatsje verdiend.

Maar er is ook een andere opvallende trend die bovenstaande ook in een ander daglicht stellen. Consumenten kiezen vaker voor gemende, kant-en-klare dranken. Denk aan rosé lemonde of Tinto de Verano. Mensen zijn meer op zoek naar gebruiksgemak. Deze dranken zijn handiger, draagbaarder en gemakkelijker te consumeren. Vandaar dat deze sector nog steeds een groei laat zien en mateloos populair is onder jongeren.

Wat hebben cannabis en wijn met elkaar gemeen?

Een aspect die je mogelijk niet meteen ziet aankomen. Maar doordat cannabis meer wordt toegestaan in Amerika, zijn we dat de dominantie van wijn in sociale omgeving vermindert. Naarmate cannabis meer geïntegreerd raakt in sociale en recreatieve activiteiten, concurreert het met alcohol, inclusief wijn, om de aandacht van de consument.

Amerikaanse prijsstijging

Een laatste factor die genoemd kan worden is de prijsstijging. Sinds het begin van de 21e eeuw is de gemiddelde liter prijs van $10 naar $14 gestegen. Tuurlijk is bulkproductie nog steeds goed betaalbaar, maar consumenten zijn ook daarin kritischer geworden. Terwijl de productiekosten zijn gestegen en inflatie natuurlijk ook een rol heeft gespeeld.

Alarm voor toekomst van Amerikaanse wijn

Hoe nu verder? De industrie zal zichzelf staande moeten houden. De kans dat de (federale) overheid zijn beurs zal trekken, zoals in Europa, zal niet heel groot zijn. Grote aanpassingen zijn nodig om slagvaardiger en interessanter qua prijs te zijn.

Kansen

Maar er is ook goed nieuws. Juist de millennials lijken nu ook interesse te tonen in mousserende wijn, lichte, frisse witte wijn en biologische wijnen. Dit zien we ook in de Europese wijngebieden gebeuren. Maar vraagt wel een omschakeling van de door rode wijn gedomineerde Amerikaanse markt. Ook zijn er kansen door gebruik te maken van meer transparante etikettering. Door gebruik te maken van termen als “no/low sugar”, “organisch” of “vegan-friendly” zal dit het jongere publiek zeker aanspreken. In Amerikaanse appellaties is dit makkelijker mogelijk omdat etikettering niet aan wetgeving of beperking onderhevig is. Dit in tegenstelling tot veel Europese tegenhangers.

Trumpism

Maar er is natuurlijk een ander interessant aspect. Nu Trump terug aan de macht is, en massa deportaties van (illegale) immigranten heeft aangekondigd, zal dit een zware wissel trekken op de wijn industrie. De alarm bellen gaan rinkelen voor Amerikaanse wijn omdat ze erg afhankelijk is seizoensarbeiders. In Californië zijn er jaarlijks maar liefst 30.000 seizoensarbeiders voornamelijk afkomstig uit Midden Amerika.

Natuurlijk is mechanisatie een oplossing. Maar ook hier geldt, plukmachines bestaan al vele jaren, echter hebben nog zich nog niet bewezen voor premium kwaliteit. En dat terwijl geautomatiseerde snoeimachines onbetaalbaar zijn en zijn alleen geschikt voor de grootschalige bulk wijngaarden.

Terwijl aan de andere kant alle accijns dreigingen op buitenlandse wijn (zoals 25% op Europese wijn) juist de Amerikaanse wijn goedkoper zouden maken. Maar deze accijnsheffing gaat verder dan alleen Europese wijn. Het betreft een heffing op alle geïmporteerde goederen. Dus ook bijvoorbeeld de populaire Chinese wijnflessen (tegen een accijns van 60%!).

Tot slot

Aan de andere kant denken (of is het hopen?) dat de kans klein is dat het water aan de lippen van de wijnindustrie staat. Want wijn maakt al 8.000 jaar deel uit van de menselijke cultuur.

Vroege start Oostenrijkse oogst 2024

Het oogst jaar 2024 begon met een vliegende start met een zeer vroege start datum voor Oostenrijkse begrippen. Maar helaas is de verwachting niet hoog gespannen. Volgens de voorzitter van de Oostenrijkse wijnbouwersvereniging zal de naar verwachting 2 miljoen hl onder het 5-jaarsgemiddelde liggen van 2.4 miljoen hl.

Vroege Oostenrijkse oogst

De reden voor deze zeer vroege start van de Oostenrijkse oogst in 2024 gaat terug naar de winter 2023-2024. Vanaf januari was de temperatuur te warm voor de tijd van het jaar. Doordat de temperaturen in het voorjaar eerder zomers te noemen waren, liepen de wijnstokken vroeg uit, reeds in april. De knopvorming vond 3 weken eerder plaats dan normaal. Terwijl er voldoende neerslag viel. Vroege ontluiking komt met een probleem met late vorst. En in de tweede helft van april trad de vorst in in diverse delen van Oostenrijk. Vooral de regio’s Thermenregio, Kamptal en Wachau waren waar getroffen, naast de jonge wijngaarden die lager gelegen zijn.

Waarna de zomer hete periodes heeft gekend om de rijping goed op gang te brengen. Daarnaast speelde droogte ook een rol. Klimaatverandering begint ook in Oostenrijk een rol te spelen. En irrigatie zal een gewoonte gaan worden. Ook de hitte tijdens de pluk speelt een rol. Het vermindert de zuurgraad, dus ook hier zal geanticipeerd in moeten worden. In warme streken zoals Italië en Zuid Afrika is dat gewoon en plukt men zeer vroeg in de ochtend.

In Burgenland begon de hoofdoogst eind augustus, in Niederösterreich, Steiermark en Wenen in de eerste week van september.

Verminderde oogst

Ondanks de vroegere oogst, hebben de wijnboeren niet kunnen profiteren van een groter volume. In veel wijngaarden waren trossen minder goed gevormd. Maar ook de late vorst, hagel en coulure tijdens de bloei hebben het volume verminderd. Hierdoor is de opbrengst naar verwachting 15% lager dan vorig jaar.

Maar er zal geen tekort zijn, dankzij de reserve wijnen bij de wijnhuizen.

Maar waarom is een vroege oogst noodzakelijk?

Dan kan je jezelf afvragen, waarom is zo een vroege start van de Oostenrijkse oogst noodzakelijk? Doordat de rijping vroeger begon vanwege de weersomstandigheden, is ook een vroege start van de oogst nodig om de harmonie te bewaren tussen de suiker- en zuurverhouding.

Natuurramp in Niederösterreich

En dan tot slot ook nog hevige regenval net voor de pluk begon. Vooral Waldviertel, Kamptal en de regio’s aan de Donau kampten met snel stijgend water in de (zij) rivieren van de Donau. Gelukkig waren de grootste overstromingen Wachau bespaard gebleven door tijdige waarschuwingen.

Hoewel overtollig water het risico op gebarsten vruchten vergroot (doordat de druif teveel water opneemt) en dus infectie risico vergroot, is dankzij goede afwatering of goede wateropname in de bodems dit tot een minimum beperkt.

Opvallende trend verschuiving

Om ook even een ander onderwerp aan te stippen. Naar aanleiding van een onderzoek in opdracht van Schlumberger onder 1.000 Oostenrijkers van 18 jaar en ouder is een opvallende trend verschuiving waar te nemen. Echter deze is niet geheel verrassend, gezien de focus op gezondheid. Er is namelijk een groeiende belangstelling voor rosé en niet-alcoholische wijnen. Daarnaast heeft men in Oostenrijk een voorkeur voor mousserende wijnen.  Het is niet meer alleen voor bijzondere dagen. Ongeveer 25% van de Oostenrijkers geniet van mousserende wijnen zonder specifieke reden. Vooral jongeren lopen voorop in deze verschuiving.

Hier is al rekening mee gehouden door kwaliteitsregels op te zetten, zoals beschreven in dit artikel.

Conclusie

Vooral de rode wijn heeft geprofiteerd van deze omstandigheden. Als gevolg van kleine geconcentreerde bessen, zullen de wijnen naar verwachting diep van kleur en rijpe, sappige wijnen opleveren.

Daarnaast profiteert mousserende wijn van de trend verschuiving. Doordat mousserend vaak een lager alcohol percentage geniet, sluit het meer aan bij wat de consument wilt vandaag de dag. En een vroegere start in 2024 van de Oostenrijkse oogst draagt daar natuurlijk ook aan bij!

De uitdagingen van Cava

Met nieuwjaar om de hoek is de interesse in mousserende wijn natuurlijk groter. Hoewel ik van mening ben dat Champagne of Cava (of enig andere mousserende wijn) natuurlijk niet uitsluitend voor Nieuwjaar is. We zouden elke dag moeten vieren en mousserende wijn geeft daar een speciaal tintje aan. Maar ondanks de hogere interesse aan het eind van het jaar, rommelt het in DO Cava en zijn er velerlei uitdagingen.

Wat is Cava

Plat gezegd is Cava de Spaanse tegenhanger van de Franse Champagne. Het is op dezelfde wijze geproduceerd, maar met andere druivenrassen. Wanneer je een mousserende wijn onder de €20 drinkt, is de kans groot dat het Cava of Prosecco (de Italiaanse mousserende wijn) is. Een Cava is over het algemeen genomen fris, vol met citrusfruit en hartig, maar elke druivensoort voegt haar eigen signatuur toe.

  • Macabeo (wit): ook bekend als Viura, is de belangrijkste druif voor Cava. En staat ook veruit het meest aangeplant (37% in 2022).Het heeft bloemige aroma’s met een citroenachtige smaak en een lichte bittere afdronk dat doet denken aan groene amandelen.
  • Xarel-lo (wit): staat op de tweede plaats qua aanplant (27%) en is veel aromatischer met rijke bloemige aroma’s en peer/meloenachtige tonen. Wijnen zijn complexer en hebben een pittige zuurgraad dat tevens de rijpingsperiode kan verlengen.
  • Parelleda (wit): met 19% de derde qua aanplant brengt Parelleda delicate citrusachtig en witte bloementonen. Terwijl de lagere zuurgraad zachtheid en balans bijdragen.

Maar ook komt Chardonnay, Malvasia, Garnacha, Monastrell, Trepat en Pinot Noir voor.

Hoewel er cava producenten zijn die wijngaarden bezitten, komt het merendeel van de druiven van duizenden kleine wijnboeren – eigenlijk een soortgelijke methode als in de Champagne.

Wat is DO Cava

Laten we weer even terug gaan, wat is DO Cava nu precies? Dit kan je toch wel een bijzondere denominación de origen (ofwel beschermde herkomstaanduiding of appellatie) noemen. Het gaat namelijk niet om een specifieke streek. Hoewel 95% van alle Cava uit Catalonië komt, en zelfs 86% uit Penedès, mag mousserende wijn uit Rioja, Extremadura en Valencia ook Cava genoemd worden. Vanuit marketing oogpunt is het handig om één “merk” neer te zetten. Maar sinds de jaren 70 (dat Cava gelanceerd is), is er veel veranderd in werkwijze en kwaliteit.

Een wijn mag zich rekenen tot DO Cava wanneer de gemaakt is van bovengenoemde druivenrassen met een maximale oogst van 12.000kg per hectare, tweede vergisting op fles plaats vindt en de minimale rijping 9 maanden is.

Classificatie o.b.v. rijping

Nu zijn ook twee nieuwe categorieën geïntroduceerd: Cava de Guarda en Guarda Superior. Feitelijk is Cava de Guarda de standaard Cava met een standaard rijpingstijd in de kelder van minimaal 9 maanden. De aanvullende eis voor Cava de Guarda Superior is dat de druiven biologisch geteeld moeten zijn.

Een Cava de Guarda Superior is gelabeld als Reserva bij een minimale rijping van 18 maanden. Bij 30 maanden rijpen mag de wijn Gran Reserva genoemd worden of de zeer prestigieuze Cava de Paraje Calificado bij een leeftijd van meer dan 36 maanden.

Restsuiker

Daarnaast is er een indeling op restsuiker – gelijk met Champagne.

Bij het label Brut Nature is er geen suiker toegevoegd. Dit is Cava in haar meest pure vorm. Het is een verfrissende aperitief en is een goed gezelschap voor elke gang. Vooral wanneer het gerecht zout of vettigheid bevat.

Bij Cava Extra Brut is maximaal 6 gram suiker per liter in de dosage toegevoegd.  Dit kleine vleugje zoetheid vergroot de veelzijdigheid, waardoor het ideaal is om te combineren met gerechten met een hogere zuurgraad of bitterheid.

Met een aangenaam mondgevoel bevat Cava Brut een iets grotere hoeveelheid toegevoegde suikers in de dosering. De uitgebalanceerde zuurgraad van het product betekent dat deze (nog steeds relatief) kleine hoeveelheid suiker nauwelijks merkbaar is. Ideaal bij de Aziatische keuken.

De Cava Extra Seco kan je herkennen aan het zwaardere mondgevoel doordat er net iets meer suiker toegevoegd mag worden. Gaat goed samen met desserts of een kaasplankje.

Vanaf een restsuiker met 17 gram/lt komen we in het meer zoete segment terecht voor een Seco. Bij 32 tot 50 gram /lt suiker een Semi Seco en 50+ gram/lt de Dulce. Deze zijn ideaal als dessert wijn wanneer je iets anders wilt.

Het label Brut Nature, Extra Brut en Brut mogen binnen alle 4 categorieën gebruikt worden. Terwijl de meer zoete Cava’s alleen binnen de categorie Cava (Cava de Guarda) of Reserva (Guarda Superior) gebruikt worden.

Herkomstbenamingen binnen DO Cava

Om sommige uitdagingen het hoofd te bieden, wilt men de DO Cava hervormen. Er zijn in 2020 vier individuele herkomstbenamingen ofwel appellaties toegevoegd. Op deze manier kan de herkomst van het product nauwkeurig worden bepaald aan de hand van het terroir en het microklimaat waar de wijn gemaakt is.

DO Cava regio met uitdagingen

Comtats de Barcelona

In Catalonië, in het noordoosten van Spanje, ligt de Comtats de Barcelona. In dit gebied vinden we meer dan 95% van de Cava productie. De naam verwijst naar de voormalige graafschappen en de middeleeuwse gebieden onder toezicht van de Graaf van Barcelona.

Doordat er verschillen in klimaat zijn, aan de kust meer mediterraan en verder landinwaarts meer continentaal, valleien op verschillende hoogtes en bodem diversiteit, zijn er een vijftal sub-zones.

Voor al deze sub-zones geldt dat de wijnstokken minimaal 10 jaar oud dienen te zijn met een maximale opbrengst van 10.000kg/ha. De regio’s produceren alleen Reserva en Gran Reserva Cava’s.

Pla de Ponent

Geheel in het oosten vinden we Pla de Ponent. Hier vinden we een continentaal klimaat met weinig regenval en vele zonuren. Er heersen grote dagelijkse temperatuurverschillen. De wijngaarden liggen tussen 200 en 400m hoogte op redelijk vlak terrein.

Serra de Prades

In het noorden van Tarragona, grenzend aan Pla de Ponent ligt Serra de Prades. Deze sub-zone is vernoemd naar de Prades bergketen. Ze onderscheidt zich door haar geologische formatie: een stroomgebied of vallei omgeven door bergen, waar de Serra de Prades op zuidelijke hellingen liggen. De eroderende werking van de rivier de Francolí en zijn zijrivieren spelen een belangrijke rol in de geologie.

Op een hoogte van 350 tot 600 meter boven de zeespiegel heeft Serra de Prades een zeer bijzonder microklimaat, waar de invloed van de Middellandse Zee zich vermengt met winden uit het binnenland, van continentale aard, in wat kan worden omschreven als een mediterraan overgangsklimaat met grotere thermische contrasten. Dit microklimaat bevordert de teelt van de inheemse Trepat-variëteit, een soort rode druif die fruitige wijnen produceert met een zeer eigen persoonlijkheid.

Conca del Gaià

Ten zuidoosten van Serra de Prades vinden we Conca del Gaià. De naam verwijst naar de rivier de Gaià en de geschiedenis gaat terug naar het Romeins Hispania. De sub-zone heeft een typisch mediterraan klimaat met milde winters en hete zomers, getemperd door een oceaanbries. Het bestaat uit een vlakte die vanaf de Middellandse Zee langzaam omhoog klimt tot de toppen van het kustgebergte.

Valls d’Anoia-Foix

Gelegen in een brede vallei tussen twee bergketens met Barcelona in het noorden en Tarragona in het zuiden, vinden we Valls d’Anoia-Foix. De open vallei loopt langzaam af van de indrukwekkende rotsmassa van Montserrat naar de zee. Het wordt gevormd door een veelheid van heuvels en kleine heuvels gevormd door de stroomgebieden van de rivieren Anoia en Foix, waaraan deze sub-zone van Cava zijn naam ontleent. De sub-zone wordt beschermd tegen de noordenwind door het Montserrat-massief waardoor ze van een gematigd klimaat geniet. Deze diversiteit zorgt ervoor dat Xarel-Lo in het kustgebied staat aangeplant, Macabeo vooral in de vallei, terwijl Parellada terug te vinden is in de hoger gelegen wijngaarden.

Valle del Ebro

In noord Spanje, in Rioja, vinden we Cava uit de Valle del Ebro. De wijngaarden liggen nabij de rivier de Ebro. We vinden hier twee sub-zones: Alto Ebro en Valle del Cierzo. Ook hier geldt dat de wijnstokken minimaal 10 jaar oud moeten zijn. En de wijnen die geproduceerd worden zijn geklasseerd als Reserva en Gran Reserva Cava’s.

Alto Ebro

Dit ligt in het westen van de Ebro-vallei en bestaat uit een uitgestrekt vallei langs de rivier de Ebro, omgeven door bergketens. De wijngaarden reiken tot 600m hoogte. Belangrijkste kenmerk is de samensmelting van de klimaten van de Atlantische Oceaan en de Middellandse Zee. Dit levert een mild klimaat met matige regenval en volop zonuren.

Valle del Cierzo

Rondom de stad Zaragoza vinden we Valle de Cierzo. Het continentale klimaat kenmerkt zich door koude winters en hete zomers met grote temperatuurverschillen gedurende de dag. Wat het meest opvalt is de karakteristieke wind, de “Cierzo”. Dit is een koele, droge en sterke wind die bijdraagt aan het droge klimaat.

Requena

Ten westen van Valencia ligt de sub-zone Requena. Het ligt op een klein plateau op 600 tot 900m hoogte. In het zuiden grenst het aan de rivier Cabriel en in het noorden de Molón bergketens. Het heeft een meso-mediterraan klimaat met grote dag-/nachttemperatuurverschillen maar ook lange koude winters.

Viñedos de Almendralejo

Deze sub-zone vinden we in het zuidwestelijke Extremadura. Met een praktisch vlak reliëf, gelegen op een gemiddelde hoogte tussen 200 en 450 meter boven de zeespiegel, genieten de wijngaarden van een vrij droog klimaat, milde winters en hoge temperaturen in de zomer, geaccentueerd door de werking van de warme wind, plaatselijk bekend als de solano.

De uitdagingen van DO Cava

Doordat de vele kleine wijnboeren zich meer richten op terroir en kwaliteit, begint de schoen te wringen. Ze hebben last van het cava-imago als voordelige vervanger van Champagne. Zij werken aan een eigen stijl mousserende wijn die verbonden is met de specifieke herkomst. Terwijl de besluitvorming binnen de overkoepelende DO-organisatie veel discussie oplevert, traag is en werkt naar consensus. Dit geheel vergroot de uitdagingen waar Cava voor staat, waardoor leden hun rug toekeren.

Daarom zijn er, onder druk van het uittredende producenten, een aantal regels aangescherpt. Op het etiket moet de rijpingstijd vermeld staan en is er de mogelijkheid om de sub-zone aan te geven. Wanneer de druiven van eigen wijngaard zijn en de bereiding, rijping en botteling op het domein plaats vindt, mag het logo van elaborador integral vermeld worden op het etiket. Zo kan een wijnboer zich toch onderscheiden ten opzichte van de grote DO Cava.

Clàssic Penedès

Om bovengenoemde uitdagingen zijn een aantal wijnbouwers in de Penedès uit de DO Cava gestapt. Ze hebben hun eigen appellatie opgericht onder de naam Clàssic Penedès en dit omvat ongeveer 1.200ha. En deze is goedgekeurd door de EU. Ze volgen striktere regels dan in de DO Cava. De toegestane druiven zijn uitsluitend van wijngaarden binnen de DO Penedès en moeten biologisch gecertificeerd zijn. Dit laatste is in het geheel geen uitdaging, omdat vanaf 2025 alle wijngaarden in de Penedès biologisch moeten zijn. Daarnaast moeten de druiven van eigen wijngaard komen. En de wijn dient minimaal 15 maanden te rijpen. En Clàssic Penedès moet altijd een vintage zijn. Steeds vaker verschijnt de sub-zone op het etiket, omdat de precieze locatie het unieke karakter van de wijn bepaalt.

Corpinnat

Binnen de Clássic Penedès wilden sommige producenten nog strengere regels hanteren. Dat leidde tot de oprichting van DO Corpinnat, welke in 2018 door de EU werd erkend. Dit omvat ongeveer 200ha. Deze wijngaarden liggen in het hart van de Penedès. De inheemse druiven mogen alleen met de hand geoogst worden. En de wijn dient minimaal 18 maanden te rijpen. Minstens 75% van de wijn komt verplicht van eigen wijngaard en de vinificatie, rijping en botteling moeten op het domein plaatsvinden.

Vintage

De vintage verwijst naar het jaar waarin de druiven werden verbouwd en geoogst, voordat ze werden omgezet in wijn. Het is daarom niet mogelijk om een ​​vintage te noemen voor wijnen die zijn gemaakt van een mengsel van druivensoorten die over meerdere jaren zijn geoogst.

Zeker bij mousserende wijnen, waar gebruik wordt gemaakt van een basiswijn om jaar na jaar eenzelfde stijl te maken, is het gebruikelijk om wijn uit meerdere jaren te blenden. Bij vintage wijnen is dit dus niet het geval. Vaak worden vintage wijnen alleen gemaakt van druiven die van uitzonderlijk goede kwaliteit zijn.

Love4Wine
Privacyoverzicht

Deze site maakt gebruik van cookies, zodat wij je de best mogelijke gebruikerservaring kunnen bieden. Cookie-informatie wordt opgeslagen in je browser en voert functies uit zoals het herkennen wanneer je terugkeert naar onze site en helpt ons team om te begrijpen welke delen van de site je het meest interessant en nuttig vindt.